Transport zbiorowy w Albanii: co, jak i gdzie?

Transport zbiorowy w Albanii ma się całkiem dobrze, chociaż korzystanie z niego nie zawsze jest takie łatwe. Dlaczego? Po pierwsze, mała dostępność rozkładów jazdy, co utrudnia planowanie wyjazdu. Po drugie, ostatnie kursy zazwyczaj odbywają się przed zachodem słońca. Po trzecie, miasta często posiadają kilka dworców i ciężko się połapać skąd i gdzie można dojechać. Po czwarte, flota autobusowa ma już swoje lata. Po piąte, do wielu atrakcji nie da sie dojechać busem.

Autem czy autobusem?

Jednak nie jest aź tak źle, jakby po wstępie to się mogło wydawać. Do tej pory podróżowaliśmy po Albanii tylko za pomocą transportu zbiorowego, a w razie problemów posiłkowaliśmy sie transferami zorganizowanymi, taksówkami i autostopem. Także da się, ale lepiej być wytrwałym i cierpliwym oraz przygotowanym na niewygody. Jakiś czas temu otrzymaliśmy pytanie, czy po Albanii łatwo podróżować autobusami z dzieckiem i wózkiem. Czy się da? Z pewnością. Czy to komfortowe? Raczej nie, ale jak się chce to można próbować.

Gdybyśmy mogli wypożyczyć auto, to zdecydowanie byśmy to zrobili! Łatwiejsze to, wygodniejsze, można wszędzie dojechać i dowolnie kształtować trasę. Podsumowując – transport zbiorowy w Albanii jest, nie należy do najlepszych, ale na pierwszą podróż wystarczy. Mając auto można zwiedzić więcej, szybciej i wygodniej. Jeżeli jednak musicie korzystać z transportu zbiorowego, to w tym przewodniku znajdziecie wszystkie niezbędne informacje.

Autobusy w Albanii

Transport zbiorowy w Albanii opiera się głównie na autobusach. Autobusy to często niewielkie busiki, zwane też marszrutkami lub furgonami. Można nimi dojechać do wszystkich większych miast w kraju. Gorzej ma się sprawa z atrakcjami przyrodniczymi, bo często jedyną opcją dojechania do nich jest indywidualna jazda autem. Warto pamiętać, że w busach zazwyczaj jest bardzo mało miejsca, więc lepiej nie wybierać się w taką podróż z dużymi walizkami.

Dworce autobusowe w Tiranie

Albańskie miasta rzadko kiedy posiadają jeden dworzec. Autobusy zazwyczaj zatrzymują się na parkingach, przy stacjach beznynowych, na ulicach i nie oznaczonych przystankach. Do tego w jednym mieście może znajdować się kilka przystanków, a z każdego z nich odjeżdżają autobusy w innym kierunku. Tak też było jeszcze do niedawna w Tiranie. Jednak wygląda na to, że wszystkie dworce zostały w końcu ulokowane w jednym miejscu – Kthesa e Kamzes, Rruga Kastriotet, Kashar, Shqiperi, Tirane (przy rondzie okobok Hotelu Temrinalm na przeciwko outletu Casa Italia). Z tego terminalu odjeżdżały autobusy do Szkodry, Beratu, Sarandy, Himare, Gjirokastry, Kruje itd.

Przy wjeździe na plac, na którym zatrzymują się autobusy, postawiony jest rozkład jazdy – jednak okazał się nieaktualny (przynajmniej w przypadku busów do Gjirokastry). Na miejscu znajdziecie jedynie budkę z napojami i przekąskami. Jeśli macie kupiony bilet do Sarandy przez internet, to i tak musicie się udać do małej białej budki przy wjeździe na dworzec (a raczej duży parking) i tam wymienić bilet online na ten właściwy ręcznie wypisany świstek.

Dworce w innych miastach

Wlora – autobusy odjeżdżają spod banku Credins obok wieży zegarowej, z ulicy Rruga Demokracia. Niestety autobusy jadące z Sarandy do Tirany przez Wlorę nie zawsze wjeżdżają do miasta, a zatrzymują się na jego obrzeżach przy stacji benzynowej Seloil. Zamówiona stamtąd taksówka bez taksometru i targowania się kosztowała nas aż 2000 LEK. Raczej na pewno przepłaciliśmy!

