Komunikacja miejska w Londynie początkowo może wydawać się dość skomplikowana. Jednak gdy pozna się wszystkie podstawowe zasady działania z transportu miejskiego, okazuje się, że korzystanie z niego jest sprawne i wygodne. W tym przewodniku po londyńskiej sieci komunikacyjnej znajdziecie wskazówki o tym, jak podróżować po stolicy Wielkiej Brytanii.
Komunikacja miejska w Londynie – czym można jeździć?
Komunikacja miejska w Londynie obejmuje metro, koleją naziemną DLR, autobusy, tramwaje, pociągi, kolejka linowa oraz promy rzeczne plywające po Tamizie. Cały transport w Londynie jest zintegrowany, na wszystkie środki transportu obowiązują te same bilety i identyczne sposoby płatności. Za komunikację miejską w mieście odpowiada firma Transport for London, w skrócie TFL.
1. Komunikacja miejska w Londynie – zasady
Strefy
Londyn podzielony jest na strefy (9), które dotyczą tylko metra, pociągów i kolei naziemnej. Większość najpopularniejszych atrakcji, leży w centrum Londynu, w strefach 1-3. Generalnie zasada jest taka, że im dalej jedziecie i im więcej stref pokonujecie, tym więcej zapłacicie za bilet. Jak sprawdzić, do której strefy jedziecie? Kupując bilet w bibletomacie, można sprawdzić nazwę przystanku i strefę, w której się znajduje, na rozpisce przy biletomacie. Strefy nie obowiązują w autobusach, bo ceny biletów jednorazowych są stałe. W ciągu 60 minut ważności biletu, można się przesiadać do innego autobusu.
Peak i Off-Peak
Podział cen biletów ze względu na porę dnia. Peak oznacza godziny szczytu (od 06:30 do 09:30 oraz od 16:00 do 19:00). Reszta dnia jest Off-peak, czyli poza godzinami szczytu. Bilety kupowane na przejazd w szczycie są droższe. Dotyczy to tylko metra i kolei w dni robocze.
Capping
Dzienne limity w opłatach za przejazdy. Jeśli jeździcie w ciągu dnia w danej strefie X razy, to opłaty za przejazd będą pobierane tylko do określonego pułapu. Ceny są wyszczególnione dla każdej strefy. Czyli opłata za przejazd nie jest pobierana za każdy osobny przejazd metrem, tylko po zakończeniu całej podróży, w którą wliczone są przesiadki. Możemy przesiadać się niezliczoną ilość razy, a capping określa maksymalną stawkę, jaka zostanie pobrana dla danych stref. Jeśli przekroczymy tę kwotę, kolejne przejazdy odbywają się „za darmo”, nie jest pobierana za nie dodatkowa opłata. Limity są dziennie lub tygodniowe. Z tym że tygodniowe nie obowiązują kart Oyster, tylko na karty contactless, czyli umożliwiające płatności zbliżeniowe. Capping w strefach 1-2 wynosi 7,70£.
2. Rodzaje biletów
Bilety jednorazowe
Całkowicie odradzamy korzystanie z biletów jednorazowych. Bilety kartonikowe są nieopłacalne. Jednorazowy przejazd metrem w strefie 1-3 kosztuje ponad 6 funtów! Takie bilety kartonikowe można kupić w biletomatach i w punktach sprzedaży.
Karta Oyster lub Contactless
W Londynie próbuje się całkowicie odejść od biletów papierowych na rzecz cyfryzacji. Służą temu karty Oysters, czyli karty przedpłacone, na które przelewa się odpowiednią kwotę pienieżną. Wchodząc do metra czy autobusu, przykłada się kartę do czytnika i wówczas pobierana jest z niej opłata za przejazd. Wyrobienie karty kosztuje 7 funtów. Kartę można zwrócić (np. w biletomacie) i otrzymać zwrot środków przelanych na nią wcześniej, jednak nie może być to więcej, niż 10 funtów.
Jeśli nie chcecie kupowac karty Oyster, przydatna może się okazać wasza zwyczajna karta płatnicza, której można używać na takiej samej zasadzie, jak karty Oyster i zbliżeniowo opłacać przejazdy. Dobrze jest jednak pamiętać o przeliczniku walut i sprawdzić przed wyjazdem, czy na pewno wam się to opłaca. Będąc w Londynie ostatnim razem używałam swojej karty Revolut. Nie musi to być nawet karta, można płacić też własnym telefonem lub innym urządzeniem. Ceny biletów sa identyczne bez względu na to, czy płacimy kartą własną czy Oyster.
