Kopalnia Złota w Złotym Stoku to jedna z czołowych atrakcji Dolnego Śląska. Świetnie zaadoptowana na potrzeby turystów sztolnia jest ciekawym pomysłem na spędzenie weekendu w Górach Złotych – także w czasie złej pogody i zimy. Jak wygląda zwiedzanie kopalni złota oraz jak zaplanować taką wycieczkę?
Dlaczego „Złoty Stok”? | Kopalnia Złota
Piękna nazwa miejscowści, Złoty Stok, nie wzięła się z niczego. Mimo że górnictwo w pierwszej kolejności kojarzy nam się ze Śląskiem, ewentualnie z Wieliczką, to właśnie Kopalnia Złota w Złotym Stoku jest najstarszym ośrodkiem górniczo-hutniczym w Polsce – tradycje górnicze w mieście sięgaja aż 700 lat! Obliczono, że w ciągu tego czasu z kopalnianego urobku pozyskano 16 ton czystego złota.
Chociaż dokumenty potwierdzają, że w XIII wieku Henryk Probus zewolił Cystersom na dokonywanie robót górniczych w okolicy, to pierwsze ślady eksploatacji tych terenów datuje się aż na X stulecie. Jako że ta średniowieczna osada uzyskała status wolnego miasta górniczego, przysługiwały jej liczne przywileje. Złoty Stok przechodził z rąk do rąk, ale wciąż między Piastami Śląskimi, by w XIV wieku zostać przyłączonym do Korony Czeskej.
Nie tylko złoto | Kopalnia Złota
Z każdym wiekiem znaczenie kopalni rosło. Świadczy za tym wzrost zainteresownaia regionem oraz liczby – w XVI wieku w Złotym Stoku działało 145 kopalń oraz kilkanaście hut. Przyjmuje się, że produkcja złota w Złotym Stoku stanowiła aż 8% całkowitej produkcji europejskiej. W tym też wieku do miasta przybył pewien aptekarz, Hans Scharffenberg, który rozpoczął działania mające na celu produkcję arsenu, a z niego arszeniku.
Niestety, wojna trzydziestolenia położyła kres rozkwitowi miasta. Złoty Stok doszczętnie zniszczono, a kopalnie zalano. W XVIII wieku miasto przeszło pod panowanie pruskie, by po II wojnie światowej powrócić do Polski. I chociaż nazwa Złoty Stok zdaje się idealnie oddawać charakter górniczego miasta, to została nadana mu dopiero w 1946 roku. Przez kolejne lata w kopalnia zajmowała się już tylko arszenikiem, by ostatecznie zawiesić działalnośc w 1960 roku.
Gertruda | Kopalnia Złota
Dawno, dawno temu, w kopalni miał miejsce tragiczny w skutkach zawał, w wyniku ktorego zginęło cterech góników. Właściciel kopalni z pewnych względów nie zdecydował się na podjęcie akcji ratowniczej. Jednak żona jednego z zaginionych górników nie chciała poddać się tak łatwo. Zabrała ze sobą świecę, trochę jedzenia i wyruszyła na poszukiwania zasypanych góników. Niestety, mijały dni i tygodnie, a Gertruda nie wracała. Prawdopodobnie zgubiła się w licznych korytarzach kopalni. A górnicy, którym zdarzało się zabłądzić twierdzili, że słyszeli samotne kroki w różnych częściach kompleksu. Zagubiony górnik zazwyczaj biegł za tymi głosami, które za każdym razem doprowadzały do wyjścia z kopalni. Prowodyra owych głosów jednak nigdy nie udało się zobaczyć…
Zwiedzanie | Kopalnia Złota
To była moja druga wizyta w Kopalni Złota, chociaż tej pierwszej, z dzieciństwa, nie pamiętam zbyt dobrze. Wycieczka zrobiła na nas bardzo dobre wrażenie – może to dzięki przemiłej pani przewodnik, która w fantastyczny, zabawny sposób opowiedziała nam o kopalni? Podczas przejścia trasy turystycznej dowiedzieliśmy się wielu ciekawych informacji o historii Złotego Stoku i samej kopalni. Oglądaliśmy narzędzia gónicze, skrzaty, szyby, mapy i makiety, 10-metrowy wodospad, skarbiec, laboratorium, zjeżdzalnię i kilka innych interesujących atrakcji. Cała trasa udostępniona dla turystów liczy sobie aż 500 metrów długości. W trakcie zwiedzania można oglądać też ciekawe Muzeum Przestróg, Uwag i Apeli, które jest zbiorem tablic z przepisami BHP. Niektóre z nich są dość zabawne, a cała kolekcja adnie prezentuje się na ścianach kopalni.
