Atrakcje w Umbrii – 5 miejsc, które musisz zobaczyć!

Atrakcje w Umbrii, podobnie jak w każdym innym włoskim regionie, są niezliczone. Nie da się ich opisać w krótkim artykule czy zobaczyć podczas jednej podróży do Włoch. Ale ma Umbria kilka swoich znanych perełek, które warto odwiedzić podczas pierwszej wizyty w tych stronach. Oto one!

Umbria atrakcje

Gdzie ta Umbria w ogóle jest?

Umbria jest regionem bez dostępu do morza, centralnie położonym na środku Półwyspu Apenińskiego, gdzieś między Toskanią, Lazio, Abruzją i Marche. Nazywana jest zielonymi płucami Włoch, co szczególnie dobrze widać wiosną. Pełna lasów, falowanych wzgórz, na których wznoszą się piękne, średniowieczne miasteczka, stanowi świetną alternatywę dla popularnej Toskanii.

Umbria nie jest jeszcze tak znana i zatłoczona, jak jej sąsiadka z północnego-wschodu, a może poszczycić się równie ciekawymi atrakcjami. Etruskie korzenie, ciekawe muzea, klimatyczne miasta, zabytki sakralne, umbryjska kuchnia i atrakcje przyrodnicze sprawiają, że to idealny region na eksplorację, dłuższe wakacje, czy tylko weekendowy city break.

Stolica Umbrii: Perugia

Zwiedzanie zaczynamy oczywiście od stolicy regionu, Perugii. Z punktu widzenia turysty jest to miasto idealne. Z włoskim charakterem, wspaniałą architekturą, licznymi zabytkami, ciekawymi muzeami. Obrazka dopełniają świetne restauracje z tradycyjną kuchnią umbryjską, a także punkty widokowe na miasto i zielone okolice.

To wyśmienity kierunek na city break – jest tu co robić przez co najmniej dwa, trzy dni zwiedzania, a zarazem miasto nie przytłacza jak inne włoskie ikony – Rzym, Wenecja czy Florencja.

Perugia atrakcje w Umbrii

Co zobaczyć w Perugii?

Przede wszystkim warto spacerować po mieście, gubić się w labiryncie uliczek, odkrywać kolejne punkty widokowe. Wszyscy turyści kierują swe kroki na Piazza IV Novembre, gdzie od wieków po dwóch stronach placu mierzą się ze sobą ikoniczne budynki – katedra di San Lorenzo oraz Palazzo dei Priori. Równowagę sił wyznacza położona między nimi wspaniała Fontanna Maggiore.

Galleria Nazionale dell’Umbria – punkt obowiązkowy. Od razu warto wstąpić do Nobile Collegio del Cambio i Nobile Collegio della Mercanzia. Przy katedrze – Muzeum Kapitularne, po drugiej stronie „rynku” – Palazzo Sorbello oraz podziemna studnia – element systemu miejskiego Etrusków. Najpiękniejsza ulica w mieście, Via dell’Aqueducto, najmniejsze metro świata – tutaj koniecznie przejażdżka. Dodatkowo Rocca Paolina, czyli renesansowa twierdza, Muzeum Archeologiczne, Museo del Gioco e del Giocattolo, kościół San Pietro, Palazzo Baldeshi, Giradini Carducci czy punkt widokowy Porta Sole. A to jeszcze nie wszystko!

Atrakcje w Umbrii: Asyż

To właśnie w Umbrii znajduje się słynne miasto św. Franciszka. Obok Perugii jest to główna wizytówka regionu. Historyczne centrum Assisi wraz z franciszkańskimi miejscami zostało wpisane na listę UNESCO w 2000 roku. Niestety wewnątrz bazyliki nie można robić zdjęć.

Atrakcje w Umbrii: Co zobaczyć w Asyżu?

Choć miasteczko ewidentnie kojarzy się z bazyliką, to okazuje się, że ma w zanadrzu jeszcze kilka asów w rękawie. Chociażby piękne położenie, średniowieczną zabudowę na wzgórzu, ciche, pełne kwiatów uliczki, na których można się zgubić, monumentalną bazylikę Santa Maria degli Angeli czy górującą nad miastem twierdza Rocca Maggiore. Sama bazylika św. Franciszka robi imponujące wrażenie – jej architektura, freski, historia – to niesamowite miejsce, które warto odwiedzić bez względu na to, czy wycieczka ma charakter religijny.