Pas as you go
Karty Oyster lub własnej karty płatniczej używa się w systemi Pas as you go. Oznacza to nic innego, jak pobieranie opłaty za przejazd po ukończonej podróży. W praktyce wygląda to tak, że wchodząc do metra czy autobusu, przykładacie kartę Oyster lub własną do czytnika. W czasie jazdy możecie się przesiadać np. do innej lini metra, a wychodząc ze stacji przy wyjściu ponownie przykładacie kartę do czytnika w bramkach. Dopiero wówczas pieniądze za przejazd zostaną ściągnięte z konta (w praktyce może to trwać nawet kilka dni). W autobusach przykłada się kartę tylko raz, przy wejściu do pojazdu. Przy jego opuszczaniu nie jest już to konieczne. Co jeśli przy wyjściu z metra nie przyłoży się karty do czytnika? Wówczas zostaniemy obciążeni za przejazd maksymalną kwotą.
Visitor Oyster Card
Jeśli zamówicie kartę Oyster z wyprzedzeniem do domu, otrzymacie zniżki w różnych sklepach, atrakcjach i restauracjach. Należy doliczyć opłatę na wysyłkę. Poza tym sama karta działa identycznie, jak to zostało opisane powyżej. Listę zniżek znajdziecie na tej stronie. Nie wydają się one jednak na tyle interesujące, żeby decydować się na dodakotwą opłatę związaną z wysyłką karty do domu.
Travelcard
Bilet okresowy na komunikację miejską w Londynie, który umożliwia nielimitowane korzystanie ze wszystkich środków transportu (z wyjątkiem promów rzeczny i kolejki linowej) w wybranym wariancie czasowym. I tak do wyboru mamy bilet dzienny (nie 24-godzinny, obowiązuje do 04:30 rano), bilet tygodniowy i bilet miesięczny. Niektóre z biletów są też podzielone cenowo ze względu na peak i off-peak.
3. Ceny i zakup biletów
Gdzie kupić Oyster Card?
W automatach na dworcach i stacjach metra, w punktach informacji turystycznej oraz w punktach sprzedaży Oyster Ticket Stops. W biletomatach można płacić zarówno kartą, jak i gotówką. Ile pieniędzy nabić nna kartę Oyster? Mamy do wyboru dwie opcje. Może to być określona kwota wybrana przez nas, ale minimalnie musi to być 5 funtów + 7 funtów za depozyt na kartę. Druga opcją jest wybór określonego wariantu czasowego, np. karta nabita na 30 funtów, co starczyło nam na 3 dni (a jeździliśmy dużo). W autobusach u kierowcy nie kupi się biletów u kierowcy. Co więcej, w autobusach i tramwajach nie obowiązują bilety kartonikowe, a jedynie Oyster Card, Travelcard lub własna karta płatnicze.
Ceny biletów pas as you go
Autobus/tramwaj: £1.65, z dziennym limitem £4.95
Dzienny bilet autobusowy/tramwajowy: £5.50
1 strefa metra: £2.50 (peak i off-peak), limit 7,70 £
Pisząc metro, biorę pod uwagę też kolej miejską. Prawdopodobnie więcej stref nie będzie was interesować, a jeśli macie nocleg daleko od centrum, to cenę przejazdu sprawdzicie w tej wyszukiwarce. Dzieci do 11 lat podróżują za darmo z opiekunem odorosłym posiadajacym ważny bilet. Na jednego dorosłwego może przypadać czwórka dzieci. Między 11 a 16 rokiem życia przysługuje zniżka w metrze i kolei oraz darmowe bilety na autobusy i tramwaje. Nie zwalnia to jednak od posiadania odpowiedniej karty Oyster, przysługującej osobom w tym wieku. W pociągach National Rail kursujących w obrębie miasta, za darmo mogą podróżować dzieci do 5 roku życia.
WSKAZÓWKA
Jeśli nie maCIE wystarczających środków na karcie Oyster, aby zapłacić za przejazd lub Wasz bilet Bus&Tram Pass lub Travelcard właśnie wygasł, można odbyć jeszcze jedną podróż autobusem. Po prostu jak najszybciej trzeba doładować swój kredyt, aby usunąć ujemne saldo, zanim będzie można ponownie użyć swojej karty Oyster lub odnowić kartę Travelcard lub Bus & Tram Pass
Gdzie kupić Travelcard?
Travelcard na jeden dzień można zakupić w biletomatach w formie kartoniku. Tygodniowy karnet kupimy w biletomacie lub nabijemy na kartę Oyster. Travelcard miesięczne lub roczne można jedynie nabić na kartę Oyster. Karty jednodniowe dzielą się na wariant anytime, czyli taki, z którym można podróżowac cały czas, a także off-peak, ważny w tygodniu od 09:30 oraz w weekendy od 04:30. Tak naprawdę różnica cenowa między podróżowaniem w szczycie a poza szczytem pojawia się dopiero, gdy przekroczymy więcej niż 4 strefy. Cap (limit) dla travelcard w strefach 1-4 wynosi 14.40 funtów. Ceny dla wszystkich stref można sprawdzić tutaj.
