Bardo poznałam już wiele lat temu, podczas jednej ze szkolnych wycieczek. Dlatego ostatni pobyt w miasteczku miał dla mnie sentymentalny charakter. Ponowanie odkryłam Bardo, z radością stwierdzając, że miejsce, którym zachwyciłam się w wieku dziesięciu lat, podobnie dobre wrażenie zrobiło na mnie ponad dekadę później.
W zakolu Nysy Kłodzkiej
Ta niewielka, dolnośląska miejscowość jest urokliwie położona w Górach Bardzkich, nad Nysą Kłodzką. Zdarza się, że występująca z brzegów rzeka potrafi uprzykrzyć życie mieszkańcom okolic. Jednak w trakcie ciepłych miesięcy przyciąga fanów kajakarstwa. W miarę stabilny nurt Przełomu Bardzkiego idealnie nadaje się na spędzenie aktywnego dnia w kajaku lub pontonie. Meandry rzeki są o tyle zaskakujące, że niespotykane w górach. Takie zakola charakterystyczne są raczej dla rzeki nizinnej.
Góry Bardzkie
Ale Bardo nie słynie tylko z przełomu. Atutem miasteczka są oczywiście niewysokie góry, w sam raz dla takich amatorów jak my. Niezbyt wysokie, niezbyt trudne – spokojnym szlakom powinien sprostać każdy. Chociaż bardzkie szczyty (niewiele więcej ponad 700 m.n.p.m.) nie należą do najwyższych na Dolnym Śląsku, to jednak widoki, które możemy z nich podziwiać, są rozległe i spektakularne. Pomijając punkty widokowe wokół Barda, pasmo to nie jest zbyt popularne wśród amatorów górskich wędrówek i wciąż można w nich odnaleźć ciche, wyludnione szlaki.
Charakterystycznym punktem w okolicach Barda jest Obryw Bardzki (390 m.n.p.m), skąd rozprościera się panorama na miasteczko wciśnięte między zalesione góry i zakole Nysy. Z kolei na horyzoncie majaczy już masyw Gór Stołowych. Ten niezwykle malowniczy widok jest łatwo osiągalny z centrum Barda. Na szczyt wiedzie niedługa trasa, która słynie też z zabytkowej Drogi Krzyżowej. Przy każdej kapliczce można zrobić sobie przerwę, by podziwiać XIX-wieczną sztukę sakralną. Widok z obrywu dosłownie zapiera dech w piersiach i warto włożyć odrobinę wysiłku, by się nim nacieszyć.
Centrum miasteczka 
Położenie Barda jest wyjątkowo malownicze
Pechowe położenie Barda
Miejscowość, która powstała w X wieku, a już w XIV uzyskała prawa miejskie, naturalnie może poszczycić się bogatą historią. Do tego przygraniczne Bardo leżało na szlaku z Polski w kierunku do Pragi, a w pewnych momentach dziejowych było włączone do Królewsta Pruskiego, a później do Niemiec. Od XIII do XIX wieku właścicielami Barda pozostawali Cystersi. Jednak strategiczne położenie miasta nie zawsze było dla niego korzystne. Gród był wielokrotnie niszczony, plądrowany i palony, chociażby podczas wojen husyckich, wojen śląskich czy wojen napoleońskich. To nieszczęśliwe położenie, które z jednej strony miało wpływ na gospodarczy rozwój miasta, z drugiej przysparzało mu ogromnych problemów.
Bardo Miastem Cudów
Bardo zdaje się być miastem wyjątkowym zważając na to, jak wiele można w nim znaleźć powiązań z objawieniami Matki Boskiej, jej kultem i niezwykłymi cudami. Podobno w XIV wieku w Bardzie miała objawić się Matka Boska. Pamiątką tego wydarzenia jest Jej stopa odbita w kamieniu, która znajduje się przy jednej z kapliczek kalwaryjnych, tak licznie rozsianych wokół miasta.
Innym miejscem, z którym związana jest Matka Boska, to źródełko maryjne na Bardzkiej Górze. Podobno przed wiekami wydarzył się tam cud, gdy po uprzednim wypiciu wody, mężczyzna został uleczony. Od tamtej pory uznaje się, że woda ze źródełka wykazuje właściwości lecznice.
W Bardzie od wieków znajduje się też figurka Matki Boskiej, wokół której już w XIII wieku narodził się ożywiony kult. Miała ona pomagać chorym, którzy tłumnie przybywali w poszukiwaniu uzdrowienia. Z latami ten kult narastał tak bardzo, że konieczne było wybudowanie nowej świątyni – barokowego kościoła o dwóch majestatycznych wieżach pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Do Barda przybywali pokutnicy z wielu krajów, a także zakonnicy, którzy osiedlali się tu na stałe. Na terenie miasta swoje siedziby mają liczne zakony, a status Barda jako ośrodka kultu maryjnego utrzymuje się do dzieś.