Wskazówka

Podczas wycieczki do Umbrii koniecznie wybierz się na degustację lokalnego wina w winnicy! Warto też spróbować wybornej lokalnej oliwy i potraw z truflami, z których słynie ten region.

Spello: miasto kwiatów

Jak sam tytuł wskazuje, Spello wręcz tonie w kwiatach. Ukwiecone tu jest wszystko – uliczki, okna, balkony, schody, małe podwórka. Jaskrawe kolory dodają starym kamienicom charakteru, a zdjęcia robią się tu niemal same. Idealne miejsce na powolny spacer, pyszną kolację i cieszenie się umbryjskim klimatem. Nie bez powodu Spello uznaje się za jedno z najpiękniejszych miast we Włoszech, co potwierdza jego obecność na liście najładniejszych miasteczek kraju – I Borghi più belli d’Italia.

Miejscowość zachowała swój średniowieczny układ, razem z murami obronnymi, zbudowanymi na rzymskich fundamentach. Znanym wydarzeniem w Spello jest Infiorate, to jest układanie na ulicach kwiatowych dywanów, odbywające się przez Bożym Ciałem.

Co zobaczyć w Spello?

Wbrew pozorom, Spello to nie ten typ miasteczka, do którego przyjeżdża się tylko dla spacerów po jego klimatycznych uliczkach. Największą atrakcją jest tu kościół Santa Maria Maggiore z Kaplicą Baglioni, ozdobioną freskami Pinturicchia i Perugina z początku XVI wieku. Oprócz tego w miasteczku warto wstąpić do miejskiej galerii sztuki, Pinacoteca Civico di Spello oraz do Villi dei Mosaici di Spello — willi rzymskiej z prawie 500 m² polichromowanych mozaik, odkrytych przypadkiem w 2005 r.

W Spello i jego okolicach archeolodzy odkryli ruiny dawnych łaźni, amfiteatru, a turystów witają trzy zabytkowe, okazałe bramy miejskie. Przy ryneczku mieści się ratusz, Palazzo Comunale, a przy głównej uliczce ciągnącej pod górę działa wiele sklepików z lokalnymi produktami i pamiątkami. Zwiedzanie najlepiej zakończyć na szczycie wzniesienia, na którym opiera się Spello – przy punkcie widokowym Belvedere, skąd roztaczają się wspaniałe widoki. Jeśli masz więcej czasu, przespaceruj się też do Villi Fidelia.

Cascata delle Marmore: zielony azyl

Cascata delle Marmore to jedna z najbardziej niezwykłych atrakcji Umbrii -wodospad, który od ponad dwóch tysięcy lat zachwyca podróżnych. Stworzony przez starożytnych Rzymian, mierzy aż 165 metrów i uchodzi za najwyższy sztuczny wodospad na świecie. Woda z rzeki Velino spada tu trzema kaskadami, tworząc widowisko, które można podziwiać z kilku punktów widokowych i szlaków.

Co ważne, wodospad jest regulowany. Część wody zasila pobliską elektrownię, dlatego pełną moc kaskad zobaczymy tylko o określonych godzinach. To wyjątkowe połączenie natury i inżynierii, które sprawia, że Marmore jest obowiązkowym punktem podróży po Umbrii.

Jeśli planujesz wizytę przy Cascata delle Marmore, koniecznie sprawdź nasz szczegółowy przewodnik na temat wodospadu!

Atrakcje w Umbrii: Spoleto

Podobno Spoleto często nazywane jest najpiękniejszym miasteczkiem w Umbrii. Ciężko jednoznacznie przyznać mu palmę pierwszeństwa, gdyż malowniczych miejscowości w tym regionie co nie miara. Spoleto często pojawia się w produkcjach filmowych i serialowych – m.in. włoski serial Don Matteo był kręcony właśnie tutaj. W mieście organizowane są liczne wydarzenia, w tym Festival dei Due Mondi, święto wina, trufli czy smakowitej lokalnej oliwy.

Co zobaczyć w Spoleto?