Ceny Travelcard
1-3 strefa dla biletu dziennego (anytime) – 14,40 £
1-3 strefa dla biletu dziennego (off-peak) – 14,40 £
1-6 strefa dla biletu dziennego (antytime) – 20,30 £
1-6 strefa dla biletu dziennego (off-peak) – 14,40 £
Rozkłady jazdy
Godziny odjazdów, przystanki i ceny biletów najwygodniej sprawdzać w planerze podróży. Wygodna w użyciu jest także wyszukiwarka Google Maps. Tutaj możecie sprawdzić mapę sieci metra i kolelei, a tutaj autobusów. Metro działa od poniedziałku do piątku mniej więcej od 05:00 rano do północy, a niektóre linie kursują w weekendy przez całą dobę. Dokładne godziny kursowania poszczególnych linii można sprawdzić na tej stronie. Czas oczekiwania na metro zazwyczaj nie przekracza 5 minut. Trzeba jednak z liczyć się z ogromnymi tłumami na stacjach, zwłaszcza w godzinach szczytu. Nam kilka razy zdarzyło się, że wsiedliśmy dopiero do któregoś pociągu z kolei.
Komunikacja miejska w Londynie – o czym pamiętać?
Do autobusów wchodzi się przednimi drzwiami, a kartę przykłada tylko raz, do czytnika umieszczonego obok kierowcy.
Jeśli chcecie wsiąść do autobusu, musicie zasygnalizować to kierowcy poprzez machnięcie ręką. Chcąć opuścić wyjazd, należy wcześniej nacisnąć przystanek stop, gdyż część przystanków w Londynie jest na żądnie.
Za przejazd autobusem można płacić jedynie w formie pas as you go. Nie ma zwykłych biletów kartonikowych. W biletomacie i u kierowcy nie da się kupić biletu jednorazowego na przejazd autobusem.
Wchodząc do metra należy na bramkach przyłożyć bilet, kartę Oyster lub płatniczą do czytnika. Drugi raz należy to zrobić opuszczając metro.
W ramach jednego biletu można przesiadać się do innych lini metra. Opłaty za kolejny przejazd nie nalicza się dopóki nie przekroczymy bramek wyjsciowych metra czy kolei.
Bilety autobusowe nie są objęte strefami, a ich cena jest stała. Nieważne ile jedziecie, płacicie tyle samo. Czyni to autobusy najtańszym środkiem transportu w Londynie. Jednak warto pamiętać o dużych korkach i długich czasach przejazdu na większych odległościach.
Dozwolone są przesiadki z autobusu do innego autobusu lub tramwaju w ciągu jedenj godziny od pierwszego odbicia karty.
Uber Boat – to dość droga atrakcja. Informacje o biletach i rozkłądach znajdziecie tutaj.
Zwiedzanie Londynu to dla nas niekończąca się przygoda. Stolicę Wielkiej Brytanii możemy odwiedzać nawet kilka razy w roku i nigdy się tym nie nudzimy. Niewiele jest takich miast, w których można znaleźć dosłownie wszystko – od punktów widokowych na drapach chmur, przez kuchnie świata, najwyższej klasy muzea, nietypowe miejsca, pałace, kolorowe dzielnice, rozległe ogrody, po rzysmkie zabytki. W tym artykule podpowiemy wam jak zaplanować zwiedzanie Londynu.
Zwiedzanie Londynu stało się bardzo łatwe i ogólnodostępne dzięki tanim liniom lotniczym. Siatka połączeń lotniczych realizowanych przez linie Wizzair czy Ryanair stale ewoluuje, ale jedno pozostaje bez zmian – najwięcej korzystnych połączeń z Polski znajdziemy właśnie na trasach do Londynu. Samoloty do Londynu odlatują zazwyczaj codziennie, a zdarza się, że nawet i kilka razy dziennie. Dzięki temu bardzo łatwo zaplanować nie tylko weekendowy wypad, ale nawet i jednodniowe zwiedzanie Londynu – można wylecieć nad ranem, a wrócić do Polski późnym wieczorem.
Loty do Londynu realizowane są niemal z każdego polskiego lotniska – z Wrocławia, Poznania, Katowic, Krakowa, Gdańska, Warszawy, Bydgoszczy, Szczecina, Rzeszczowa, Łodzi, Olsztyna czy Lublina. Żadne inne miasto w Europie nie jest dla nas tak łatwo dostępne, jak Londyn. Co więcej, samoloty lądują na różnych lotniskach, tak więc mamy możliwość lądowania na lotnisku Stansted, Luton, Gatwick, London City czy Heathrow. Linie latające do Londynu to Ryanair, Wizzair, LOT, British Airways.
Ceny biletów
Koszt biletów? Rozpiętość jest ogromna. Generalnie łatwo jest znaleźć bilety za mniej niż 100 zł w jedną stronę, zwłaszcza jesienią i zimą. My na przykład kupiliśmy już trzy razy bilety do Londynu po 39 zł w jedną stronę. Ale w okolicach świąt, majówek, długich weekendów ceny biletów szybują w górę, potrafią kosztować nawet kilkaset złotych w jedną stronę. Na wyspach mieszka wiele Polaków, którzy wracają na święta do domu i przewoźnicy skrzętnie to wykorzystują. Znając średnie ceny, bez potrzeby więcej niż 300 zł za bilet w dwie strony byśmy nie zapłcili. Najlepiej obserwować ceny i jeśli pojawią się takie poniżej 100 zł, to nie ma co się zastanawiać i kupować.