Bazylika
W bazylice uwagę zwracają barokowe ołtarze, bogato zdobiona ambona, ale największe wrażenie robią organy. Pamiętam, jak w wieku dziesięciu lat podziwiałam je z otwartą buzią i to właśnie wtedy narodziło się we mnie zamiłowanie do zwiedzania kościołów. Zastanawiałam się, czy był to „efekt wow” zwiedzania po raz pierwszy takiego miejsca, czy bardzka bazylika faktycznie jest tak piękna. Okazało się, że po zwiedzeniu wielu świątyń na całym świecie, organy w Bardzie i tak wywołały u mnie prawdziwy zachwyt.
Bardo – atrakcje i ciekawe miejsca
Bazylika pw Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Potężna, wyniosła budowla górująca nad całym miastem, jest w stanie pomieścić nawet 5000 osób. Z jej prostym, surowym wnętrzem kontrastują wspaniale zdobione organy i ołtarze. Figurka Matki Borskiej Bardzkiej jest najstarszą, drewnianą rzeźbą pochodzącą z czasów romańskich na Dolnym Śląsku! Sławne organy pod względem wielkości znajdują się na drugim miejscu w województwie dolnośląskim, a w samej bazylice często odbywają się koncerty organowe.
Na bardzkie organy można patrzeć całymi godzinami! 
Przepiękny ołtarz w bazylice 
Ozdobna ambona w bazylice 
Jedna z majestatycznych wież bazylikii
Pocysterski klasztor i Muzeum Sztuki Sakralnej
Przy bazylice znajduje się barokowy klasztor, a w nim niczego sobie wystawa sztuki sakralnej. Szczerze mówiąc, nie spodziewaliśmy się wiele, a na miejscu lekko opadła nam szczęka. Muzeum jest naprawdę interesujące i jeżeli lubicie takie miejsca, to z pewnością warto do niego zajrzeć. Zwłaszcza, że bogata kolekcja obejmuje także dzieła związane z historią Barda. W czasach wojen napoleońskich w klasztorze stacjonował brat Napoleona, Hieronim.
Praktycznie – czynne codziennie od 09:00 do 17:00, bilet – 4 zł.
Obryw Bardzki
Punkt widokowy na zboczu Góry Bardzkiej, skąd w XVI wieku w wyniku potężnych ulew zeszło w dolinę ogromne osuwisko ziemi i skał. Na obrywie umieszono krzyż, tablice informacyjne i kilka ławeczek. Do obrywu prowadzi niezbyt trudna ścieżka, dostępna także dla rowerzytów. Po drodze mija się zabytkową Kalwarię, składającą się ze stacji drogii krzyżowej i kapliczek poświęconych Matce Boskiej, a także ruiny średniowiecznego zamku. Z Obrywu dobrze widoczne stają się meandry Nysy Kłodzkiej.
Kamienny Most
XVI-wieczny most z gotyckimi elementami, które zostały mu dodane dopiero w XX wieku. Malowniczo położony most zdobi sporych rozmiarów figura św. Jana Napomucena.
Uliczki miasta
Bardo, choć niewielkie, posiada uroczy rynek i wiele ładnych kamienic. W poprzednich latach architektura miasta musiała się prezentować wyjątkowo ładnie. Miasteczko wciąż pozostaje jednym z piękniejszych na Dolnym Śląsku, jednak jest nieco opustoszałe i nawet wymarłe. Mamy nadzieję, że w przyszłości to się zmieni.
Ruchoma Szopka
Kojarzycie opowiadanie Olgii Tokarczuk pod tytułem „Bardo. Szkopka”? Tak, to właśnie nasze Bardo, a ruchoma szopka, która zainspirowała noblistkę, istnieje naprawdę. To zdecydowanie najlepsza atrakcja dla dzieci w Bardzie. Pamiętam, że kiedy zobaczyłam ją za dzieciaka, byłam totalnie zachwycona. Szopka powstała z okazji 700-lecia istnienia kultu maryjnego w mieście. Szopka jest unowocześniona, bo oprócz prostej stajenki znajdziecie tam samolot i inne elementy oraz postacie nawiązujące do czasów współczesnych.
Praktycznie – czynne od kwietnia do października od 09:00 do 17:00 w tygodniu, w weekendy od 10:30 do 14:30. Poza sezonem prawie tak samo, tylko w tygodniu szopka jest czynna o godzinę krócej. Wiosną 2020, w czasie pandemii, była całkiem zamknięta. Bilet – 5 zł.
Punkt widokowy „Piękny Widok”
Rewelacyjny i nieco mniej znany widok na miasto, który znajduje się na zboczu Góry Brony. Co ciekawe, to miejsce z założenia powstało jako punkt widokowy już w XIX wieku. Do Pięknego Widoku wiedzie bardzo łatwa i spokojna trasa. Jeśli ktoś nie ma sił, by zdobywać Obryw Bardzki, powinien rozważyć tę ścieżkę jako alternatywę.