Głównymi atrakcjami miasta jest Duomo di Spoleto – romańska katedra ze słynnymi freskami Filippo Lippiego oraz Rocca Albornoziana – twierdza papieska górująca nad miastem. Jednak to z inną budowlą kojarzone jest Spoleto, a mianowicie z Ponte delle Torri – potężnym mostem-akweduktem, liczącym 80 metrów wysokości. Warto też zajrzeć do muzeum w Palazzo Collicola Visual Arts i zobaczyć amfiteatr rzymski. Oczywiście spacer pięknymi uliczkami w pakiecie. 🙂

Spoleto | Atrakcje w Umbrii

Bonus: dodatkowe atrakcje w Umbrii

Nie udało nam się odwiedzić pięknego Orvieto. Miejscowość słynie z jednej z najwspanialszych katedr w całych Włoszech, a to nie małe wyróżnienie! Miasto jest na tyle bogate w atrakcje, że może stanowić samodzielny cel na weekendowy city break. Jeśli masz więcej czasu, możesz wybrać się nad Jezioro Trazymeńskie. Nie jest to naszym zdaniem obowiązkowy punkt programu, ale zawsze miło jest spędzić trochę czasu nad wodą, np. podczas rejsu na jedną z wysepek.

Oprócz tego, gdy to Twoja kolejna podróż do Umbrii lub masz więcej czasu, weź pod uwagę te miejsca:

  • Rasiglio – miasteczko słynące z krystalicznie czystych źródeł i kanałów, wijących się między domami,
  • Gubbio – wspaniała średniowieczna architektura. Wjedź otwartą „kolejką linową” do bazyliki di Sant’ Ubaldo!
  • Rafting na rzece Nera, w pobliżu Marmore
  • Narni – piękne miasteczko, którego nazwa zainspirowała autora serii książek „Opowieści z Narni”.
  • Wąwóz rzeki Nera – ścieżka prowadzi z Narni do Stifone, biegnąc wzdłuż rzeki i obok turkusowego basenu Vasca Profonda.
  • Trevi – miasto oliwy, pięknie położone na wzgórzu.

Atrakcje w Umbrii: pytania i odpowiedzi

Jak dostać się do Umbrii z Polski?

Najłatwiej dolecieć z Krakowa do Perugii (Ryanair) lub z każdego dużego miasta do Rzymu i stamtąd do Perugii dojechać pociągiem.

Jaka jest najlepsza baza wypadowa na zwiedzanie Umbrii?

Perugia to największe miasto i świetna baza wypadowa z dobrymi połączeniami kolejowymi. Alternatywnie można zatrzymać się w Asyżu, Terni lub Spoleto, które również mają dogodne połączenia.

Czy do wszystkich wymienionych atrakcji można dojechać transportem publicznym?

Tak, do Perugii, Asyżu, Spello i Spoleto kursują pociągi Trenitalia, a z Terni do Cascata delle Marmore dojedziesz pociągiem lub autobusem. Lokalne busy obsługują też mniejsze miasteczka.

Czym najlepiej poruszać się po Umbrii?

Można autem, ale warto też korzystać z pociągów i autobusów. Bilety kupisz w automatach i kasach na stacjach, w aplikacji Trenitalia oraz w kioskach oznaczonych napisem Tabacchi (komunikacja miejska).

Kiedy najlepiej jechać do Umbrii?

Najlepszy czas to wiosna (kwiecień–czerwiec) i jesień (wrzesień–październik), gdy jest ciepło, ale nie upalnie, a tłumy turystów są mniejsze. Wiosną odbywa się kilka ciekawych wydarzeń. Latem dla niektórych może być za gorąco.

Czy w Umbrii dostępne są karty turystyczne?

Na nielimitowane korzystanie z transportu zbiorowego obowiązuje Umbria Go. W Spoleto można kupić Spoleto Card.

Udanej podróży, Magda

Cascata delle Marmore – największy sztuczny wodospad świata

Cascata delle Marmore w Umbrii to podobno najwyższy wodospad świata, ale… w kategorii sztucznych. Jakby tego było mało, nie jest to cud współczesnej inżynierii, a dzieło starożytnych Rzymian sprzed 2000 lat!

📍 Lokalizacja: Terni, Umbria, Włochy
⏱️ Wysokość: 165 m, 3 kaskady
💰 Bilet: ok. 12 € dorośli, 8 € dzieci
🕒 Godziny zrzutów: 2-3 razy dziennie o różnych porach
🚗 Dojazd: auto, autobus lub pociąg z Rzymu/Perugii przez Terni
🥾 Czas zwiedzania: 2–3 h (cztery szlaki)
📷 Najlepsze zdjęcia: punkt widokowy nr 4

Cascata delle Marmore w Umbrii – najwyższy sztuczny wodospad świata

Czym jest Cascata delle Marmore i gdzie się znajduje?