WSKAZÓWKA
Warto sprawdzać połączenia z Warszawy na lotnisko Heatrow, gdzie latają z Polski linie LOT i British Airways. Może się okazać, że bilety będą tańsze lub w podobnych cenach, jak te oferowane na inne londyńskie lotniska. Zwłaszcza, jak się policzy z transportem z lotniska do centrum Londynu. Szczególnie polecam porównywanie cen w gorących okresach, takich jak święta.
Dojazd na lotnisko Stansted
Autobus National Express i Airport Bus Express
Do portu lotniczego Stansted z Londynu kursuje National Express oraz Airport Bus Express. Bilety można kupić na stronie każdego z tych przewoźników oraz na stronie EasyBus, który część połączeń realizuje właśnie z porozumieniu z tymi dwoma przewoźnikami. Według strony EasyBus, bilety w jedną stronę można kupić już od 2£, jednak nigdy nie udało nam się na takie trafić, a najtańsze bilety oferowane przez nich kosztują zazwyczaj 8£. Zdarza się, że bilety kupione bezpośrednio na stronie National Express lub Aurport Bus Express są tańsze o funta czy dwa, niż te kupione na stronie Easy Bus. U obu przewoźników bilety kupione od razu w dwie strony, będą tańsze o kilka funtów – zwłaszcza jeśli kupujemy bilety na ostatnią chwilę. W dniu wyjazdu mogą kosztować 17£.
Dokąd i jak często kursują autobusy?
Bilety kupuje się online lub na przystanku u pracownika firmy (karta i gotówką). Linia A6 National Express kursuje na stację Portman Square, A7 na dworzec Victoria Coach Station, A8 na King’s Cross, A9 do London Stratford. Pełną listę przystanków znajdziecie tutaj. W przypadku Aurport Bus Express, ich autokary kursują do Stratford i na Liverpool Street Station. Wszystkie autobusy kursują przez całą dobę, średnio co 30 minut.
Warto wiedzieć
Bilet kupuje się na konkretną godzinę. Jeśli wasz samolot ma opóźnienie, a są wolne miejsca na wcześniejsze/późniejsze połączenie, to można jechać innym autobusem w przeciągu 60 minut od pierwotnej godziny wskazanej na bilecie. Dotyczy to jednak biletów zakupionych tylko za pośrednictwem Easy Bus. Jeśli taka sytuacja ma miejsce, gdy wasze bilety zostały zakupione na stronie National Express, konieczny będzie zakup nowego biletu (o ile przy zakupie pierwszego nie dopłaciliście do opcji „change&go”, która umożliwia bezpłatne zmiany w ciągu 12 godzin od czasu przylotu/wylotu).
WSKAZÓWKA
Jadąc z miasta na lotnisko lepiej kupić bilet ze stacji położonej w północno wschodniej częsci miasta, choćby z Liverpool Street Station. Jadąc np. w dworca Victoria, autobus będzie musiał się przedzierać przez korki w centrum. Pewnego razu prawie przez to nie zdążyliśmy na samolot. Wygodniej jest podjechać metrem jak najdalej się da, a następnie przesiąść się do autobusu.
Autobus Terravision
Autobusy Terravision kursują z lotniska do stacji Victoria Station czy Liverpool Street Station. Ceny z reguły są stałe, czyli bilety kosztują 18£ za przejazd w dwie strony bez względu na termin ich zakupu. Możliwe jest skorzystanie z przejazdu o innej godzinie, niż ta wskazana na zakupionym bilecie w ciągu 3 godzin, o ile w autobusie są dostępne wolne miejsca. Autokary kursują przez całą dobę. Bilety zakupicie na tej stronie.
Pociągiem
Z lotniska do Londynu odjeżdża także pociąg, który jedzie około 50 minut na stację London Liverpool Street. Bilet w jedną stronę kupiony w dniu przejazdu kosztuje 20£, a w dwie strony 32 funty. Bilety kupione z wyprzedzeniem będą tańsze (20-25£ w dwie strony). Można je kupić w biletomatach, na stronie online i w punkcie obsługi klienta na lotnisku. Peron znajduje się tuż przed lotniskiem. Pociągi kursują mniej więcej od 05:00 nad ranem do północy, średnio dwa razy na godzinę.
Dojazd na lotnisko Luton
Autobusem
National Express
Lotnisko Luton obsługuje przewoźnik National Expres. Bilety kosztują od 5£ w jedną stronę kupione z wyprzedzeniem, do 12£ na ostatnią chwilę. Warto od razu zakupić bilety w dwie strony, co będzie nieco tańsze, niż kupując tylko w jedną. Warto porównać ceny biletów na stronie przewoźnika oraz na stronie Easy Bus. Bilety kupić można także na przystanku u pracownika firmy, kartą lub gotówką. Jednak w takiej sytuacji może zabraknąć wolnych miejsc, dlatego bilety lepiej kupić wcześniej. Autobusy jadą do Victoria Coach Train Station, przez całą dobę, średnio kilka razy na godzinę.