Spływy po Przełomie Bardzkim
Kajakowe lub pontonowe. Po drodze przepiękne widoki! Przystań znajdziecie zaraz przy kamiennym moście. Przełom Bardzki to najbardziej malowniczy odcinek Nysy Kłodzkiej. Informacji praktycznych o firmach organizujących spływy możecie szukac tutaj. Niektóre z tych firm organizują dłuższe spływy, które obejmują na przykład zwiedzanie Kłodzka z poziomu kajaka. Wypożyczenie kajaka lub pontonu dla jednej osoby to koszt około 50 zł, w zależności od wybranej firmy. Raftingi na Nysie Kłodzkiej oferuje m.in. Ski-Raft oraz RaftingBardo.
Miejsce Hrabiowskie
Kolejny świetny punkt widokowy na miasto, zaaranżowany w XIX wieku przez hrabinę Annę Deym. To również ciekawa alternatywa dla Obrywu Bardzkiego, bo leży po przeciweległej stronie, na jego przeciw. Dzięki temu można podziwiac Bardo i Nysę Kłodzką z nowej, mniej znanej perspektywy.
Trasa Turystyczna „Wzgórze Różańcowe”
Przebywający w Bardzie ojcowie Redemptoryści postawili na Wzgórzu Różańcowym kilkanaście kapliczek, gdzie można odmawiać różaniec. Każda z kaplic została zbudowana w innym stylu. Ta wyjątkowa i spokojna trasa idealnie nadaje się na spacer.
Nasze wrażenia z Barda
Po ulicach hula wiatr, odrapane kamieniczki zdają się być wymarłe. Jest to bardzo przykry widok. W całej miejscowości panuje melancholijna atmosfera i senna cisza – nawet w środku lata. Tę ciszę co jakiś czas zmącą głosy letnich turystów, którzy opuszczają uliczka Barda po kilkunastu minutach.
Wydaje nam się, że w Bardzie – podobnie jak w innych dolnośląskich miejscowościach – drzemie potężny potencjał turystyczny, który wciąż nie jest w pełni wykorzystywany. W Czechach lub Niemczech mniej okazałe miasteczka są zadbane, wyeksponowane i promowane na szeroką skalę, przyciągając do siebie wielu turystów.
Bardo przyprószył już kurz wieków i miejscowość zdaje się być zapomniana. Trochę życia w ciągu lata wprowadzają tu osoby przyjeżdżające na spływy. Co prawda w ostatnich latach odwiedza ją coraz więcej osób, jednak wciąż uważamy, że Bardo zasługuje na więcej. To z pewnością jedna z najpiękniej położonych miejscowości w całej Polsce.
Bardo – informacje praktyczne
Dojazd – najwygodniej do Barda dojechać pociągiem z Wrocławia, który kursuje średnio co godzinę od samego rana. Rozkłady jazdy sprawdzicie tutaj. Czas przejazdu wynosi godzinę z minutami. Bilet kosztuje 20 zł. Można je kupić w kasach, w biletomatach i u konduktora.
Punkt Informacji Turystycznej – znajduje się tuż przy Bazylice, więc nie da się go pominąć. Można w nim odebrac bezpłatne mapy i ulotki dotyczące Barda i okolic.
Nocleg i jedzenie– w Bardzie znajduje się kilka obiektów, w których można spać. My jednak polecamy Wam dojechanie pociągiem kilka stacji dalej do Kudowy Zdrój i nocleg w Willi Lawenda. Tutaj poczytacie o polecanych przez nas noclegach na Dolnym Śląsku. W miasteczku znajdziecie też kilka punktów gastronomicznych. Niestety, pod tym względem szału nie ma. Do wyboru jest kilka przeciętnych pizzeri, bar mleczny i nieco bardziej elegancki lokal w Hotelu Bardo. Najbardziej przekonującym miejscem jest jednak przystań przy rzece, gdzie można spróbować świeżych ryb.
Kiedy i na ile jechać? – Byłam w Bardzie w lutym, byłam w czerwcu. Za każdym miło spędziłam tam czas. Oczywiście wiosną i latem jest przyjemniej i zielono, jednak zimą również warto odwiedzić Bardo, by podziwiać ośnieżone szczyty. Bardo jest idealnym kierunkiem na jednodniową wycieczkę.
Szlaki rowerowe – tutaj znajdziecie rozpiskę i mapy z trasamy rowerowymi w okolicy Barda.
Parkingi i dojazd autem – Bardo leży tylko 70 km od Wrocławia. W mieście znajdują się cztery parkingi, w tym jeden przy ul. Noworudzkiej i pl. Kasztelańskim.
Bardo Śląskie zasługuje na swoje miano Miasta Cudów. To jedna z najładniejszych miejscowości na Dolnym Śląsku, a już na pewno jedna z najpiękniej położonych. Bardo zadziwia kilkoma naprawdę ciekawymi zabytkami oraz punktami widokowymi. Do tego mamy jeszcze liczne szlaki piesze i rowerowe oraz spływy pontonowe. Dlatego to świetny kierunek na jednodniową wycieczkę w okolicach Wrocławia i aktywne spędzenie weekendu. Ogromnie liczymy, że Bardo rozwinie swoje skrzydła, bo z pewnością stać je na to, by być jedną z czołowych miejscowości regionu, dorównującą tym leżącym u podnóża Sudetów czy już poza granicami Polski.
Nasze pozostałe artykuły z Polski:
Magda