Cascata delle Marmore (ang. Marmore Falls) to najwyższy zbudowany przez człowieka wodospad na świecie. Znajduje się w regionie Umbria, w pobliżu miasteczka Terni, pomiędzy Rzymem a Perugią. Tworzą go trzy kaskady o łącznej wysokości 165 metrów. Powstał w III w. p.n.e. z inicjatywy starożytnych Rzymian, aby odprowadzać wodę z rzeki Velino do Nery. Ta imponująca konstrukcja przetrwała do dziś i wspomaga działanie pobliskiej elektrowni wodnej.

📍Sprawdź poniższą mapkę z zaznaczonymi ważnymi miejscami!

Jak powstał wodospad Marmore i inne ciekawostki

Wodospad Marmore to nie tylko piękne widoki i natura, ale i niezwykłe ciekawostki, które czynią go wyjątkowym. Oto one:

Dlaczego powstał wodospad Marmore?

Już w czasach antycznych rzeka Velino zalewała okolice miasta Rieti. Żeby je osuszyć i móc wykorzystać, rzymski konsul zlecił wybudowanie kanału wodnego, którym stojąca woda miała byś odprowadzana do wąwozu rzeki Nera, przy okazji efektownie spadając ze skał. W ten oto sposób powstały trzy poziomy wodospadów i tak działają do dziś.

Jak działa Cascata delle Marmore?

Obecnie woda z rzeki Velino jest wykorzystywana do produkcji energii. Elektrownia zatrzymuje większość przepływu, dlatego pełen strumień wody można zobaczyć tylko o wyznaczonych godzinach. Zanim otworzą się zasuwy, rozlega się głośny sygnał ostrzegawczy – a potem w ciągu kilku minut wodospad nabiera mocy. Ten moment jest absolutnie widowiskowy i warto zaplanować wizytę tak, by go zobaczyć.

💡 Ciekawostka: Średni przepływ wody wynosi 50 m³/s, ale do wodospadu trafia zazwyczaj tylko około 30% tej liczby.

Co ma Cyceron do wodospadu Marmore?

Budowa kanału rozwiązała problem w Rieti, ale stworzyła nowy – zbyt duża ilość wody spadająca do rzeki Nera groziła Terni powodziami. Spór między miastami stał się na tyle poważny, a Rieti bronił przed konsulem sam Cyceron.

Po upadku Cesarstwa zachodniorzymskiego kanał przez wieki niszczał, aż w XV wieku papież Grzegorz XII zlecił jego przebudowę. Kolejne modyfikacje wprowadzali następni papieże, a w XIX wieku woda z wodospadu, jako siła napędowa, była wykorzystywana w lokalnym przemyśle.

Widok z górnego punktu widokowego na Cascata delle Marmore

Chcesz poznać legendę o powstaniu Cascata delle Marmore? Czytaj dalej!

Legenda o powstaniu Cascata delle Marmore

Legenda tłumaczy powstanie rzeki Velino, Nera i Cascata delle Marmore:

Według niej nimfa Nera zakochała się w pastuszku Velino, choć miłość między bóstwem a człowiekiem była zakazana. Gdy bogini Junona dowiedziała się o tym, za karę zabrała nimfę na szczyt góry i zamieniła w rzekę. Zrozpaczona Nera zaczęła płynąć w stronę ukochanego, by być jak najbliżej niego. Velino, nie mogąc jej odnaleźć, rzucił się z klifu do wody, a zasmucony Jowisz przemienił go w rzekę, by mógł na zawsze połączyć się z utraconą miłością.

💡Ciekawostka: wodospad przez wieki był inspiracją dla artystów i jego malarskie przedstawienie możemy oglądać z wielu europejskich muzeach. Dwa ostatnie obrazy znajdują się dziś w Wielkiej Brytanii. Trafiły tam jako pamiątki z Grand Tour – podróży po Europie, głównie do Włoch, którą odbywali młodzi brytyjscy arystokraci po zakończeniu edukacji, wkraczając w dorosłość.

Zobacz poniżej galerię obrazów „Cascata delle Marmore w sztuce”! Wszystkie obrazy pochodzą z domeny publicznej Wikimedia Commons

Jak zaplanować zwiedzanie Cascata delle Marmore

Zwiedzanie najlepiej rozpocząć w Terni — z miasta można dojechać pociągiem do górnego punktu widokowego, a po zejściu szlakami w dół wrócić autobusem. Koniecznie zaplanuj wizytę tak, by trafić na moment po otwarciu przepływu wody, czyli rano lub wczesnym popołudniem. Przedstawię Ci najlepszy sposób na zwiedzanie wodospadu.