Terravision
Bilet w jedną stronę na dworzec Victoria kosztuje 11 funtów, bilet powrotny kupiony 6-8£. Terravision kursuje całą dobę co 30 minut. Ceny z reguły są te same bez względu na termin zakupu biletów. Jeśli wasz samolot ma opóźnienie lub chcecie wcześniej wyjechać na lotnisko, to jest to możliwe, o ile w autobusie są jeszcze miejsca. bilety kupicie tutaj.
Pociągi
Najpierw należy lotniskowym autobusem podjechać na Luton Aiport Parkway. Autobus odjeżdża co 10 minut, jedzie 3 minuty, kursuje mniej więcej od 05:00 nad ranem do północy. Bilet można kupić online, kosztują niecałe 2,40£ w jedną stronę, 3,80£ w dwie lub od razu zakupić bilet z Airport Luton, który ma wliczony przejazd autobusem. Kupując bilet na autobus na miejscu, można zapłacić jedynie kartą płatniczą. Z Luton Airport Parkway odjeżdża pociąg (w 30-40 minut) na londyński dworzec Pancras. Pociągi kursują w ciągu dnia co 10 minut, w nocy co godzinę. Bilet w jedną stronę kosztuje 23£, ale zdarzają się połączenia, gdzie przejazd może kosztować tylko 6£ jedną stronę. Możecie je kupić tutaj.
Aktualizacja: autobus wahadłowy został zastąpiony przez automatyczną kolejkę. Bilety w jedną stronę mają kosztować niecałe 5 funtów.
Dojazd na lotnisko Heathrow
Metro
Na lotnisko Heathrow można dojechać metrem Piccadilly Line oraz Elisabeth Lines. To pierwsze jedzie na stację Piccadilly Circus około 50 minut, a drugie na stację Paddington 30 minut. Lotnisko leży w 6 strefie, więc bilet w jedną stronę kosztuje 5,50 £ (Piccadilly Line), jeśli płaci się za niego kartą Oyster/własną kartą płatniczą lub 6,60/7,60£ w zależności od pory dnia (Elisabeth Line). Tutaj można sprawdzić rozkład jazdy metra.
Pociągi
Z lotniska Heathrow można też dojechać pociągiem do stacji Paddington za 37£ dwie strony, a w jedną 25£. Jeśli kupicie bilety z 90-dniowym wyprzedzeniem, ich cena może się zaczynać już od 5 funtów w jedną stronę. Pociąg odjeżdża co 15 minut mniej więcej od 5 rano do północy, a czas przejazdu wynosi 15 minut. Dokładny rozkład jazdy można sprawdzić tu. Na tej samej stronie kupicie bilety. W Heathrow Express można używać karty Oyster lub własnej karty płatniczej zamiast kupowania biletów. Kupując bilety online dla dwóch osób z dużym wyprzedzeniem, można otrzymać zniżkę w wysokości 25%.
Autobusy
Na Heathrow kursują też przez całą dobę autobusy National Express, bilety sprzedawane są w cenie 6-7£ w jedną stronę. Przejazd pociągiem/metrem będzie najwygodniejszą opcją ze względu na czas przejazdu.
Dojazd na lotnisko London City
Na to lotnisko lata LOT z Warszawy. Do centrum Londynu (np. stacja metra Bank) odjeżdża pociąg DLR, jedzie około 20 – 30 minut w zależności od stacji docelowej. Bilet kosztuje 2,90 £ kupiony kartą Oyster/własną kartą płatniczą. Rozkład jazdy znajdziecie tu.
Komunikacja miejska a zwiedzanie Londynu
Zwiedzanie Londynu bardzo ułatwia dobrze rozbudowana komunikacja miejska. Bez tego ciężko byłoby zobaczyć wiele miejsc rozsianych po całym mieście. Londyn jest poteżny, a jego komunikacja miejska świetnie rozwinięta i na pierwszy rzut oka – ciut skomplikowana. po Londynie możemy poruszać się autobusami, metrem, metrem naziemnym, tramwajami, koleją naziemną DLR oraz pociągami. Aktualne informacje z planerem przejazdów znajdziecie na oficjalnej stronie komunikacji miejskiej w Londynie. Postaramy się wyjaśnić wszystko w telegraficznym skrócie:
Strefy
Londyn jest podzielony na strefy. Im więcej stref pokonacie, tym więcej zapłacicie za bilet. Kupując jednorazowy bilet w biletomacie sprawdźcie na rozpiskach, które zazwyczaj na nich widnieją, w jakiej strefie znajduje sie Wasz przystanek docelowy i taką strefę zaznaczcie podczas kupowania biletu; Większość najpopularniejszych londyńskich atrakcji leży w strefie 1-3.