Inne atrakcje w Złotym Stoku
Kopalnia Złota to niejedyna atrakcja w Złotym Stoku. Oprócz tego koniecznie zwiedźcie Średniowieczną Osadę Górniczą, Sztolnię Ochrową, Muzeum Minerałów i Izba Pamięci (oba w cenie biletu do kopalni) oraz średniowieczny rynek miasta. Kopalnia oferuje też dodatkowe atrakcje, takie jak spływ podziemną rzeką (brzmi super, niestety nie zdążyliśmy się załapać) czy płukanie złota dla dzieci. Z tych wszystkich miejsc najbardziej polecamy osadę górniczą, którą zwiedza się z przewodnikiem – gdyby każda lekcja fyzyko w szkole wyglądała tak samo, jak ta wycieczka, to z tego przedmiotu miałabym same piątki!
Informacje praktyczne
Dojazd – Do Złotego Stoku kursują autobusy z Kłodzka. Rozkłady jazdy można sprawdzić tutaj. Czas przejazdu wynosi 31 minut, a bilet kosztuje 8 zł (kupić można u kierowcy). Z kolei do Kłodzka można dojechać pociągiem z Wrocławia, Poznania, Wałbrzycha i kilku innych większych miast. Rozkłady do sprawdzenia tutaj. Jeżeli do Złotego Stoku jedziecie autem, to przy kopalni znajduje się dużo bezpłatnych miejsc parkingowych.
Zwiedzanie – Kopalnię zwiedza się w grupie z przewodnikiem. Wycieczka obejmuje wizytę w Sztolni Gertruda, jedyny w Polsce i największy w Europie znany podziemny wodospad oraz Chodnik Śmierci. Wyjazd na powierzchnię odbywa się dzięki podziemnemu tramwajowi. Po dokonaniu wcześniejszej rezerwacji możliwe jest zwiedzanie w języku angielskim (za dodatkową opłatą). Grupa może liczyć maksymalnie 50 osób. Warto ubrać się cieplej i w porządne buty.
Godziny otwarcia – codziennie od 1 kwietnia do 31 października od 09:00 do 18:00. Wejścia co 15 lub 45 minut. Pierwsze wejścia do kopalni o 09:15, ostatnie o 17:30. Od 1 listopad ado 31 marca od 09:00 do 16:00. Wejścia co 45 minut, pierwsze o 09:15, ostatnie o 16:00. Czas zwiedzania wynosi 1,5 godziny.
Bilety – normalny kosztuje 30 zł, ulgowy 24. Dzieci do 4 roku życia wchodzą za darmo. Ulgi przysługują dzieciom, młodzieży, studentom, emerytom i rencistom.
Gdzie spać, gdzie zjeść? – nocleg oczywiście w niezwykłym Złotym Jarze. Przepiękny budynek z oszkloną werandą znajduje się w zasięgu krótkiego spaceru od terenu kopalni. Na miejscu czeka Was niezwykły klimat, pyszna kuchnia, goscinni właściciele, pięknie urządzone wnętrza i wygodne pokoje. W pensjonacie działa też świetna restauracja. Rezerwacje tylko przez Slowhop. Więcej na temat Złotego Jaru pisaliśmy tutaj. A oprócz tego polecamy Wam bardzo smaczne pierogi zjedzone w kominkowej sali, w Średniowiecznej Osadzie Górniczej. Na terenie Kopalni Złota (oczywiście na zewnątrz) działa także karczma W Starej Kuźni.
Kopalnia Złota w Złotym Stoku jest jedną z ciekawszych atrakcji w naszym regionie. To dobra propozycja zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Na miejscu czeka Was atrakcji co nie miara i warto tu spędzić co najmniej cały weekend. I jak, czujecie już gorączkę złota?
Inne ciekawe miejsca na Dolnym Śląsku:
- Riese: Podziemne Miasto Osówka
- Muzeum Papiernictwa w Dusznikach
- Kopalnia Uranu w Kletnie
- Jaskinia Niedźwiedzia
- Jezioro Bystrzyckie i Zamek Grodno
- Zespół pałacowo-parkowy w Bukowcu
- Bardo Śląskie
- Pałac Marianny Orańskiej
- Góry Stołowe i Kudowa Zdrój
- Pałac w Łomnicy
Magda