Saranda – autobusy odjeżdżają spod starej synagogi, mają postój obok Parku Przyjaźni, z ulicy Telat Noga 5.

Dhermi – przystanek autobusowy znajduje się na zakręcie przy zjeździe w stronę plaży, blisko Hotelu Imperial i Marketu Neco.

Himare – autobusy zatrzymują się na głównej ulicy w miasteczku, między sklepem Big Market a Cave of Cyklop.

Berat – funkcjonuje spory dworzec autobusowy przy głównej drodze SH72 (do sprawdzenia w Google Maps – Terminali i Autobusave). Jest on dość mocno oddalony od zabytkowego centrum miasta, ale można przejechać ten dystans autobusem miejskim za 30 LEK (bilet do kupienia w autobusie u konduktora). Autobusy miejskie na dworzec kursują co kilka, kilkanaście minut.

Gjirokastra – autobusy do Beratu, Sarandy i Tirany odjeżdżają ze stacji benzynowej przy skrzyżowaniu Bulevardi 18 Shtatori z Rruga Valere.

Rozkłady jazdy

Najlepiej z góry zakładać, że rozkłady są umowne i pytać o nie na miejscu. Informacje uzyskane od osób na dworcu zawsze się sprawdzały. Gorzej z rozkładami widniejącymi przy przystankach. Jeśli takowe już są, to często nieaktualne – lepiej na nich nie polegać. Są jeszcze strony internetowe. Podczas pierwszej podróży do Albanii w 2019 roku często korzystaliśmy ze strony Balkan Viator i Rome2Rio, ale obecnie obie wyszukują niewiele kursów i nie są zbyt pomocne. Najbardziej aktualną wyszukiwarką jest ta strona. Może ona pomóc ustalić wstępny plan wyjazdu na własną rękę. Ale o szczegóły zawsze dopytujcie na miejscu – w hotelu, taksówce czy u kierowców na dworcach i przystankach.

Punktualność

Z reguły autobusy wyruszają dość punktualnie, chociaż zdarza się, że po zapełnieniu odjeżdżają przed czasem. Dlatego na przystanku lepiej być przed czasem, nie na ostatnią chwilę. Kierowcy zatrzymują się gdzie popadnie. Jeśli chcecie wysiąść gdzieś po drodze, wystarczy poprosić. Jeżeli wsiąść poza przystnkami – machnąć ręką. Warto też pamiętać, że większość autobusów kursuje tylko do godziny 18:00, 19:00. Po zachodzie słońca odbywają się tylko nieliczne kursy. Dlatego jeśli rozkład wskazuje jakieś późnowieczorne połączenie, lepiej na nim nie polegać lub upewnić się na dworcu czy na pewno autobus odjedzie.

• 

• 

• 

Ceny biletów

Ceny biletów transportu publicznego w Albanii są bardzo korzystne dla turystów z zagranicy. Bilety kupuje się zazwyczaj u konduktora wewnątrz autobusu w trakcie jazdy, czasem od razu u kierowcy wsiadając do autobusu lub wysiadając w miejscu docelowym. Najlepiej jest obserwować co robią inni pasażerowie. Bilety kupuje się jedynie gotówką.

Przykładowe połączenia

1000 LEK to ok. 37 zł, 400 LEK – 15 zł, 250 LEK – niecałe 10 zł.

Tirana – Saranda: sześć połączeń w ciągu dnia, większość przed południem, ostatni o 16:00, czas przejazdu zajmuje 5 godzin, bilet kosztuje 1500 LEK.

Szkodra – Tirana: dużo połączeń od 05:00 rano co pół godziny, o pełnej i o w pół do, ostatni autobus chwilę przed 18:00. Busiki szybko się zapełniają, lepiej być przed czasem, Bilet kosztuje 400 LEK.

Berat – Tirana: dużo połączeń co pół godziny, jednak ostatni autobus do Beratu odjeżdża już o 15:40, na czym sami się kiedyś spażyliśmy Bilety kosztują 400 LEK. W drugą stronę autobusy kursują od 05:00 do 17:30.

Tirana – Durres: 150 LEK, mnóstwo połączeń od wczesnych godzin porannych do 21:00 wieczorem.

Tirana – Korcza: od jednego do kilku odjazdów w ciągu godziny, ostatni o 19:00, bilet za 500 LEK.