Jednorazowy bilet kartonikowy
Generalnie nie opłaca się, bardzo drogi. Bilet na przejazd w 1 strefie kosztuje aż 4,90 £, a cena rośnie im więcej stref chcemy pokonać. Bilet jednorazowy kartonikowy na strefy 1-5 w szczycie kosztuje aż 18,10 £.
Peak i Off-Peak
Bilety kupione na przejazd w godzinach szczytu są droższe, niż poza godzinami szczytu. Dotyczy to metra i kolei w dni robocze. Szczyt, czyli Peak, obejmuje godziny od 06:30 do 09:30 oraz od 16:00 do 19:00. Reszta dnia to off-peak, czyli poza szczytem.
Karta Oyster
Czyli karta przedpłacona. Za samą kartę wpłacacie (według strony TFL) 5£ depozytu (chociaż nas w 2023 roku karta kosztowała już 7£). Do tego doładujecie kartę określoną kwotę, z której pobierane są opłaty za przejazd. Wchodząc do metra czy autobusu przykładacie taką kartę do czytnika. Gdzie kupić i doładować Oyster Card – w automatach na dworcach i stacjach metra, w punktach informacji turystycznej oraz w punktach sprzedaży Oyster Ticket Stops, doładujecie ją również w aplikacji.
Pay as you go
Opłata za przejazd pobierana jest dopiero po wyjściu z metra, kiedy wychodząc przyłożycie Oyster Card do czytnika po raz drugi; z kolei w autobusach kartę podbija się tylko raz, wchodząc przednimi drzwiami do środka i wtedy też pobierana jest opłata za przejazd. Istotne! Nie można kupić biletów autobusowych u kierowcy. Jeśli chcemy jeździć autobusami, musimy posiadać Oyster Card lub Travel Card, o którym przeczytacie w kolejnych akapitach.
Ceny
Pojedynczy przejazd z Oyster Card w jednej strefie kosztuje 2,40 £, w 1-2 strefie – 2,40 £ poza szczytem i 2,80 £ w godzinach szczytu, w 1-3 strefie – 3,30 £ w godzinach szczytu i 2,80 £ poza szczytem i tak dalej. Czyli jak widzicie, pojedyncze bilety są o wiele tańsze z kartą Osyter, niż kupowanie jednorazowo.
Capping
Dzienne limity w opłatach za przejazdy. Jeśli jeździcie w ciągu dnia w danej strefie X razy, to opłaty za przejazd będą pobierane tylko do określonego pułapu. Ceny są wyszczególnione dla każdej strefy. Czyli opłata za przejazd nie jest pobierana za każdy osobny przejazd metrem, tylko po zakończeniu całej podróży, w którą wliczone są przesiadki. Możemy przesiadać się niezliczoną ilość razy, a capping określa maksymalną stawkę, jaka zostanie pobrana dla danych stref. Jeśli przekroczymy tę kwotę, kolejne przejazdy odbywają się „za darmo”, nie jest pobierana za nie dodatkowa opłata. Limit w strefach 1-2 wynosi 7,70£.
Contactless
Nie musimy posiadać karty Oyster, kwotę na przjeazdy możemy nabić na nasza kartę zbliżeniową i ją podbijać przy każdym wejściu/wyjściu z metra itp. Podobno nie warto jednak korzystać z tej opcji ze względu na niekorzystny kurs.
Zwrot Oyster Card
Możemy ją zwrócić wyjeżdżając z Londynu, w automatach i otrzymać zwrot środków i depozytu. Jednak wtedy możemy mieć na karcie maksymalnie 10 £. Nie wiemy czemu, ale nam automat wydał i resztę z karty i same Oyster Card, które wróciły z nami do domu.
Płatność
W automatach możemy płacić karta i gotówką. Ile nabić na Oyster Card? Są dwie opcje, możemy albo kupić kartę na określoną ilość dni i zapłacić wskazaną cenę, albo wpłacić taką kwotę, jaką chcemy – minimum 5 funtów plus 5 funtów depozytu. Sami podczas weekendu w Londynie wybraliśmy Oyster Card na dwa dni, za co zapłaciliśmy 19 funtów od osoby, a podczas 3-dniowego zwiedzania miasta – 30 funtów. Dziecido 11 lat podróżują za darmo z opiekunem odorosłym posiadajacym ważny bilet. Na jednego dorosłwego może przypadać czwórka dzieci.
Autobusy i tramwaje
Gotówką nie kupimy biletów ani w automatach na przystankach, ani u kierowcy. Machamy rękę, aby kierowca zatrzymał się na przystanku (bo niektóre są na żądanie). Wsiadamy przednimi drzwiami podbijając kartę Oyster lub okazując Travel Card, wysiadamy uprzednio naciskając guzik stop. Bilet autobusowy jest stały, kosztuje 1,50 £, na tramwaj kupiony na przystanku – 2,60 £. Limit dzienny wynosi 4,50 £, a tygodniowy z kartą zbliżeniową 21,20£. Wciągu godziny od pierwszego podbicia karty, możemy przesiadać się przy użyciu tej samej karty.