👇🏻Poniżej znajdziesz szczegółowe wskazówki na temat dojazdu, biletów wstępu i godzin otwarcia!

Jak najlepiej dostać się do Cascata delle Marmore?

Można dojechać tu samochodem, ale nie martw się, jeśli nie możesz wypożyczyć auta. Transportem zbiorowym też się da!

Dojazd autem

Z Terni dojedziesz tu samochodem w około 20 minut. Auto możesz zostawić na górnym lub dolnym parkingu. Godzina postoju na parkingu kosztuje 2 euro, ale można też zapłacić 10 euro z góry za cały dzień. Poza wydzielonymi parkingami auto można zostawić też na zwykłych miejscach postojowych, stosując się do ogólnych zasad parkowania we Włoszech. Parkingi są duże, ale latem i w weekendy mocno zastawione, a do parkometrów ustawiają się kolejki. Jeśli chcesz je ominąć, kup bilet parkingowy online na stronie atrakcji.

❗️Ważne! Jeśli nie chcesz wracać z powrotem tą samą trasą po auto zostawione na dole lub na górze, możesz skorzystać z wahadłowego busa, który kursuje między parkingami. Bilet na konkretny dzień i godzinę kupisz za niecałe 5 € kupisz na oficjalnej stronie wodospadu.

Dojazd pociągiem

Pociąg (a raczej maleńka i stara kolejka) kursuje z dworca kolejowego Terni do stacji w miejscowości Marmore średnio co godzinę (ale nie każdą) w tygodniu, trochę rzadziej w weekendy. Przejazd zajmuje 15 minut, a bilet kosztuje około 3 euro. Rozkłady sprawdzisz na stronie Trenitalia. Bilety kupisz na tej stronie lub w biletomacie i kasie na stacji kolejowej. Gdy wysiądziesz w Marmore, po 10-minutowym spacerze dotrzesz do Belvedere Inferiore (górnego punktu widokowego), po drodze zahaczając o kasę biletową.

Dojazd autobusem

Do wodospadów kursują też autobusy. Na przystanku w Marmore, zlokalizowanym „na górze” wodospadów, autobus linii E624 zatrzymuje się przy przystanku Vaocabolo Cascata. Z kolei „na dole”, przy drodze za dolnym parkingiem zatrzymują się jadące z lub do Terni autobusy linii E621, E433 oraz 7. Rozkłady jazdy i bilety sprawdzisz na tej stronie. Możesz też korzystać z Google Maps.

💡Moja rada: jeśli nie chcesz wracać z dołu na górę na pociąg powrotny lub z powrotem schodzić z góry na dół na przystanek autobusowy, zaplanuj taką trasę: przyjedź do Marmore pociągiem lub autobusem nr E624, wejdź na górny punkt widokowy, zejść szlakiem na dół pod wodospad, jeśli chcesz przespaceruj się kolejnymi szlakami, a na koniec wróć do Terni autobusem odjeżdżającym z okolicy dolnego parkingu.

Z naszych doświadczeń: wbrew rozkładom znalezionym w internecie, w niedzielę mieliśmy problem z powrotem autobusem spod wodospadu do Terni – autobusy kursują w ten dzień rzadko. Akurat trafiliśmy na większą lukę w rozkładzie i musielibyśmy czekać 1,5 h na autobus. Spieszyliśmy się do Rzymu na lot powrotny, więc razem z poznanymi na przystanku dwiema kobietami zrzuciliśmy się na taksówkę po 10 euro za osobę. Numer na taksówkę wzięliśmy pierwszy lepszy z internetu, na przyjazd kierowcy czekaliśmy około pół godziny. Warto mieć to na uwadze!

Park przyrodniczy wokół Cascata delle Marmore w Umbrii

Ile kosztują bilety do Cascata delle Marmore?

Wejście na szlaki i punkty widokowe wokół wodospadu w Umbrii jest biletowane. W sezonie osoby dorosłe zapłacą 12 euro.

Wstęp dla dzieci od 5 do 9 roku życia oraz seniorów kosztuje 10 euro. Dzieci do czwartego roku życia zwiedzają za darmo. Poza sezonem bilety do Cascata delle Marmore kupisz za 6 euro. Dostępne są też bilety łączone, np. do wodospadów i Museo Hydra.