Szkodra – Velipoje: od 06:00 do 19:00 o pełnej godzinie, jeśli dobrze pamiętam bilety za 150 LEK.

Berat – Saranda: dwa lub trzy połączenia w ciągu dnia, autobusy jadą przez Gjirokastrę, bilety za 1500 LEK.

Gjirokastra – Saranda: o ile mnie pamięć nie myli 300 LEK, bardzo dużo połączeń, ostatnie o 18:30.

Elbasan – Tirana: kilka połączeń na godzinę, od wczesnych godzin porannych niemal do 01:00 w nocy, bilet za 250 LEK.

Bajram Curri – Tirana: średnio co pół godziny lub co godzinę, ostatni odjazd po 15:00, bilet za 1000 LEK.

Szkodra – Kukes: po dwa, trzy połączenia w ciągu dnia, bilet za 400 LEK.

Szkodra – Saranda: tylko z przesiadką w Tiranie, 1900 LEK łącznie.

Tirana – Himare: dwa połączenia w ciągu dnia, o 05:30 i 16:00, przejazd trwa 4 godziny, bilet kosztuje 1000 LEK.

Vlora – Durres: odjazdy średnio co pół godziny, bilety za 400 LEK.

• 

• 

Pociągiem po Albanii

Co prawda transport zbiorowy w Albanii obejmuje także pociągi, ale lepiej na nich nie polegać. Niby są, ale mało kto je widział, jeźdżą rzadko, długo i są stosunkowo drogie. Tirana nie posiada dworca kolejowego. Najbliższy znajduje się w Kashar. Pociągi teoretycznie kursują do Szkodry, Vlory, Elbasanu i Durres, z czego na ten moment prawdopodobnie jeździ jedynie pociągi do Durres, Kashar i Elbasan. Linia do Szkodry jest nieprzejzdna przez szkody, jakie wyrządziło trzęsienie ziemi sprzed kilku lat. Prędkość pozostawia wiele do życzenia. Np. z Elbasanu do stacji Kashar jest około 50 km, a pociąg jedzie przez…prawie 4 godziny. To raczej opcja tylko dla pasjonatów kolei. Rozkłady jazdy i ceny biletów można znaleźć na tej stronie (w tabelce po prawej), aczkolwiek istnieje szansa, że są nieaktualne.

Komunikacja miejska w dużych miastach

W największych miastach takich jak Berat, Tirana czy Szkodra funkcjonuje komunikacja miejska. W Tiranie kursują nowoczesne autobusy. Ich rozkłady jazdy można sprawdzić na tej stronie, co jednak może być ciężkim zadaniem bez znajomości nazw i lokalizacji przystanków. Bilety zawsze kupuje się u konduktora. W Tiranie jeden przejazd kosztuje 40 LEK, w Beracie i Szkodrze 30. Z Durres do Golem, wzdłuż wybrzeża, kursują autobusy miejskie w cenie 60 LEK za osobę.

Wycieczki zorganizowane, transfery

Transport zbiorowy w Albanii nie zawsze daje możliwość dojechania do atrakcji przyrodniczych. Tutaj z pomocą przychodzą jednodniowe wycieczki zorganizowane i transfery. Biur (także polskich) organizujących zwiedzanie w Albanii jest mnóstwo, wystarczy poszukać w internecie. Poniżej polecę kilka transferów, z których korzystaliśmy do tej pory:

• 

• 

Berat City Tours

Prywatny kierowca odbiera turystów swoim samochodem z Beratu i obwozi po punktach widokowych nad Kanionem Osumi. Po drodze opowiada o okolicy, o Albanii, o mijanych miejscach. Zwiedzanie obejmuje wizytę przy wodospadzie Bogova. Wycieczka kosztowała 50 euro. Cena dzieli się na wszystkich współpasażerów.

Theth Paradise

Codziennie między 07:00 a 07:30 rano ze Szkodry wyjeżdża niebieski furgon w kierunku wioski Theth w Górach Przeklętych. Oprócz wypożyczonego/własnego samochodu lub wycieczki zorganizowanej to jedyna opcja na dostanie się do tej miejscowości. Przejazd w jedną strone kosztuje 10 euro i zajmuje około 2-3 godzin czasu. Z Theth do Szkodry busik odjeżdża między 12:00 a 12:30, konkretną godzinę i przystanek wskaże kierowca. Miejsce w busie należy zarezerwować z wyprzedzeniem, np. prosząc o to w recepcji hotelu, telefonicznie (numer widoczny na zdjęciu) lub na tej stronie.