Visitor Oyster Card
Jeśli zamówicie kartę Oyster z wyprzedzeniem do domu, otrzymacie zniżki w różnych sklepach, atrakcjach i restauracjach. Należy doliczyć opłatę na wysyłkę. Poza tym sama karta działa identycznie, jak to zostało opisane powyżej. Listę zniżek znajdziecie na tej stronie. Nie wydają się one jednak na tyle interesujące, żeby decydować się na dodakotwą opłatę związaną z wysyłką karty do domu.
Zwiedzanie Londynu z London Pass
London Pass to karrta turystyczna, która pozwala na nielimitowane korzystanie z komunikacji miejskiej i odwiedzanie płatnych atrakcji w wybranym wariancie czasowym. Możliwy jest także zakup karty bez wliczonej komunikacji miejskiej. Kartę z wliczonym transportem należy kupić ze sporym wyprzedzeniem, gdyż na przesyłkę karty trzeba czekać kilka tygodni. Nie za bardzo się to opłaca, bo do kwoty za London Pass należy wtedy doliczyć opłatę za przesyłkę międzynarodową. London Pass najwygodniej kupić online, a następnie załadować ją w aplikacji London Pass. Następnie podczas wchodzenia do poszczególnych atrakcji, należy okazać taki elektroniczny bilet. Zakupioną London Pass można też wydrukować w domu i okazywać ją w fizycznej formie. Karta aktywuje się od pierwszego użycia.
Atrakcje wliczone w London Pass
Jakie atrakcje można zobaczyć przy użyciu karty? Między innymi Tower of London, punkt widokowy The Shard, Tower Bridge, Westminster Abbey, Zoo, Old Royal Naval College, katedrę św. Pawła, Pałac Hampton Court, Ogród Botaniczny Kew, teatr Globe, stadion Chelsea, Parlament i wiele innych atrakcji, których listę znajdziecie tutaj. Na tej samej stronie dokonacie zakupu karty.
Rodzaje London Pass
London Pass – bez komunikacji miejskiej; 1-dniowa 79£, 2 dniowa 104£, 3-dniowa 122£, 4-dniowa 144£. Dostępne są jeszcze karty 5,6 7 i 10 dniowe.
London Pass + Travelcard – z komunikacją miejską; karta 1-dniowa 94£, 2-dniowa 124£, 3-dniowa 152£, 4-dniowa 189£. Dostępne są jeszcze karty 5, 6, 7 i 10 dniowe.
Zwiedzanie Londynu z 2 for 1
London Days Out to oferta, która zezwala wejść dwóm osobom na jednym bilecie do poszczególnych atrakcji. Aby otrzymać taką zniżkę, trzeba spełnić dwa warunku.
Bilet kolejowy
Warunkiem otrzymania dwóch biletów w cenie jednego, jest posiadanie biletu kolejowego (fizycznego lub mobilnego, w tym z londyńskich lotnisk oprócz Heathrow Express), opatrzonych logiem National Rail. Nie musimy go faktycznie wykorzystać, chodzi jedynie o posiadanie ważnego biletu. Bilet kolejowy musi mieć stację końcową w pobliżu wybranych atrakcji. Przykładowo, dla Tower od London, London Bridge i The Shard, będzie to dworzec London Bridge, a dla Parlamentu, Westminster Abbey i London Eye – Victoria station. Dobrym pomysłem jest zakup biletu kolejowego np. z lotniska Stansted, skoro i tak trzeba z tego lotniska dojechać do miasta. Co więcej, jeśli od razu kupicie bilet kolejowy w dwie strony, np. czwartek – piątek, to oferta będzie obejmowała czwartek, piątek, sobotę i niedzielę. A jeśli nie chcecie kupować drogich biletów z lotniska, można kupić najtańszy jaki się da, z jednej londyńskiej stacji na drugą.
Kupon
Drugim warunkiem jest wydrukowanie voucherów, które znajdziecie na tej stronie. Należy mieć osobny kupon na każdą atrakcję, jaką planujecie odwiedzić. Kupon razem z biletem kolejowym pokazuje się w kasie biletowej poszczególnych atrakcji. Oferta obejmuje najważniejsze londyńskie atrakcje, takie jak London Eye, Tower Bridge czy Westminster Abbey. Nie ma limitu atrakcji, możecie zwiedzić tyle ile zechcecie. Należy mieć wydrukowany jeden kupon na każdą atrakcję na obie osoby oraz dwa bilety kolejowe. Patrząc na ceny londyńskich atrakcji, jest to bardzo atrakcyjna i opłacalna oferta.
Restauracje w Londynie
Zwiedzanie Londynu warto urozmaicić kulinarnie, ponieważ miasto posiada niemożliwie bogatą ofertę gastronomiczną. W Londynie znajdziecie niemal wszystkie kuchnie świata, więc warto z tego korzystać. Street food dostępny jest na licznych targach (np. Borough Market), gdzie można zjeść za mniej niż 10£. Tak mocno uśredniając, ceny w zwykłych restauracjach oscylują między 10 a 20£. W tych droższych, eleganckich i znanych ze swojej niesamowitej kuchni, oferują pojedyncze dania od 15/20£ wzwyż. Warto celować w restauracje, które nie są położone przy samych atrakcjach turystycznych. Taniej można zjeść w azjatyckich knajpkach i pubach. Więcej o polecanych restauracjach przeczytacie w naszym artykule „Gdzie zjeść w Londynie?”.
Gdzie zjeść w Londynie?
Circolo Popolare – najładniejsza restauracja jaką widzieliśmy. Nowoczesna kuchnia włoska.
26 Grains – pyszne śniadania i fajny klimat.
Mayfair Chippy – rewelacyjne fish&chips
Bread Ahead – smaczne pączki przy Borough Market
Plaza Khao Gaeng – pierwszorzędna kuchnia tajska, ceny nieco niższe niż w typowych londyńskich restauracjach, knajpka została opisana w przewodniku Michelina.
Six by Nico – menu degustacyjne w całkiem przyzwoitych jak na Londyn cenach.
Miel Bakery – smakowite wypieki i dobra kawa.
The Mallow – smaczna międzynarodowa kuchnia wegańska.
Hopper Soho – polecana i świetnie oceniana restauracja z kuchnia lankijską.
Dishum – jedna z najlepszych indyjskich knajpek w mieście.
Barrafina – bardzo apetyczne tapasy, lokal opisany w przewodniku Michelina.
Roti King – kuchnia malezyjska, większość dań poniżej 10 funtów.
Santa Nata – portugalskie desery.
Circolo Popolare
26 Grains
Mayfair Chippy
Bread Ahead
Plaza Khao Gaeng
Miel Bakery
The Mallow
L’eto Cafe
Gdzie spać w Londynie?
Noclegi w Londynie są bardzo drogie. Co gorsza, w parze z ceną nie zawsze idzie jakość. Jeśli nie musicie się przejmować budżetem, to oczywiście, znajdziecie przepiękne, eleganckie, butikowe hotele. Ale niestety pułap cenowy jest wysoki. Londyn jest ogromny i wiele hoteli, hosteli, pensjonatów znajduje się kilkanaście kilometrów od centrum. Generalnie są to najtańsze noclegi, jakie można znaleźć w internecie. Trzeba jednak porównać ceny noclegu na obrzeżach z cenami w centrum, jeśli doliczymy do tego koszty komunikacji miejskiej. Bardzo często pokoje w rzeczywistości wyglądają inaczej, niż na zdjęciach – są małe, brudne, zniszczone, stare i wilgotne. Dlatego warto zapoznać się z opiniami przed rezerwacją. Jeśli nie możecie znaleźć odpowiedniego noclegu w rozsądnej cenie, warto też zapoznać się z ofertą sieciówek, które oferują znany standard w konkurencyjnych cenach.
Zwiedzanie Londynu – pozostałe informacje praktyczne
Kontrole – Jeśli zwiedzanie z plecakiem, często będzie on sprawdzony przed wejściem do muzeów, kościołów, innych atrakcji.
Wtyczki – z trzema bolcami, konieczny będzie adapter.
Czas – godzina do tyłu w stosunku do polskiego czasu.
Paszport czy dowód? – Paszport!
ZwiedzanieLondynu– nie ma co szaleć. I tak i tak nie zobaczycie wszystkiego. Lepiej powoli odkrywać dzielnice, muzea, ciekawe miejsca i wrócić do Londynu na kolejny weekend.
Napiwki – do ceny posiłu doliczany jest automatycznie napiwek za serwis w wysokości 12,5%. Jeśli nie chcecie zostawić napiwku, możecie powiedzieć, że poprosicie rachunek bez doliczanej kwoty i zapłacicie tylko za to, co zamówiliście. Z tego co się orientujemy, to nie wszędzie będzie można z tego zrezygnować, ale zawsze jest to wyszczególnione na paragonie.
Płatności – walutą obowiązującą w Wielkiej Brytanii jest funt szterling. praktycznie wszędzie można płacić kartą. My jak zawsze używaliśmy karty płatniczej Revolut.
Czy warto jechać do Londynu? Zdecydowanie tak, ale niekoniecznie posiłkować się utartymi listami atrakcji, nawet takimi jak nasza. To tylko podpowiedź i wskazanie najbardziej znanych miejsc w mieście. Londyn stworzony jest do powolnego odkrywania, poznawania nieznanych atrakcji, odnajdywania ukrytych perełek i nieśpiesznych spacerów nad Tamizą. I to właśnie takie zwiedzanie Londynu jest naszym zdaniem najlepszym sposobem na jego poznanie. Bez pośpiechu i utartego planu.