Kiedy zwiedzać Cascata delle Marmore? Godziny otwarcia

Godziny otwarcia terenu Cascata delle Marmore różnią się ze względu na miesiąc – przekrój wynosi od 11:00-16:00 w styczniu do 09:00-22:30 w sierpniu (wieczorami wodospad jest podświetlany). Jest to wodospad o regulowanym przepływie, dlatego ilość spadającej wody może się różnić w zależności od pory dnia. Największy przepływ można zobaczyć podczas „zwolnienia” przepływu w określonych przedziałach czasowych, głównie przed i tuż po południu oraz od 15:00.

👇🏻Chcesz wiedzieć w jakich godzinach wodospad wygląda najbardziej spektakularnie? Wyjaśniam poniżej:

Tęcza nad środkową kaskadą wodospadu Cascata delle Marmore

Największy przepływ wody w wodospadzie Marmore

Godziny otwarcia terenu dla zwiedzających oraz zrzutów wody w danym roku podawane są na oficjalnej stronie atrakcji. W listopadzie, grudniu i styczniu zrzuty wody odbywają się tylko w weekendy, ponadto w styczniu teren wodospadów jest zamknięty w dni robocze.

Od marca do końca października zrzuty można oglądać już przez cały tydzień, a godziny otwarcia szlaków wydłużają się wiosną i latem. Oprócz tego w ciągu roku w czasie świąt i innych okazji odbywają się zrzuty dodatkowe, a sam rozkład może się zmienić, dlatego przed wycieczką koniecznie sprawdź aktualny harmonogram!

Zrzuty wody odbywają się zazwyczaj 2-3 razy dziennie, w zależności od dnia i miesiąca. W ciepłych miesiącach wygląda to tak:

MiesiącDni roboczeWeekend / Święta
Maj11:00–13:00, 15:00–17:0010:00–13:00, 15:00–18:00
Czerwiec11:00–13:00, 15:00–17:00Sob: 10:00–13:00, 15:00–19:00, 21:00–22:00; Nd: 10:00–13:00, 15:00–19:00
Lipiec11:00–13:00, 15:00–18:00Sob: 10:00–13:00, 15:00–19:00, 21:00–22:00; Nd: 10:00–19:00, 21:00–22:00
Sierpień10:00–19:00, 21:00–22:0010:00–19:00, 21:00–22:00
Wrzesień (1–14)10:00–13:00, 15:00–17:00Sob: 10:00–18:00, 20:00–21:00; Nd: 11:00–18:00
Wrzesień (15–30)11:00–13:00, 15:00–16:0011:00–13:00, 15:00–18:00
Godziny największego przepływu wody w Cascata delle Marmore w 2025 roku

Z naszych doświadczeń: do Cascata delle Marmore przyjechaliśmy rano, żeby być na górnym punkcie widokowym przed zrzutem wody o 10:00. Widok faktycznie robił ogromne wrażenie, a do tego szlaki były praktycznie puste. Około południa zrobiło się już dużo tłoczniej, a parking na dole był pełniusieńki.

Piazzale Byron

Szlaki i punkty widokowe przy Cascata delle Marmore

Dla turystów przygotowano cztery szlaki i pięć punktów widokowych. Na każdym z nich można oglądać wodospad z innej perspektywy. Ponadto dają one możliwość zobaczenia różnych części kaskad. Wodospad można oglądać z dołu bez konieczności wchodzenia na szlaki.

📷Poniżej znajdziesz krótki opis szlaków i punktów widokowych

Szlak nr 1️⃣

Czerwony szlak nr 1 to główna trasa prowadząca do punktu widokowego Belvedere Specola Pio V (wymiennie nazywany Belvedere Superiore). Stąd widać górną, najwyższą kaskadę, z impetem spadającą w przepaść. Nie widać za to dolnych i środkowych kaskad. Szlak można rozpocząć od góry z Belvedere Superiore lub spod wodospadu – z Belvedere Inferiore.

Jest to trasa najdłuższa i najtrudniejsza, bo praktycznie przez cały czas trzeba wspinać się po około 600 schodach. Szlak wiedzie przez las w cieniu. Na górze znajduje się mały bar. Przy górnym wejściu na teren wodospadu jest też kasa biletowa, sklep z pamiątkami i toalety. Podobno wejście na górę zajmuje 40 minut. My tego nie sprawdzaliśmy, chociaż udało nam się oglądać wodospady także z góry, a nie dysponowaliśmy samochodem. Jak to zrobić?