Komani Lake Ferry

Firma organizująca rejsy po Jeziorze Koman oraz transfer busem z Tirany i Szkodry do przystani promowej. Komani Lake Ferry oferuje różne kombinacje, np. tylko przejazd ze Szkodry do przystani w Koman lub sam bilet na rejs. My korzystaliśmy z pakietu: bus z Tirany do Koman, rejs promem, przejazd do Doliny Valbone, kolejnego dnia powrót do przystani, rejs powrotny po jeziorze i bus do Szkodry, co łącznie obecnie kosztuje 35 euro za osobę. Więcej informacji praktycznych na ten temat znajdziecie w naszym artykule „Jezioro Koman”.

Rejs po rzece Shala

Jednodniowa wycieczka, która łączy sobie rejs po części jeziora Koman oraz niesamowitej rzece Shala. Coraz więcej firm organizuje spływy długimi łódkami po tej rzece. Koszt za jedną osobę waha się zazwyczaj wokół 20 euro, a organizatorzy zapewniają też transfer busami ze Szkodry. Taką wycieczką można zarezerwowac tutaj lub tutaj. Więcej na ten temat przeczytacie w naszym artykule „Rzeka Shala. Rejs po turkusowej rzece”.

Taksówki w Albanii

Jak na polskie standardy, taksówki w Albanii są dość tanie. Oczywiście wszystko zależy od maista i odległości, często od umiejętności negocjacyjnych, ale zasadniczo źle nie jest. Taksówki zazwyczaj są wyraźnie oznaczone, w żółtym kolorze i można je spotkać w centrum miast, na dworcach i lotnisku. Przejazd z lotniska do Tirany to koszt 19-20 euro. Niektóre firmy jeżdżą pomiędzy miastami. Raz musiałam skorzystać z takiej opcji, żeby zdążyć na samolot. Jechałam z kierowcą z firmy Speed Taxi (cennik na zdjęciu), a za przejazd ze Szkodry na lotnisko w Tiranie zapłaciłam 5000 LEK (ok 180 zł za 85 km). Polecam zawsze na początku spróbowac ustalić cenę lub poprosić o włączenie taksometru.

Przy dworcu w Tiranie złapałam pierwszą lepszą traksówkę i za przejazd tam i z powrotem do Jeziora Bovilla z postojem przy punkcie widokowym zapłaciłam 3500 LEK (ok. 130 zł). Niestety nie pamiętam ile zapłaciłam za przejazd spod Blue Eye do Sarandy przypadkiem złapaną taksówką. Nie chcę nikogo wprowadzić w błąd, ale jeśli mnie pamięć nie myli, była to równowartość 5 euro. Za taksówkę z centrum Sarandy do zamku Lekursi w jedną stronę wychodzi 700-800 LEK.

• 

• 

Połączenia międzynarodowe

Z Tirany, a czasem i ze Szkodry można dostać się do okolicznych krajów, m.in. do Podgoricy, Budvy i Kotoru w Czarnogórze, Skopje i Ohrydy w Macedonii, do Prisztiny w Kosovie, do Salonik w Grecji, do bułgarskiej Sofii, a nawet do Belgradu w Serbii. Także zorganizowanie większej objazdówki po Bałkanach transportem zbiorowym jest możliwe, acz czasochłonne. Rozkładów jazdy można szukać na tej, tej i tej stronie.

Jak widziecie transport zbiorowy w Albanii jest, istnieje i ma się całkiem dobrze. Jednak trzeba trochę czasu, by się do niego przyzwyczaić. Ten czas jest konieczny, bo przemieszczanie się autobusami trochę zajmuje. Wygodniejszą opcją będzie auto, ale jak się nie da, to z autobusami też sobie poradziecie.

Udanej podróży! Magda

Pozostałe przewodniki z Albanii:

• Albania na własną rękę. Informacje praktyczne
• Jak dostać się do Albanii?
• Czy warto jechać do Albanii?
• Lotnisko w Tiranie
• Najciekawsze atrakcje w Albanii