Z naszych doświadczeń: Przyjechaliśmy do Marmore pociągiem, w okolice Belvedere Superiore. Dalej zeszliśmy szlakiem nr 1 na dół w około 20-30 minut. Na dole weszliśmy jeszcze na szlak nr 2, 3 i 4, a do Terni wróciliśmy autobusem odjeżdżającym zza dolnego parkingu. Polecamy takie rozwiązanie, bo nie trzeba się męczyć wracając na górę!

Widok z Belvedere-Specola-Pio-V

Szlak nr 2️⃣

Niebieski szlak nr 2 to krótki i łatwy szlak, którego przejścia zajmuje kilkanaście minut. Prowadzi po kładkach i w paru miejscach po schodkach, aż do punktu widokowego pod samą drugą kaskadą, znajdującą się niemal na wyciągnięcie ręki. Potężny nurt rzeki i bliskość z hukiem spadającej wody robią ogromne wrażenie. Szlak nie nadaje się dla wózków.

Z naszych doświadczeń: podobno z tego miejsca widać też najwyższą kaskadę. Podobno, bo nie wiem jakim cudem da się zobaczyć cokolwiek dalej w wodzie pryskającej na wszystkie strony i niesionej wiatrem. Zabierz ze sobą pelerynę przeciwdeszczową!

Turyści na szlaku nr 2

Szlak nr 3️⃣

Ścieżka zielona nr 3 jest jeszcze krótsza, niż szlak nr 2 i przebiega wzdłuż rzeki Nera. Wbrew pozorom robi bardzo fajne wrażenie, bo rzekę można oglądać z różnych wysokości. Jej przejście zajmuje dosłownie 10 minut. Generalnie można go przejść z wózkiem dziecięcym, ale w jednym miejscu trzeba będzie go przenieść.

Szlaki nr 2 i nr 3 zaczynają się (lub kończą) w dolnej części wodospadu zwanej Belvedere Inferiore, na placu Piazzale Byron i krótkiej promenadzie. Stąd można podziwiać widok na wodospad od dołu. Widać tu wszystkie kaskady, chociaż górną, najwyższą – nieco gorzej ze względu na parę unoszącą się w powietrzu. Znajdziesz tu kilka straganów z pamiątkami, miejsca na piknik, ławki, mały bar. Ze wszystkich szlaków te dwa będą najłatwiejsze dla dzieci.

Z tego miejsca wodospad podobał nam się najbardziej – dostępny niemal na wyciągnięcie ręki. Czuć tu jego potęgę i widać majestat. Wspaniale prezentuje się w otoczeniu bujnej zieleni. Go zdecydowanie nasz ulubiony widok z całej wycieczki.

Punkt widokowy nr 2 na Cascata delle Marmore

Szlak nr 4️⃣

Żółty szlak nr 4 prowadzi na dwa punkty widokowe (dolny i górny Pennarossa Belvedere), zlokalizowane naprzeciwko wodospadu Marmore. Roztaczają się z nich najrozleglejsze widoki. To stąd można zobaczyć wodospad w całej okazałości. Szlak ma długość około 500 metrów, na wyżej położony balkon idzie się około 30 minut. Wejście na tą ścieżkę znajduje się po drugiej stronie ulicy prowadzącej przy dolnej części wodospadów – po lewej stronie, jeśli jedziemy z Terni. Wszystkie szlaki są dobrze oznaczone, więc nie ma możliwości się zgubić.

✔️Bonus: na terenie parku znajduje się jeszcze jeden, dodatkowo płatny punkt widokowy. To Balcone degli Innamorati, czyli Balkon Zakochanych. Aby do niego dotrzeć musisz wykupić wycieczkę z przewodnikiem za dodatkowe 3,4 euro. Balkon znajduje się za tunelem, do którego wejście położone jest mniej więcej w połowie szlaku nr 1.

Dodatkowo poza 4 wymienionymi ścieżkami, wyznaczone są jeszcze dwa szlaki, ale położone poza obszarem biletowanym. Szlak nr 5 prowadzi górnym klifem od kasy biletowej płaskim terenem przez 700 metrów. Po drodze roztaczają się widoki na dolinę poniżej. Szlak nr 6 raczej będzie najmniej interesujący, bo jest trudny i nie widać z niego wodospadu.

Punkt widokowy numer 4 na Cascata delle Marmore

Cascata delle Marmore w pytaniach i odpowiedziach

Czy szlaki przy Cascata delle Marmore są trudne?

Szlaki są łatwe do przejścia, ale szlak nr 1 wymaga pokonania kilkuset schodów. To jedyna trasa wymagająca wysiłku – reszta jest przyjemna, idealna także dla rodzin.
👉🏻 Zobacz w artykule opis wszystkich szlaków.

Gdzie kupić bilety na Cascata delle Marmore?

Bilety kupisz online na stronie atrakcji lub w kasach. Zapłacisz kartą lub gotówką.
💡Wskazówka: W sezonie letnim kup bilet online, żeby uniknąć kolejki.

Czy przy Cascata delle Marmore są toalety, sklepy, restauracje?

Tak, znajdują się tutaj punkty gastronomiczne, toalety i sklepiki z pamiątkami.

Z którego punktu widokowego najlepiej widać Cascata delle Marmore?

Najlepszy widok na cały wodospad jest z punktu widokowego nr 4. Najwyższą kaskadę najlepiej widać z górnego punktu widokowego. Z dołu wodospad jest dostępny niemal na wyciągnięcie ręki.
📷 Zobacz w artykule opis szlaków.

Ile kosztuje wstęp do Cascata delle Marmore w 2025 roku?

Bilet normalny w sezonie kosztuje 12 €, a ulgowy 8 €. Dzieci do 4 lat włącznie wchodzą za darmo.
💡 Sprawdź w artykule aktualny cennik.

Czy Cascata delle Marmore jest czynny cały rok?

Tak, ale godziny otwarcia i zrzuty wody zależą od sezonu. Są miesiące, gdy zrzuty wody nie odbywają się, a wstęp jest tylko w weekendy.
📅 W artykule znajdziesz aktualny harmonogram zrzutów wody i godziny otwarcia.

O której godzinie najlepiej odwiedzić Cascata delle Marmore?

Najlepiej tuż przed rozpoczęciem pierwszego zrzutu wody – wtedy widok jest najbardziej spektakularny, a szlaki najmniej zatłoczone. Z kolei wczesnym popołudniem nad wodospadem czasem tworzą się tęcze.
👉🏻 W artykule znajdziesz nasz sprawdzony plan zwiedzania.

Jak dojechać do Cascata delle Marmore z Rzymu lub Perugii?

Z Rzymu i Perugii dojedziesz pociągiem/autobusem z przesiadką w Terni.
🚗 W artykule znajdziesz konkretne połączenia i link do rozkładów jazdy.

Gdzie zaparkować auto przy Cascata delle Marmore?

Przy wodospadzie znajdują się dwa płatne parkingi – przy górnym i dolnym wejściu.
👉🏻W artykule podano ceny parkingów i wskazówki, jak uniknąć kolejek do parkometrów.

Zbliżenie na środkową kaskadę wodospadu Marmore

Czy warto zobaczyć Cascata delle Marmore

Po stokroć tak! Miejsce jest przepiękne, zielone i stanowi miłą odskocznię od zwiedzania wspaniałych włoskich miast.

Cascata delle Marmore to miejsce, które naprawdę potrafi zaskoczyć – i to nie tylko swoją wysokością czy hukiem wody, ale też historią, która liczy ponad dwa tysiące lat. Połączenie starożytnej inżynierii z potęgą natury sprawia, że trudno znaleźć drugi taki wodospad na świecie.

Jeśli planujesz podróż po Umbrii, zdecydowanie warto uwzględnić go w swoim planie – najlepiej w połączeniu ze zwiedzaniem Perugii, Asyżu czy klimatycznego Spello.

💬 Byłeś już w Cascata delle Marmore? Daj znać w komentarzu, jakie były Twoje wrażenia – a może dopiero masz go na swojej liście podróżniczych marzeń?

📍 Czytaj dalej:

  • Weekend w Perugii. Atrakcje, informacje praktyczne (w przygotowaniu)
  • Co zobaczyć w Umbrii? Lista 5 atrakcji (w przygotowaniu)

🌍 Chcesz więcej podróżniczych inspiracji prosto z Włoch?
Obserwuj nas na Instagramie – tam pokazujemy kulisy podróży, których nie znajdziesz na blogu.

Udanej podróży, Magda

Jedziesz do Włoch? To może Cię zainteresować: