Dlaczego warto podróżować na studiach? Powodów mogę wymienić wiele. Ale dzisiaj szczególnie skupię się na jednym, zasadniczym. I to najbardziej przyziemnym, czyli… pieniądzach.
Co daje podróżowanie w trakcie studiów?
To, że podróże kształcą i poszerzają horyzonty wiemy wszyscy. Ile w ich trakcie nabywamy mowych umiejętności? Tego chyba nie da się zliczyć. Samodzielność, odwaga, odpowiedzialność, tolerancja, pewność siebie, organizacja, wrażliwość, znajomość języka czy umiejętność radzenia sobie z problemami to tylko kilka z tych, które przychodzą mi od razu na myśl. Podróże to najlepsza szkoła życia, do jakiej mogłam trafić. Nie do przecenienia jest ilość pozytywnych umiejętności, które przyswoiłam podczas licznych wyjazdów.
A co najlepsze, część z tych umiejętności można wykorzystać w przyszłej pracy! W podróży można też nawiązać nowe znajomości i poznać siebie, swoje umiejętności, które pomogą nam w wyborze przyszłego zajęcia.
Podróże to najlepsza szkoła życia, do jakiej mogłam trafić!
Jak znaleźć czas, by podróżować na studiach?
To jedna z największych zalet podróżowania w trakcie studiów. Oczywiście są kierunki trudne i czasochłonne, na których ciężko pogodzić naukę i pracę z wyjazdami. Sama studiowałam prawo, więc wiem o czym mówię. Na moich studiach zasadniczo mieliśmy sporo wolnego czasu, ale… nauki od zatrzęsienia, na którą trzeba było sobie ten czas wyznaczyć.
Jednak jeżeli umiecie lub zdołacie się nauczyć rozsądnie gospodarować swoim czasem i zarządzać swoimi obowiązkami, to możecie poświęcić swojej pasji naprawdę spory wycinek życia. Zwłaszcza, jeśli sami możecie układać plan zajęć na swoich studiach. Nie wspomnę tu nawet o takich świetnych inicjatywach, jak Erasmus, stypendia czy Gap Year, bo to są już zupełnie inne tematy. Warto o nich pamiętać, bo to jedyna taka okazja w życiu!
Spójrzcie na to z innej strony. Zajmując ważne stanowisko w pracy, gdy ciąży na Was duża odpowiedzialność, jesteście w trakcie rozwijania kariery lub po prostu macie upartego szefa, nie jest łatwo wyjeżdżać często. Tym bardziej, jeśli założycie rodzinę. Oczywiście jest to wykonalne, czego liczne przykłady możemy znaleźć chociażby na internetowych blogach podróżniczych. Ale nie jest tajemnicą poliszynela, że podróżowanie w trakcie studiów jest po prostu łatwiejsze, bo często nie mamy tylu zobowiązań, co kilka lat później. Sami nie mamy dzieci, ale wyobrażamy sobie, że spakować cały ten mandżur, spać w tanich hostelach i podróżować z przesiadkami wraz z dużą rodziną nie jest łatwo, na pewno raczej nie łatwiej niż w trakcie studiów.
Tylko skąd na to wszystko pieniądze?!
I tutaj przychodzimy do meritum sprawy. Pomijając wszystkie pozytywne apskety związane z podróżami i czasem na studiach, ten argument chyba najbardziej do Was przemówi. Bardzo często studenci borykają się z brakiem funduszy na swoje potrzeby, a co dopiero na realizację marzeń. Sama byłam w tym punkcie. Na przykład gdy bardzo chciałam podróżować i miałam 100 zł ze stypendium na trzy dni w Pradze. A na miejscu do wyboru: pójść do muzeum czy zjeść obiad? Szłam do muzeumi kupowałam bułki w Lidlu. Skoro często brakuje finansowych możliwości, czemu więc polecamy starać się mimo to wyjeżdżać, o ile to możliwe? Dlaczego warto podróżować na studiach?
Jedno słowo. ZNIŻKI
Właśnie dlatego warto podróżować na studiach!
Ponad 50% zniżki obejmuje studentów kupujących bilety kolejowe w Polsce. Wiele miejsc na świecie – głównie atrakcji i zabytków – studentom jest udostępniana za darmo lub z olbrzymimi zniżkami. Luwr za darmo? Tak jest, właśnie dla studentów. Galleria Uffizi we Florencji za 2 euro zamiast 20? To również ulga studencka. Światowej sławy rosyjski Ermitaż? Za darmo. Ateny? Wystarczy pokazać legitymację studencką. Zniżki studenckie w norweskich (drogich!) pociągach? Proszę bardzo.
A to nie wszystko, bo niektóre linie lotnicze oferują zniżki dla osób poniżej 26 roku życia (Finnair, SAS, KLM, Norwegian). Unia Europejska wprowadziła darmowe czasowe bilety kolejowe po całej Europie dla osób, które ukończyły 18 rok życia. Zniżki na Wielkim Murze, w Muzeach Watykańskich, na kolejkę linową w Kapsztadzie… można wymieniać bez końca! Do 65 roku życia to prawdopodobnie jedyny taki okres, kiedy za zwiedzanie atrakcji i przemieszczanie się możemy zapłacić o wiele mniej (A czasem nawet nie). Dlatego właśnie warto korzystać ze wszystkich dobrodziejstw, jakie dają nam studia i magiczna legitymacja studencka.
Oczywiście nie każdy student może sobie na to pozwolić, bo obowiązki, rodzina, pieniądze itd. A fundusze na wyjazdy nie biorą się z powietrza. Trzeba jednak mieć cokolwiek i coś umieć sobie odłożyć do skarbonki. Chodzi mi o tych typowych studentów. Którzy nie mają jeszcze większych zobowiązań, pracy lub dzieci i są w stanie zrezygnować z piwa w pubie, nowych butów czy biletu do kina, by móc wygospodarować jakieś oszczędności na podróże.
Tak to już często w życiu bywa, że jak się ma czas, to brakuje pieniędzy. A jak się ma pieniądze, to nie ma się czasu.Naprawdę czasem żałuję, że jeszcze mocniej nie wykorzystałam długiego okresu na studiach. Owszem, podróżowałam. Ale teraz gdy widzę ile potencjalnych miejsc ze zniżkami mogłam zobaczyć, a do których muszę już mieć normalny bilet, to zaczynam żałować. Mam nadzieję, że już widzicie dlaczego warto podróżować na studiach. Także korzystajcie, póki możecie!
Czy warto jechać do Albanii? Tak, naszym zdaniem warto. My Albanię bardzo lubimy. I uważamy, że można w niej spędzić wsaniałe wakacje. W tym artykule opowiemy dlaczego warto jechać do Albanii, ale też zwrócimy uwagę na minusy wyjazdu do tego kraju i zachowanie wielu turystów stamtąd wracających.
Wiele osób zastanawia się czy warto jechać do Albanii. Musimy przyznać, że do momentu naszego pierwszego wyjazdu na Bałkany nie mieliśmy o niej bladego pojęcia. Dlaczego? Albania jest mniej znana szerszej publiczności. Z powodu kiepskiego PR-u, wieloletniej izolacji na arenie międzynarodowej i nielicznych możliwości dostania się tam. Konkurentki w postacji pobliskiej Chorwacji czy Grecji, które to upodobali sobie Polacy, także nie ułatwiają sprawy.
Jezioro Koman
Jadąc do Albanii często nie bierze się pod uwagę, że kraj ten dłużej wychodził z komunistycznych zawirowań politycznych, niż większość europejskich państw. Że Albania nie jest w UE i długie lata była odizolowana od reszty świata. Że dopiero w 2005 do władzy doszła partia demokratyczna, a pierwsi turyści zjawiji się tam całkiem niedawno. Więc jak można wymagać, żeby albańska turystyka stała na takim samym poziomie, jak np. ta w Grecjji czy Włoszech?
Kanion Osumi
Albania? Sama dzicz!
Często negatywne opinie na temat Albanii wypowiadają osoby, które tam nie były lub spędziły w niej ledwie kilka dni i to jeszcze nie wychodząc poza hotel przy plaży. To tak jakby ktoś przyjechał po raz pierwszy do Polski, do Mielna w szczycie sezonu. I potem krytykował, że Polska to beznadziejny i brzydki kraj.
Przed wyjazdem, gdy zastanawialiśmy się czy w ogóle warto jechać do Albanii, rozmawialiśmy z osobą, która wcześniej tam była. I powiedziała nam coś takiego: „Albania? Sama dzicz”. Dzisiaj możemy z tym polemizować. Wydaje nam się, że to natura w Albanii jest dzika, piękna i nieokiełznana, a sam kraj coraz prężniej rozwija.
Gjirokastra
Dlaczego kontekst podróży jest tak ważny?
W podróży bardzo ważny jest dla nas kontekst, okoliczności, historia. Lubimy wiedzieć na co patrzymy, dlaczego coś powstało, z czego wynika takie a nie inne zachowanie mieszkańców. Historia, polityka, położenie, gospodarka – przecież to wszystko ma potężny wpływ na każdy kraj, czego odzwierciedlenie niejednokrotnie znajdujemy w turystyce.
Jezioro Bovilla
Wiadomo, że takie wydarzenia jak zła pogoda, niefortunne sytuacje, kiepski hotel, zatrucie pokarmowe, nieudana wycieczka, słaby przewodnik czy kradzież kieszonkowa mają wpływ na nasze nastawienie do miejsca, ludzi, do całego wyjazdu. Ale wciąż nie powinny być one projekcją całego kraju czy kultury. Oczywiście to wpływa na nasze subiektywne odczucia. Jednak opowiadając później o odwiedzanych miejscach warto pamiętać o pułapce generalizacji. Albania wyrwana z kontekstu faktycznie może rozczarować. Ciężko jest porównywać np. Albanię z Grecją czy Hiszpanią, to tak jakby porównać maratończyka z początkującym biegaczem. I nie chodzi tu o widoki czy atrakcje, ale o poziom turystyki. Ale o tym później.
Nie mamy monopolu na wszystkie przeżycia, nasze opinie nie są prawdą objawioną i każdemu z nas podoba się coś innego. I to jest okej. Ale pamiętajmy o tym, żeby nie generalizować i nie być skrajnym.
GjirokastraButrintKsamilTheth
Stereotypy a rzeczywistość
Nie chodzi o negację czy zakrzywianie rzeczywistości. Wszystkie nasze przeżycia mają znaczenie. I wiadomo, że każdemu podoba się co innego i to jest super. Ale zanim zaczniemy wygłaszać skrajne opinie, zastanówmy się dwa razy, czy nie powielamy stereotypów, nie szerzymy krzywdzących plotek na temat danego kraju, czy nie szafujemy zbyt pochodnie tymi opiniamii.
Odpowiedzialność za słowa
Według mnie jedną ze składowych odpowiedzialnego podróżowania jest również świadome wydawanie opinii. Polecanie nieetycznych atrakcji z wykorzystywaniem zwierząt, promowanie ciągle tego samego miejsca zmęczonego turystyką, szerzenie opinii nie mających znaczenia czy odzwiereciedlenia z rzeczywistości – to wszystko może mieć potencjalny negatywny wpływ na innych ludzi.
Ksamil
Nie nakłaniamy do zakrzywiania rzeczywistości i bycia ślepym na wady, ale o krytyczne myślenie, bardziej otwartą głowę, zrozumienie, nie ocenianie bez podstaw.
Od ogołu do szczegółu, więc teraz w końcu wam opowiemy dlaczego uważamy, że warto jechać do Albanii!
Co nas urzekło w Albanii?
Góry i niewiarygodne widoki, jakich nam dostarczają.
Niesamowita natura wewnątrz kraju.
Brak zmasowanej turystyki.
Urzekająca zieleń Jeziora Koman.
Turecka architektura albańskich miast, takich jak Berat czy Gjirokastra.
Piękne wybrzeże, długie plaże i błękitne wody.
Niesamowita gościnność Albańczyków. Serio, chyba tylko w Iranie spotkaliśmy równie miłych i uczynnych ludzi!
Oczywista oczywistość, czyli rewelacyjna bałkańska kuchnia.
Wpaniała pogoda.
Piękny przykład tolerancji, gdy w jednym kraju pokojowo koegzystują różne kultury i religie.
Ten swojski, przyjemny klimat, dzięki któremu w Albanii czujemy się jak w domu.
Niezwykle ciekawa historia kraju.
No i nie można też nie wspomnieć o niskich cenach, które są ogromnym atutem dla budżetowym turystów.
Błękitne Oko w okolicach Sarandy
Jest coś przyjemnego w Albanii, co powoduje, że czujemy się tam „jak u siebie”. Do tego to jeden z już niewielu krajów w Europie, gdzie osoba niebędąca nigdy poza naszym kontynentem, może przeżyć szok kulturowy. Urzekła nas ta odmienność, inna kultura, pewnego rodzaju dzikość natury i oryginalność bałkańskich miast. Do tego zachwyciła albańska kuchnia. No i ta gościnność!
Jezioro Koman
Minusy podróży do Albanii
Angielski w Albanii
Nie wszyscy porozumiewają się w Albanii po angielsku, zwłaszcza jeśli chodzi o starsze pokolenia i mniej turystyczne miejsca. Ale to w końcu my jesteśmy gośćmi, obcymi w ich kraju, więc tak po prawdzie nie traktujemy tego jako minus. Jeśli gdzieś łatwo można dogadać się po angielsku, to dla nas udogodnienie, a jego brak nie traktujemy jako poważnej przeszkody do podróży i negatywnej oceny danego miejsca. Poza tym zawsze pozostaje mowa ciała.
A ileż to razy gdy błądziliśmy po tirańskich ulicach, podchodzili do nas Albańczycy oferując pomoc. A gdy nie mogliśmy się dogadać, to rozpoczynali poszukiwania osoby znającej angielski – u fryzjera, w sklepie, u sąsiada.
Transport w Albanii
Trzeba polować na marszrutki, w internecie ciężko o rozkład jazdy i o wszystko trzeba dowiadywać się na miejscu. To niestety nie ułatwia procesu planowania, ale może spodobać się tym, którzy lubią spontaniczne zwiedzanie.
Śmieci
Niestety, zdarza się zauważyć ich duże zwały przy ulicach, na poboczach. Plaże są z reguły czyste, ale też nie wszystkie i nie zawsze.
GjirokastraPetreleSaranda
Noclegi nie zawsze są idealne
Osoby, które cenią sobie komfort i podróżowały już do innych kurortów o wysokim poziomie, mogą być nieco Albanią rozczarowane. Ale tu też trzeba odróżnić dwie kwestie. Co innego jakość nadmorskich hoteli i usług, a co innego ogólny obraz kraju. A czytając opinie osób powracających z takich zorganizowanych wyjazdów można odnieść wrażenie, że Albania to najgorszy kraj z możliwych. Warto doprecyzować, że chodzi tu o wyjazdy zorganizowane!
Kurorty w Albanii faktycznie nieco mogą (ale nie muszą!) odstawać poziomem od tych w Hiszpanii czy Grecji. Więc tutaj znowu warto zadać sobie pytanie – jedziemy tam dla odpoczynku przy basenie, czy dla zwiedzania i poznawania nowego miejsca?
Park Narodowy Theth
Problem z lotami do Albanii
Przez wiele lat turyści z Polski mieli niewiele możliwości dostania się do Albanii. W grę wchodziły jedynie przesiadki, prom z Korfu lub dojazd samochodem. Właśnie dlatego ten akapait pojawił się w tej części tekstu. Jednak 2022 rok przyniósł ogromne zmiany w kwestii lotów. Wizzair uruchomił połączenia lotnicze z między wszystkimi dużymi lotniskami w Polsce a Albanią. Tak więc do Tirany dolecieć można z Wrocławia, Poznania, Gdańska, Katowic i Warszawy. Dodatkowo z lotniska Chopina do Albanii lata również LOT. A to nie jedyne rozwiązanie, ponieważ do Tirany można się również dostać na pokładzie samolotów czarterowych z biurem podróży. Turyści do wyboru mają same przeloty lub wakacje zorganizowane od a do z. Takie wyjazdy oferuje m.in. biuro Itaka, którego ofertę podróży do Albanii można znaleźć na tej stronie.
Szkodra
Upały w Albanii
Wyobraźcie sobie, że podczas naszego pobytu pod koniec kwietnia na północy kraju temperatury dochodziły do 30 stopni, a w takim na przykład Beracie przekraczały 35 stopni w cieniu. Z kolei na przełomie czerwca i lipca pogoda wewnątrz kraju sięgała 43 stopni. Było naprawdę ciężko. W zasadzie nie jest to minus Albanii, raczej tylko fakt, który trzeba brać pod rozwagę planując wyjazd.
Rzeka ShalaThethBerat
Betonowe kurorty?
I tym razem – nie wszędzie, nie zawsze. Oprócz popularnej Sarandy i Durres w Albanii można wypoczywać na dzikich, pięknych plażach, w większych kurortach urządzić sobie tylko bazę wypadową. Durres nie cieszy sie najlepszą opinią i sama wybierając się na wakacje do Albanii, raczej wybrałabym jakąś inną miejscowość. A jak ktoś chce zaznać typowo albańskiego klimatu, to polecamy pojechać na północ kraju, na przykład do Velipoje. Tak wyglądało centrum miasteczka poza sezonem. Za pokój w 5-gwiazdkowym hotelu płaciliśmy 50 zł i byliśmy jedynymi gośćmi. Wiadomo, że przyjemniej jest mieszkać w uroczej, klimatycznej miejscowości. Ale też warto trochę zmienić perspektywę, skupić się na pięknych plażach i atrakcjach, niż na minusach większych miast.
Tak wyglądało centrum Velipoje poza sezonem. Zamknięte sklepy i restauracje, brak turystów i krowa wyjadająca śmieci ze śmietnika.
Dobrze też pamiętać, że jeszcze kilka, kilkanaście lat temu Albania była całkowicie zamknięta na świat. Nie było tam turystów ani infrastruktury turystycznej, mało się o Albanii wiedziało. To niewielkie państwo rozpoczęło wyścig o miano miejsca idealnego na wakacje i przyjaznego turystom o wiele później, niż Hiszpania, Włochy czy Grecja. Dlatego czasem lepiej nie spodziewać się standardu oferowanych przez inne śródziemnomorskie państwa.
Dolina Valbony
Jeśli nadal zastanawiacie się czy warto jechać do Albanii, to może artykuł o ciekawych atrakcjach w Albanii przekona Was do wyjazdu!Albania to niedoceniany, piękny i ciekawy kraj, w którym warto spędzić wakcje i wyściubić nos spoza hotelowego leżaka.
Czy warto jechać do Macedonii, to już wiemy. Macedonia to piękny i interesujący kraj. Ale czy warto jechać zimą? Oto jest pytanie. W tym artykule spróbujemy pokazać wady i zalety podróżowania do Macedonii poza sezonem.
Czy były jakieś problemy?
Bardzo lubimy podróżować poza szczytem sezonu. Brazylia zimą, Santorini w listopadzie czy właśnie Macedonia na Sylwestra. Żeby nie przedłużać – generalnie nie dopatrujemy się jakiś większych problemów w związku z wyjazdem do Macedonii poza miesiącami letnimi. Nie spotkaliśmy się z większymi trudnościami podczas tego krótkiego pobytu. Ale jak to zazwyczaj bywa, każdy medal ma dwie strony.
Wady podróży do Maceodnii zimą
Kiepska pogoda?
Co nas zaskoczyło, to silne mrozy. Wiedzieliśmy, że będzie zimno, ale nie spodziewaliśmy się, że aż tak. Polska zdążyła nas odzwyczaić od minusowych temperatur. Może to był przypadek, a w innych latach jest pod tym względem lepiej. Jednak polecamy zabrać ze sobą ciepłe ubrania! Pogoda sama w sobie nie była zła, nie padało. Tylko mocno wiało i często panował przenikliwy ziąb.
Ciepło w hotelu?
Do Macedonii jechaliśmy w aż sześć osób, więc bardziej niż hoteli szukaliśmy mieszkań typu studio czy większych apartamentów. Niestety okazało się, że niektóre z nich były strasznie wyziębione. Pod nieobecność turystów w niskim sezonie mieszkania stoją puste i nieogrzewane. Do tego stopnia, że otwieraliśmy w kuchni gorący piekarnik i spaliśmy w ciuchach. Warto upewnić się przed przyjazdem, że Wasz pokój będzie nagrzany i zdatny do użytku.
Pozamykane atrakcje i restauracje?
Jakoś specjalnie tego nie odczuliśmy. Gdzieniegdzie widać było, że knajpy faktycznie stoją zamknięte na cztery spusty. Ale ani razu nie mieliśmy problemu ze znalezieniem restauracji na dobrą kolację czy wejściem do jakiegoś ciekawego miejsca (poza sylwestrową nocą). Minus stanowi w tym przypadku brak możliwości korzystania z dobrodziejstw natury. A może bardziej z utrudnionego korzystania. Bo po górach można chodzić w śniegu. W styczniu też nikt nie zabronił kąpać się w Jeziorze Ochrydzkim, ale czy to będzie przyjemne? (My z tych, co w góry to tylko latem ;))
Tańczący goście w jednej z restauracji nad Jeziorem Ochrydzkim
Niektóre restauracje pękały w szwach!
W Skopje można było znaleźć knajpy wypełnione po brzegi…
…jak i całkiem puste
Widokijak z katalogu?
Najważniejszy punkt, który w sumie odnosi się do podróży po Europie w niskim sezonie, nie tylko do Macedonii. W przypadku miast nie jest to tak odczuwalne, ale już podczas zwiedzania atrakcji przyrodniczych ta kwestia nabiera znaczenia. Bo chociaż Kanion Matka bardzo nam się podobał, to nijak nie możemy przyznać, że zimą jest tu ładniej niż latem. Wszakże mamy oczy i widzimy zdjęcia w internecie. To samo dotyczy wielu innych miejsc. Wiadomo, co kto lubi. Ale pewnie większość z Was przyzna, że krajobrazy słoneczne, zielone, z niebieskim niebem w tle, robią o wiele większe wrażenie niż szarobura okolica, ciemne chmury czy białe niebo.
Kanion Matka – choć zimą ładny i surowy, to wydaje nam się, że latem prezentuje się bardziej malowniczo.
Dojazd do Macedonii
Tanie linie lotnicze jeszcze z Polski do Macedonii nie latają, ale w sezonie przynajmiej mamy czartery, na przykład do Ochrydy. W zimie niestety możliwe są jedynie loty z przesiadką. My lecieliśmy Wizzairem z Budapesztu, można też z Berlina. Latem pod tym względem jest ciut łatwiej.
Zalety podróży do Macedonii zimą
Te zalety tak naprawdę dotyczą większości podróży po Europie w trakcie niskiego sezonu, czyli w miesiącach jesienno-zimowych.
Brak turystów – serio! Tych, których spotkaliśmy, możemy policzyć na palcach u jednej ręki. Wszędzie spokój i cisza, sporo miejsc mieliśmy niemal na wyłączność (kanion Matka, Treskawiec).
Niższe ceny – kolejna oczywistość. Co prawda nie wszystkie miejsca noclegowe działają, ale te co są otwarte, oferują pokoje w naprawdę niskich cenach.
Oryginalne widoki – fajnie jest zobaczyć dany kraj z innej, mniej znanej perspektywy. Zimowa Macedonia okazała się surowa, śnieżna, ale też bardzo klimatyczna.
Klimat – klimatyczna, bo… domy i ulice są przystrojone na święta. W Skopje można wybrać się na jarmark świąteczny, niektóre restauracje mienią się tysiącami barw. Pod choinkami na głównych placach spotykają się rodziny i znajomi, gdzieniegdzie ludzie śpiewają i grają na instrumentach.
Podsumowując – to w końcu warto jechać do Maceodnii zimą?
Jeżeli jesteście z nami tu dłużej, to dobrze wiecie, że nigdy nie usłyszycie od nas, że gdzieś nie warto jechać. Cenimy sobie zbieranie ciekawych doświadczeń i do takich zaliczamy spędzenie Sylwestra nad Jeziorem Ochrydzkim.
Warto jechać do Macedonii zimą, jeśli lubicie podróże poza sezonem, unikacie tłumów, szukacie miejsc spokojnych, ustronnych, cichych, chcecie trochę zaoszczędzić, niestraszane Wam loty z przesiadkami i zimno, chcecie poczuć świąteczno-zimowy klimat, jesteście nastawieni na zwiedzanie, ale macie świadomość, że pogoda może pokrzyżować Wam plany; także jeśli nie jest to Wasz pierwszy pobyt w Macedonii.
Choinka w Ochrydzie
A godzinę wcześniej taki zachód słońca
Nie warto jechać do Macedonii zimą, jeśli chcecie wypocząć, plażować, kąpać się w jeziorze, nacieszyć się słońcem i gwarem ludzi, nie lubicie chodzić zimą po górach i generalnie nie lubicie zimy, wolicie loty bezpośrednie.
Mam nadzieję, że udało mi się rozwiać Wasze wątlipwości. Uważam, że warto jechać do Macedonii zimą, nam się podobało. Ale wiem też, że chcę do tego kraju wrócić i jeszcze raz zobaczyć te wszystkie miejsca w pełnej krasie. Zielone, słoneczne i pełne ludzi.
Jeżeli jesteście zainteresowani, to przeczytajcie nasz artykuł o ciekawych miejscach w Macedonii. Z kolei tutaj znajdziecie przydatną stronę, która może pomóc Wam zaplanować wyjazd.
Kotor. Wiele słyszeliśmy o tym mieście. W większości były to zachwyty. A więc wiedzieni pozytywnymi rekomendacjami, uciekliśmy na dwa dni z Albanii, by poznać to najsłynniejsze miasto w Czarnogórze. Czy było warto?
Jak wygląda Kotor?
Kotor przypomina nam chorwackie, czasem też włoskie miasta. Jasna, spójna zabudowa, białe kamienice, weneckie okna, czerwone dachy. Zachwycająca starówka przyciąga prawdziwe rzesze turystów, którzy ledwą mogą się pomieścić na wąskich uliczkach. W otoczonym z trzech stron górami miastem mieszka niewiele osób. Jednak do portu w Kotorze, który powstał już za czasów rzymskich, przybijają statki wycieczkowe z całego świata. Co wpływa na popularność tej niewielkiej miejscowości?
Wyjątkowość Kotoru
Kotor wyróżnia się ze względu na dobrze zachowaną zabudowę średniowieczną. Mury obronne zdołały wiele razy ochronić mieszkańców miasta oraz ich domy. Plan miasta zdominowany jest przez katolickie i prawosławne świątynie oraz piękne kamienice niemal w każdym możliwym stylu architektonicznym, kręte uliczki i place. Stare Miasto jest na tyle wjątkowe, że UNESCO zdecydowało się objąć je swoją ochroną i patronatem.
Najpiękniejsze miejsce w Kotorze
Jak pewnie wielu z Was, uwielbiamy europejskie miasteczka – zwłaszcza te położone w basenie Morze Śródziemnego. Kręte uliczki, zaułki, balkony, wysokie okna i gwarne place. To właśnie można znaleźć w Kotorze. Ale tym, co najbardziej nas zachywciło, to jego położenie. Kotor leży na krańcu Zatoki Kotorskiej, porównywanej niekiedy do norweskich fiordów (choć fiordem nie jest!). Miasto podziwiane z góry (z trasy do zamku św. Jana) zdaje się plątaniną domów i ulic niemożliwą do przebycia. Miejski cypel wcinający w turkusowe wody zatoki robi ogromne wrażenie. Kolory dachów, wody i gór tworzą niesamowite połączenie. To jeden z najlepszych punktów widokowych, jakie widzieliśmy w życiu! Warto pokonać ponad 1500 schodów po te imponujące widoki.
Polityczne przepychanki
Kotor, jak większość miast w regionie, przez wieki przechodził z rąk do rąk. Rzadko kiedy miasteczko pozostawało niezależne. Leżało w graniach Cesarstwa Bizantyjskiego, należało serbskich dynastii i bośniackich królów, związało się z Republiką Raguzy (obecnie Dubrownik), a także z Wenecją. To właśnie czasom, gdy związki Kotoru i Wenecji były zażyłe, zawdzięczamy obecną architekturę miasta.
Od kiedy Kotor należy do Czarnogóry?
Choć Kotor przetrwał najazdy tureckie i zarazy, niestety nie wytrzymał walki z matką naturą – wielokrotne trzęsienia ziemi zniszczyły miasto. Podlegając Monarchii Habsburskiej, w czasach napoleońskich Kotor przechodził od wojska, do wojska. Podczas I Wojny Światowej związany z Austrią, ostatecznie znalazł się w Królestwie Jugosławii. Tak naprawdę miasto należy do Czarnogóry dopiero od 2006 roku! Jak widzicie, skomplikowanej historii miasta nie da się opisać w kilku zdaniach.
Jak zwiedzać Kotor?
Kotor, z racji swoich niewielkich rozmiarów, da się zwiedzić w krótkim czasie i oczywiście pieszo. Do Starego Miasta nie można wjechać autem czy rowerem. Ale nie bójcie się, na pewno się nie zmęczycie. Warto spacerować ciasnymi uliczkami w poszukiwaniu perełek i pięknej architektury. Oczywiście warto też zobaczyć wewnątrz kilka świątyń i muzeów, a także wejść na punkt widokowy przy twierdzy św. Jana. Z całego serca polecamy zwiedzanie rano i wieczorem, a najlepiej poza sezonem i poza weekendem. Dlaczego?
Oblężony Kotor
Kotor jest nieustannie oblężony przez… turystów. W porcie u końca Boki Kotorskiej cumują potężne statki wycieczkowe, z których za jednym razem potrafi wylać się na ciasne ulice miasta kilka tysięcy osób. Zwiedzanie w takich okolicznościach nie należy do przyjemnych. Zwłaszcza w szczycie sezonu.
Kiedy jechać do Kotoru?
Z tych powodów do Kotoru najlepiej jechać poza sezonem, chociażby wiosną czy jesienią. My odwiedziliśmy miasto początkiem maja i nie było tragedii, ale główne ulice i place były zapełnione. Mieliśmy szczęście w nieszczęściu, że po wcześniejszych upałach wieczorem nad miastem przeszła taka nawałnica, że ulice były całkowicie zalane. I w takich to właśnie warunkach udaliśmy się na wieczorne zwiedzanie pustego Kotoru. Wrażenia zupełnie inne, niż podczas dnia. Jeśli więc tylko macie taką możliwość, wybierzcie się do Kotoru poza weekendem, najlepiej poza sezonem, z samego rana lub po południu. Pogoda w Czarnogórze jest piękna przez większość roku, w maju mieliśmy tu prawie 30 stopni. Dlatego nawet kwiecień czy październik będą dobrym momentem na podróż.
Na ile jechać do Kotoru?
Miasto jest na tyle małe, że na jego zwiedzanie spokojnie wystarczy jeden dzień. Na upartego, jeśli brakuje Wam czasu albo męczą Was tłumy, to i pół dnia będzie wystarczające. Ale oprócz Kotoru w Boce Kotorskiej znajdziecie wiele innych malowniczych i o wiele spokojniejszych miejsc, więc generalnie warto w tej okolicy spędzić chociaż kilka dni.
Co zobaczyć w Kotorze?
Katedra świętego Tyfona – romańska katedra i najważniejszy zabytek w Kotorze. W katedrze można podziwiać liczne dzieła sztuki w muzeum, w tym skarbiec i zachowane freski. Wstęp do katedry kosztuje 2,5 euro.
Inne świątynie – cerkiew św. Łukasza z XII wieku i cerkiew św. Mikołaja z pięknymi ikonami, kościół św. Klary z barokowym ołtarzem.
Zamek św. Jana – nie ze względu na sam zamek, ale z powodu imponujących widoków na Kotor i Zatokę Kotorską. Wejście kosztuje 8 euro, a zwiedzać można między 08:00 a 20:00. Jeżeli jednak zaczniecie zwiedzać przed 08:00 rano, to wejście jest darmowe. Do tego unikacie tłumów i upałów.
Muzeum Morskie – silne związki Kotoru z morzem musiały skutkować powstaniem Muzeum Morskiego. Faktycznie Muzeum Morskie jest po trochu muzeum historii Kotoru, na dodatek bardzo ciekawym. Zwiedzanie kosztuje 5 euro, a godziny otwarcia zmieniają się ze względu na epidemię covid. Aktualne informacje możecie znaleźć tutaj.
Fragmenty fortyfikacji miejskich – liczą sobie ponad 4 kilometry. Na uwagę zasługuje chociażby XV-wieczna Wieża Kampana. Fortyfikacje te zostały wpisane na listę UNESCO.
Pałace Kotoru – między innymi Pałac Pima, Pałac Rady Miejskiej, Pałac Drago.
Bramy miejskie – w tym Brama Morska, Brama Północna i Brama Południowa.
W okolicach – Park Narodowy Lovcen – w tych górach znajdziecie nieziemskie widoki! A także rejs po Zatoce Kotorskiej. Takie wycieczki można wykupić w porcie. Warto też zajrzeć do innych miejscowości nad zatoką, na przykład do Perastu.
Jak dostać się do Kotoru?
Loty do Czarnogóry
Z Polski do Czarnogóry latają tanie linie lotnicze. Chociaż tych połączeń nie ma znów aż tak wiele (połączenia sezonowe), a bilety nie należą do najtańszej puli, to i tak da się dolecieć do tego kraju w całkiem przyzwoitych cenach. Do Podgoricy lata Wizzair z Wrocławia i Katowic, a także Ryanair z Krakowa, Poznania i Wrocławia. Bilety najdroższe są w lipcu i sierpniu, więc warto polować na wyjazd w maju-czerwcu lub wrześniu-październiku. Ceny są bardzo różne, czasem zdarzają się po 100 zł w jedną stronę, czasem po 1000. Warto szukać wcześniej i obserwować. Raczej da się kupić bilety za plus minus 300 zł w dwie strony. Warto też sprawdzać połączenia czarterowe.
Wskazówka: Jeżeli mieszkacie blisko granicy z Niemcami lub Węgrami, warto pomyśleć o wylocie z Budapesztu lub Berlina. Na tych trasach kursuje Wizzair i loty na Bałkany z tych miast potrafią kosztować czasem kilka euro. Sprawdziliśmy niejednokrotnie (Macedonia czy BiH za kilka euro).
Kotor – dojazd
Kotor jest bardzo dobrze skomunikowany z innymi miastami w Czarnogórze. Połączenia autobusowe są liczne i niedrogie. Nie ma jednego oficjalnego przewoźnika, różne trasy obsługują różne firmy. My na przykład jechaliśmy z Podgoricy (około 2 h) za 5 euro. Szczegółowe rozkłady jazdy możecie znaleźć tutaj lub tutaj. Miasto posiada też dobre połączenia międzynarodowe. My na przykład jechaliśmy do Kotoru z albańskiej Szkodry, a wracaliśmy do Tirany. Bilety można kupić online, u kierowcy oraz w kasach na dworcach (podobno droższe niż u kierowcy).
Kotor – gdzie spać?
Baza noclegowa w Kotorze jest bardzo rozbudowana, ale też nieco droższa, niż w innych częściach kraju. Zwłaszcza jeśli chodzi o noclegi w zabytkowym centrum miasta. Możemy polecić bardzo przytulny nocleg w hostelu Montenegro Hostel B&B Kotor, który oferuje też pokoje prywatne. Dobrze oceniany, wygodny, czysty, ze wspólną kuchnią i w doskonałej lokalizacji z ładnymi widokami z okien. Za noc dla dwóch osób w pokoju prywatnym płaciliśmy 30 euro i była to wówczas jedna z najtańszych opcji w całym mieście.
Kotor – gdzie zjeść?
W Konoba Scala Santa. Cudowne miejsce, w którym zjedliśmy moją urodzinową kolację. Rewelacyjne jedzenie (kuchnia lokalna i śródziemnomorska, ryby i owoce morza), pyszne wino, klimat, miła obsługa. Risotto truflowe i desery rozpływały się w ustach! Za trzydaniową ucztę dla dwóch osób i butelkę wina zapłaciliśmy 60 euro.
Kotor to z pewnością jedno z najpiękniejszych miast na Bałkanach. Warto je zwiedzić ze względu na piękną architekturę i oszałamiające widoki. A i sama Boka Kotorska to niezwykle miejsce, któremu warto poświęcić trochę uwagi. Kotor może nie jest najlepszym miejscem na spędzenie wakacji, ale warto go zwiedzić odwiedzając ten rejon Czarnogóry.
Może zaciekawią Was nasze pozostałe artykuły z Bałkan:
Dolina Valbony to jeden z naturalnych rajów Europy, wciąż spokojnych i niezadeptanych. Gdzie można cieszyć się kontaktem z przyrodą, pięknymi górami i wypocząć jak nigdzie indziej. Jeżeli macie zobaczyć w Albanii tylko jedno miejsce, niech to będą Góry Przeklęte i Dolina Valbony!
Z tego artykuły dowiecie się nieco o Dolinie Valbony oraz poznacie informacje praktyczne, które pomogą Wam zaplanować wycieczkę do Albanii. Poniżej znajdziecie inne artykuły na temat tego kraju:
Około 25 kilometrów od miasta Bajram Curri, na terenie Gór Przeklętych, utworzono Park Narodowy Doliny Valbone. Centralną miejscowością w dolinie jest wioska o tej samej nazwie, Valbona. A to jeszcze nie koniec, bo i turkusowa rzeka przecinająca dolinę nosi identyczne imię.
Czy to miejsce da się opisać?
Mimo że od naszej wizyty w Dolinie Valbony minęło już sporo czasu, wrażenia wciąż pozostały żywe, a wspomnienia nie zblakły. Towarzyszące nam podczas zwiedzania uczucie zachwytu sprawia, że do tej pory marzymy o powrocie do tego zakątka albańskich gór. Przed podróżą do Albanii nie przypuszczaliśmy, że w tym kraju znajdziemy tak spektakularne widoki. Góry Przeklęte to prawdziwa przyrodnicza perła na mapie Europy i jedno z najpiękniejszych miejsc, jakie widzieliśmy w życiu. Pisząc to zdaję sobie sprawę, że brakuje mi słów, by w pełni oddać urodę pólnocnej Albanii.
Góry Przeklęte
Ach, jak ta nazwa działa na moją wyobraźnię! Z serbskiego Prokletije, oznaczają góry dzikie i niezamieszkane. I właśnie takimi je odebraliśmy. Góry Przeklęte zdawały się nieokiełznane, nieprzebyte i mało uczęszczane. Podczas naszej wizyty w Valbone nie spotkaliśmy żadnych innych turystów. Tylko my, spokój i pozorna cisza. Pozorna, bo w tle nieustannie śpiewała rzeka, ptaki i lasy. Poszarpane, granitowe wierzchołki gór zdawały się niemożliwe do zdobycie i pięknie prezentowały się na tle niebieskiego nieba.
Góry Przeklęte
To najdalej wysunięte na południe przedłużenie Alp Dynarskich, nazywany także Alpami Północnoalbańskimi. Góry zbudowane są ze skał wapiennych i dolomitowych, dlatego mogą nieco przypominać góry w północnych Włoszech. Najwyższy szczyt to Maja Jezerce i liczy sobie 2694 m.n.p.m. Góry charakteryzują się różnorodnym ekosystemem. Leżą nie tylko w Albanii, ale i w Czarnogórze i Kosowie.
Nasze wrażenia z Doliny Valbony
Dolina Valbony kojarzy nam się z rajem. Położonym gdzieś na uboczu i zapomnianym. Pełnym niespodzianek i zachwytów. Miejscem, które urzeka swoją nieujarzmioną naturą, malowniczymi widokami, rześkim powietrzem i soczystą zielenią. Dwa dni spędzone w Dolinie Valbony były niczym najlepszy, najbardziej komfortowy urlop. Nie pamiętam, kiedy ostatni raz tak wypoczęliśmy, tak bardzo się wyciszyliśmy. Jeżeli pragniecie w spokoju podziwiać cuda natury, to Dolina Valbony w Górach Przeklętych spełni Wasze oczekiwania.
Dolina Valbony – jak dojechać?
Dolina Valbone Autem
Na dwa sposoby. Do Valbone można 1) dojechać drogą z Bajrram Curri lub 2) dojechać do miejscowości Theth i z niej przejść pieszo górami trasę do Valbone. Do Bajrram Curri można dojechać dwiema drogami, albo od strony Kukes (jeśli jedziecie np. z Tirany lub Szkodry, to jest to bardzo na około) lub korzystając z promu z Koman. I jeśli macie auto, to nie ma problemu z zaplanowaniem trasy. Odpalacie Google Maps i ogarniacie dojazd.
Dolina Valbone komunikacją publiczną
Schody zaczynają się gdy nie jesteście zmotoryzowani. Ale dla chcącego nic trudnego. Sami autem nie podróżujemy, a do Doliny Valbone dostaliśmy się bez problemu. Korzystając z transportu publicznego można dojechać ze Szkodry do Theth i stamtąd urządzić całodzienną wędrówkę do Valbone. Mieliśmy przejść tą trasę w drugą stronę, niestety pogoda pokrzyżowała nam plany. Możecie też dojechać transportem zorganizowanym z Tirany nad Jezioro Koman, tam wziąć udział w przepięknym rejsie, a z portu dojechać podstawionym busikiem do Valbone. Właśnie w ten sposób dostaliśmy się do doliny. Ale żeby się nie powtarzać, w tym miejscu odeślemy Was do naszego przewodnika z Jeziora Koman, gdzie znajdziecie więcej szczegółowych informacji na ten temat.
W skrócie: wsiadacie około 5 rano do busika w Tiranie, jedziecie do przystani w Koman. Tam pakujecie się na prom, płyniecie przez 2-3 godziny (piękne widoki!) do Fierze, gdzie czeka na Was busik jadący do Valbone. Całość kosztuje 20 euro. Można też wyjechać ze Szkodry za 15 euro. Do Tirany lub Szkodry można wrócić w ten sam sposób lub udać się w trasę do Theth i stamtąd buskiem (Zazwyczaj codziennie o 13:00) odjechać do Szkodry. Szczegółowej informacje znajdziecie m.in. na tej stronie.
Dolina Valbony – gdzie spać?
Z całego serca polecamy Hotel Margjeka. Pięknie położony, więc z pokoi i terenu przed hotelem rozciągają się wspaniałe widoki na dolinę. Pokoje są wygodne i czyste, rano serwowane jest smaczne śniadanie z lokalnych produktów. Na miejscu działa też restauracja. Rezerwowaliśmy przez Booking, za noc dla dwóch osób zapłaciliśmy 180 zł.
Dolina Valbony – gdzie zjeść?
Polecamy wstąpić na obiad do wymienionego już wcześniej trzygwiazdkowego hotelu Margjeka. Inną polecaną restauracją w okolicy jest Rilindja.
Dolina Valbony – co zobaczyć?
Najbardziej popularną formą aktywności jest oczywiście niesamowity szlak do Parku Narodowego Thethi. Niestety mogliśmy przejść tylko połowę, trasy, bo złapała nas burza. Ale już sam spacer po Dolinie Valbone i spokojne błądzenie po polach i łąkach to atrakcje sama w sobie, bo widoki zapierają dech w piersiach. Naszym zdaniem spacery po dolinie są najlepszym sposobem na poznanie jej uroków. Zachwyca już sama droga do Doliny Valbone, w tym rejs po Jeziorze Koman.
Szlak do Thethi – 8 kilometrów, podobno średniozaawansowany, zajmuje plus minus 6 godzin w jedną stronę, a widoki olśniewające. Trasa jest zamknięta od listopada do maja ze wględu na warunki pogodowe.
Grota Dragobi
Trasa do opuszczonej wioski Cerem
Szlak na szczyt Maje e Rosit
Stary młyn uroczo położony nad rzeką
Dolina Valbone – kiedy i na ile jechać?
Zdecydowanie polecamy podróż od maja do października. W miesiącach jesienno zimowych warunki pogodowe mogą utrudnić lub całkowicie uniemożliwić zwiedzanie okolic. Sami odwiedziliśmy Dolinę Valbony początkiem maja – jednego dni panował upał, drugiego złapała nas burza i nie mogliśmy zrealizować naszych planów. Weźcie też pod uwagę, że w lipcu i sierpniu może tu być dość gorąco.
Jeśli chodzi o ilość czasu, to wszystko zależy od Waszych chęci i możliwości. Na eksplorowanie Doliny Valbone wystarczy jeden dzień. Do tego warto doliczyć trekking do Thethi, zajmujący sporą część dnia, a także rejs po Jeziorze Koman. Dlatego na zwiedzanie okolic przeznaczyłabym co najmniej trzy dni, z czego jeden – dwa na Dolinę Valbony.
Dolina Valbony i Góry Przeklęte to nasze ulubione miejsca w Albanii. Nie spodziewaliśmy się, że w tym niewielkim kraju znajdziemy taki przyrodniczy fenomen. Jeżeli szukacie ciekawych miejsc w Albanii, w których odpoczniecie i pochodzicie po górach, to bardzo polecamy Wam wizytę w Valbone!
Atrakcje na Starym Mieście w Krakowie, czyli dzisiaj o tym co warto zobaczyć na krakowskim Rynku i w okolicach. I nie będzie to Wawel!Na Rynku w Krakowie i uliczkach doń prowadzących zlokalizowany jest taki ogrom atrakcji, że spokojnie wystarczy ich na zapełnienie całego weekendu. Poniżej znajdziecie TOP 20 ciekawych miejsc w centrum Krakowa.
1. Collegium Maius UJ
To najstarszy budynek należący do Uniwersytetu Jagiellońskiego, niegdyś zwanego Akademią Krakowską. W XV wieku połączono zakupione wcześniej gotyckie kamienice i połączono je arkadowym dziedzińcem, obecnie dostęnym dla zwiedzających. Wewnątrz stworzono muzeum, w którego okazałych salach można podziwiać bibliotekę, apartamenty profesorskie, przyrządy astronomiczne, z których korzystał Kopernik i wiele innych wartościowych przedmiotów związanych z historią uniwersytetu.
2. Podziemia Rynku
Nie ma lepszego miejsca, w którym można w równie ciekawy sposób poznać historię Krakowa. Podziemia krakowskiego Rynku to także najlepsze muzeum interaktywne, w jakim mieliśmy okazję kiedykolwiek być. Zwiedzanie tej atrakcji pozwala niemal przenieść się w czasie. To widowisko ukazujące realia życia w mieście przed wiekami. Ogromne wrażenie robią wykopaliska archeologiczne, pozwalające uzmysłowić sobie wygląd Rynku przed wiekami.
3. Muzeum Sztuki XIX w. Sukiennicach
A skoro jesteśmy już przy Sukiennicach, to warto wspomnieć o tym, co można w nich zobaczyć oprócz straganów z pamiątkami. Na piętrze Sukiennic mieści się świetna Galeria Sztuki Polskiej XIX wieku. W tym niewielkim muzeum można obejrzeć gigantyczne dzieła Matejki i wiele innych ważnych i znanych polskich dzieł.
4. Muzeum Biskupa Erazma Ciołka
Wystawa polskiej sztuki XIX-wiecznej w Sukiennicach jest kontynuacją wystawy utworzonej w dawnym pałacu biskupa Erazma Ciołka przy ulicy Kanonicznej. Odwiedzaliśmy tę krakowską atrakcję już wielkokrotnie i za każdym razem zachwyca nas ona tak samo. W placówce można podziwiać sztukę cerkiewną, dzieła polskiej sztuki średniowiecznej i nowożytnej (rewelacja!) oraz rzeźbę architektoniczną. Jeżeli interesuje Was sztuka sakralna, to z całego serca polecamy to miejsce!
5. Bazylika Mariacka
Nie ma zwiedzania atrakcji na Starym Mieście w Krakowie bez wizyty w Bazylice Mariackiej. To bez wątpienia jedna z najbardziej wyjątkowych świątyń w całym kraju. Witraże, kolory, rzeźby, ołtarz Wita Stwosza, widoki z tarasu widokowego, organy czy hejnał – to wszystko sprawia, że Kościół Mariacki wyróżnia się na tyle pozostałych krakowskich budynków sakralnych. Jego wyjątkowe wnętrze to coś, co trzeba zobaczyć chociaż raz w życiu.
6. Dom Jana Matejki
Po śmierci Matejki urządzono w jego rodzinnej kamienicy muzeum poświęcone życiu i twórczości malarza. Na kilku piętrach możemy oglądać pomieszczenia domowe, w których żył sławny artysta, jego pracownię, niektóre dzieła i pamiątki takie jak listy, fotografie, książki czy kolekcje, które sam Matejka gromadził przez całe życie.
7. Bazylika Dominikanów
Zabytkowa gotycka bazylika połączona jest z konwentem Dominikanów, a słynie one między innymi z grobu księcia Leszka Czarnego czy krużganków zwanych krakowskim campo santo, ze względu na liczne pomniki, nagrobki i tablice epitafijne. Krużganki zdobią też liczne dzieła sztuki. Ogromne wrażenie robi już smukłe wnętrze kościoła, ołtarz główny i kaplice boczne.
8. Mały Rynek
Chyba jeszcze piękniejszy od „dużego” Rynku. Mniejszy, subtelniejszy, otoczony z każdej strony pięknymi kamienicami. Na Małym Rynku często organizowane są różne wydarzenia i uroczystości. W przeszłości na placu odbywały się targi.
9. Muzeum Czartoryskich
Wieje lat trzeba było nam czekać na ponowne otwarcie tego sławnego muzeum. Ale było warto. Odnowiona placówka aż lśni. Byliśmy pełni podziwu nie tylko dla niezwykłych zbiorów muzealnych związanych z historią Polski, ale i dla samego wykończenia placówki. Przy wejściu zachwyca już piękny dziedziniec, a później jest tylko ciekawiej. Da Vinci, Rembrandt, Cranach, Bruegel, Grottger, Matejko czy Orłowski, to tylko niektóre ze sławnych nazwisk zdobiących muzealne sale.
10. Plac Marii Magdaleny
Naszym zdaniem to najpiękniejszy plac w Krakowie. Przypomina nam włoskie barokowe miasteczka. To pewnie dzięki pięknej fasadzie kościoła św. Piotra i Pawła oraz kościele św. Andrzeja (warto wejść do obu). Do placu przylega ulica Kanoniczna, która może poszczycić się jednymi z najpiękniejszych kamienic w obrębie Starego Miasta, w tym jednej będącej niegdyś domem Jana Długosza.
11. Pasaż Bielaka
Czyli ciekawe miejsce na spędzenie wieczoru w Krakowie. Pasaż handlowy, w którym znajduję się puby i kawiarnia (obecnie opustoszałe z wiadomych względów).
12. Teatr Słowackiego
Teatr mieści się w eklektyczno-neobarokowym budynku, który zachwyca turystów zmierzających z dworca kolejowego w stronę Rynku. Fasadę teatru zdobią alegorie, w tym Dramatu, Komedii i Poezji. Warto rozpocząć zwiedzanie atrakcji na Starym Mieście w Krakowie właśnie od tego miejsca.
13. Barbakan i Brama Floriańska
To takie dwa must see, które prawdopodobnie zobaczy każdy zmierzający na Rynek w Krakowie. Pod sławną Bramą Floriańską znajdują się stoiska z obrazami, które można kupić na pamiątkę. Sam Barbakan to gotycki fragment fortyfikacji z aż siedmioma wieżami, co upodabnia go do średniowiecznego zamku.
14. Kościół św. Anny
Kościół św. Anny zachwyca swymi barokowymi wnętrzami oraz ciekawą fasadą. Największe wrażenie robią zdobione sufity i kopuła. Świątynia powstała w inicjatywy profesorów uniwersytetu oraz króla Jana III Sobieskiego. Ciekawostkę stanowi fakt, że w świątyni odbył się ślub Heleny Modrzejewskiej.
15. Kamienica Szoałyskich
XIX-wieczna kamienica ulokowana na placu Szczepańskim to obecnie jeden z oddziałów Muzeum Narodowego w Krakowie. W jej salach zazwyczaj odbywają się wystawy czasowe. Może nie jest to pierwsze miejsce, do którego skierujecie swoje kroki po przyjeździe do Krakowa, ale fani sztuki powinni wpisać kamienicę na swoją listę miejsc do zobaczenia.
16. Bazylika św. Franciszka
To jeden z pierwszych krakowskich kościołów, do którego przylega też klasztor Franciszkanów. W tej wiekowej świątyni pochowani są członkowie rodziny królewskiej, między innymi Bolesław Wstydliwy, inicjator budowy kościoła. Bazylika wiele przeszła, a pożary trawiły jej mury wielokrotnie. Witraże w świątyni wykonane są według projektu Stanisława Wyspiańskiego. Ściany świątyni zdobią liczne dzieła sztuki.
17. Punkt widokowy na wieży ratuszowej
Ponad 100 schodów do pokonania i oto jesteśmy na ratuszowej wieży, z której rozciąga się ciekawa panorama miasta, w tym rynku, bazyliki i Zamku Wawelskiego. Jeden z fajniejszych punktów widokowych w Krakowie, do tego o ciekawej historii.
18. Podziemia kościoła św. Wojciecha
Niewielka świątynia często zmieniała swój kształt, ale historycy zakładają, że jej początki sięgają aż XI wieku. Ten mikropskopijny kościółek miał upamiętniać miejsce, w którym swe kazania mógł głosić święty Wojciech. W podziemiach kościoła mieści się wystawa dotycząca historii krakowskiego Rynku.
19. Sukiennice
Ciężko pisać o Rynku w Krakowie i nie wspomnieć o sławnych Sukiennicach. Chociaż zazwyczaj panują tu niemiłosierne tłumy, to i tak warto zerknąć na sklepowe wystawy. O ile ceny pamiątek nie przyprawią Was o zawał, to sam pasaż handlowy z godłami miast umieszczonymi na ścianach, prezentuje się bardzo ciekawie.
no i oczywiście…
20. Rynek i uliczki
Stare Miasto w Krakowie koncentruje się na Rynku i okolicznych uliczkach. I są to ulice urocze i klimatyczne. Jednym z najlepszych sposobów na poznanie uroków krakowskiego Starego Miasta będą oczywiście długie i powolne spacery. Warto szukać ukrytych perełek, kościołów i pięknej architektury. Polecamy poranne spacery, kiedy większość turystów jeszcze śpi.
Atrakcje na Starym Mieście w Krakowie – zwiedzanie
Collegium Maius – czynne od 11:00 do 14:30 (godziny mogą się zmieniać ze względu na covid) od poniedziałku do piątku. Bilet za 12 zł. Wstęp na dziedziniec jest bezpłatny i możliwy od godziny 09:00 do zmroku.
Podziemia Rynku – czynne codziennie, od poniedziału do czwartku od 10:00 do 19:00, we wtorki do 14:00, a w piątki, soboty i niedziele do 20:00. Wtorek jest dniem bezpłatnego zwiedzania. Bilety za 24 zł. Warto zrobić rezerwację online.
Wieża Ratuszowa – czynna codziennie, w poniedziałki od 11:00 do 15:00, w pozostałe dni do 18:00. Poniedziałek jest dniem darmowego wstępu. Bilet za 12 zł. Aktualne informacje pod tym linkiem.
Muzeum Biskupa Erazma Ciołka – czynne codziennie z wyjątkiem poniedziałków, we wtorki i soboty od 10:00 do 17:00, w pozostałe dni do 16:00. Bilet za 15 zł.
Muzeum Sztuki XIX w. w Sukiennicach – czynne codziennie z wyjątkiem poniedziałków, we wtorki od 10:00 do 18:00, w niedziele do 16:00, w pozostałe dni tygodnia do 17:00. Bilet za 25 zł.
Bazylika Mariacka – czynna codziennie, od poniedziałku do soboty w godzinach 11:30 do 18:00, w niedziele od 14:00 do 18:00. Bilet za 10 zł. Wejście na punkt widokowy na Hejnalicy i na dzwonnicę – osobno biletowane (15 zł). Godziny otwarcia zależą od pory roku i dnia zwiedzania, aktualne informacje można znaleźć tutaj.
Dom Jana Matejki – czynny codziennie poza poniedziałkami, we wtorki i soboty od 10:00 do 17:00, w pozostałe dni do 16:00. Bilet za 15 zł (ulgowy 10). Aktualne informacje znajdziecie tutaj.
Muzeum Czartoryskich – czynne codziennie poza poniedziałkami, we wtorki od 10:00 do 18:00, w pozostałe dni tygodnia do 17:00. Bilety można kupić online na wybraną godzinę. Bilet za 35 zł (ulgowy 20), ale warto. Aktualne informacje na tej stronie.
Kamienica Szoałyskich – czynne codziennie poza poniedziałkami, we wtorki i soboty od 10:00 do 17:00, w pozostałe dni tygodnia do 16:00. Bilet za 20 zł (ulgowy 10). Aktualne informacje tutaj.
Atrakcje na Starym Mieście w Krakowie – informacje
Rynek w Krakowie znajduje się rzut beretem od dworca kolejowego i autobusowego, więc jeśli jedziecie do miasta transportem publicznym, to ze stacji dojedziecie na Stare Miasto w kilka minut.
Stare Miasto zwiedza się pieszo – wszystkie atrakcje wymienione w artykule położone są blisko siebie, w zasięgu krótkiego spaceru.
KrakowCard – karta turystyczna umożliwiająca w określonym czasie na nielimitowane korzystanie z komunikacji miejskiej oraz wstęp do większości miejskich atrakcji. Istnieją trzy warianty czasowe – karta jednodniowa (90 zł), dwudniowa (120 zł) i karta trzydniowa (140 zł). Można też zakupić wariant bez komunikacji miejskiej za 90 zł na trzy dni. Kartę można kupić tutaj.
Atrakcje na Starym Mieście w Krakowie są dość mocno oblegane, jak na przykład Muzeum Czartoryskich czy Podziemia Rynku. Do tych dwóch miejsc warto zrobić wcześniej rezerwację.
Zwiedzanie kościołów jest bezpłatne (poza Bazyliką Mariacką).
Warto rozpocząć zwiedzanie rano, kiedy na ulicach przebywa jeszcze mało ludzi.
Inne ciekawe miejsca na Rynku w Krakowie, których nie zdążyliśmy zobaczyć: Kamienica Hipolitów, Muzeum Archeologiczne, Galeria Plakatu i Muzeum Archidiecezjalne i Muzeum Farmacji Collegium Medicum. Barbakan i podziemia kościoła św. Wojciecha na Rynku pozostają zamknięte ze względu na pandemię, więc nie udało nam się go zwiedzić od środka.
Poniedziałki są zazwyczaj dniem, gdy muzea nie działają, a wtorki to często dzień darmowego zwiedzania. Większość muzeów wprowadziła godzinne przerwy techniczne w ciągu dnia (Zazwyczaj 13:00-14:00), więc warto to sprawdzać podczas planowania wycieczki na oficjalnych stronach atrakcji.
Młodzież do 26 roku życia – część muzeów oferuje dla młodzieży bilety za złotówkę, więc warto mieć przy sobie dokument.
Przydatne informacje na temat zwiedzania Krakowa znajdziecie też tutaj.
Atrakcje na Starym Mieście w Krakowie – czy warto?
Jak widzicie, atrakcje na Starym Mieście w Krakowie są tak liczne, że ciężko byłoby je zobaczyć w ciągu jednego dnia. Rynek w Krakowie jak chyba mało który obfituje w taką ilość ciekawych miejsc, że każdy powinien znaleźć tam coś dla siebie.
Wodospady Krkato nietylko spektakularny wodospad Skradinski buk. To także jezioro, wyspy, klasztory, młyny wodne, liczne pomniejsze wodospady, długie trasy i piękne widoki. Naturalna ostoja wielu gatunków zwierząt i roślin, Jak wyglądają Wodospady Krka oraz jak zaplanować wycieczkę do parku narodowego utworzonego na ich obszarze?
Soczysta zieleń
Rzeka Krka w Chorwacji stworzyła niesamowity krajobraz, który został objęty ochroną w ramach parku narodowego. To niezwykłe miejsce jest jedną z najpopularniejszych atrakcji w całym kraju. I trudno się dziwić – dziewicza roślinność, ożywcza zieleń, piękne kolory wody i wytchnienie, które dają drzewa w upalne dni, to niejedyne zalety tego miejsca. Wodospady Krka to także dom dla tysięcy zwięrząt i ptaków.
Skradiński Buk
Wodospady, kaskady, bustrzyny – takie cuda zgotowała dla zwiedzających rzeka Krka. A to niejedyne atrakcje parku narodowego. Na jego terenie można podziwiać też jezioro Visovac z wyspą pośrodku, na której znajduje się XV-wieczny klasztor Franciszkanów. Trasy spacerowe prowadzą też do XIX-wiecznych młynów, w pobliżu których postawiono jedną z pierwszych tego typu na świecie elektrowni wodnych. Niekwestionowanym królem okolicy jest oczywiście wodospad Skadinski Buk, rozciągięty na obszarze liczącym 400 metrów długości i 100 metrów szerokości, a składa się na niego aż 17 wodospadów.
Nasze wrażenia
Przy Wodospadach Krka zachwyciło nas kilka rzeczy. Przede wszystkim była to soczysta, orzeźwiająca zieleń, tak bardzo kojąca podczas sierpniowych upałów. Ta okolica to świetne miejsce na kontakt z naturą i aktywne spędzenie czasu poza chorwackimi plażami. Byliśmy zaskoczeni bardzo dobrą organizacją parku, przyjemnymi trasami, malowniczymi punktami widokowymi, pomostami. No i te kolory wody, te wodospady!
Dojazd | Wodospady Krka
Jak dojechać do Wodospadów Krka? Wejścia do parku znajdują się w kilku miejscach. Są to: Skradin, Lozovac, Laskovica, Puljane i Kistanje. Jeżeli tak jak my, podróżujecie bez auta, to dobra wiadomość jest taka, że do uroczej miejscowości Skradin dojechać można autobusem, np. ze Splitu (około 1,5 godziny jazdy). Na tej trasie kursuje kilku przewoźników, m.in., Croatia Bus czy Arriva, którzy oferują różne ceny, ale bilety kosztują średnio 25-35 zł w jedną stronę. Połączeń można szukać np. tutaj. Oczywiście można dojechać też autem, przy kasach znajdują się parkingi.
Loty do Chorwacji:
Z Polski do Chorwacji można bezpośrednio dolecieć na pokładzie lini LOT, Ryanair, Wizzair. Np. Wizzairem z Wrocławia, Katowic, Gdańska i Warszawy do Splitu lub Ryanairem z Wrocławia, Poznania i Modlina do Zadaru. Ceny biletów są różne, taniej jest poza sezonem, w wakacje bilet raz może kosztować 100 zł, a innym 1000. Lecąc trzy razy do Splitu udało nam się kupić bilety za każdym razem za 209 zł, z czego dwa razy na ostatnią chwilę. Można też szukać połączeń czarterowych.
Bilety | Wodospady Krka
Różnica cenowa między poszczególnymi miesiącami jest ogromna, dlatego – jeśli to możliwe – warto rozważyć wycieczkę poza sezonem. Bilety można kupić online na tej stronie lub w kasachna miejscu. Dla dzieci są przewidziane zniżki, a te poniżej siódmego roku życia wchodzą za darmo. W cenę biletu wliczony jest transport na terenie Parku Narodowego (statki i autobusy).
Styczeń – marzeć oraz listoad i grudzień – 30 kun (ok. 18 zł)
Kwiecień, maj i październik – 100 kun (ok. 60 zł)
Pozostałe miesiące – 200 kun (ok. 120 zł)
Ceny dodatkowych rejsów – zależy od trasy, np. rejs ze Stinic do jeziora Visovic trwa 35 minut i kosztuje 50 kun, a rejs ze Skradinski Buk do Visovic cztery godziny i kosztuje 130 kun. Szczegółowe rozkłady i trasy można znaleźć tutaj i tutaj. Rejsy odbywają się zazwyczaj co godzinę i tylko latem, ale możliwe jest też zorganizowanie rejsu zimą po wcześniejszej rezerwacji i przy sprzyjajacych warunkach pogodowych.
Zwiedzanie | Wodospady Krka
Zaczynając wycieczkę z miejscowości Krka, na teren parku dostaniemy się na pokładnie statku. Rejs malowniczymi okolicami to atrakcja sama w sobie, dlatego właśnie polecamy w tym miejscu rozpocząć zwiedzanie. Na terenie PN Wodospadów Krka poprowadzono liczne ścieżki, pomosty i drewniane kładki i wyznaczono platformy widokowe, z których można podziwaić najładniejsze widoki. Od 2021 roku nie będzie można już kąpać się na terenie parku. Pomiędzy wejściami do parku kursują autobusy, ale tylko w sezonie, czyli nie od listopada do marca. To samo dotyczy statków. Wodospady Krka można też zwiedzać podczas wycieczek rowerowych po wyznaczonych na szlakach. W parku dostępne są toalety, sklepiki i restauracje. Dobrą bazą wypadową do wodospadów są miasta: Split, Trogir, Szybenik lub pobliskie miejścowości, takie jak Skradin.
Trasy | Wodospady Krka
W Parku Narodowym Wodospadów Krka wyznaczono 22 trasy i 5 punktów widokowych. Najpopularniejszy szlak wiedzie wokół wodospadu Skradinski buk. Kolejną piękną trasą jest Goris – Torak oraz Vukovica trail. Opis wszystkich szlaków znajdziecie na oficjalnej stronie parku w tym miejscu. Szlaki są dobrze oznaczone.
Godziny otwarcia | Wodospady Krka
Grudzień – luty: 09:00 – 16:00
Marzec i II połowa października: 09:00 – 17:00
Kwiecień i pierwsza połowa października: 08:00 – 18:00
Maj i wrzesień: 08:00 – 19:00
Czerwiec – sierpień: 08:00 – 20:00
Kiedy jechać? | Wodospady Krka
O ile to możliwe, polecamy wycieczkę poza sezonem. Chociaż my zwiedzaliśmy okolicę na przełomie sierpnia i września, to nie było aż tak źle. Do wodospadów dotarliśmy po południu, a największe tłumy gromadziły się pod Skradińskim bukiem. Pozostałe scieżki i trasy były niemal wyludniowe. Dlatego jeśli już odwiedzacie wodospady w szczycie sezonu, warto wybrać się tu w tygodniu lub z samego rana/po południu. Poza sezonem tańsze są też bilety, więc to kolejna zaleta zwiedzania wodospadów nie w trakcie wakacji.
Na ile jechać? | Wodospady Krka
Jeden dzień to optymalny czas, aby nacieszyć się Wodospadami Krka i przejść kilka ciekawych tras. Jeżeli nie chcecie lub nie możecie spędzić tu tylu czasu, to na przejście szlaku wokół głównego wodospadu połączone z rejsem z miejscowości Skradin tam i z powrotem, nie zajmuje więcej niż pół dnia.
Wodospady Krka to przepiękne miejsce, które warto odwiedzić będąc na wakacjach w Chorwacji. Idealna propozycja dla rodzin oraz dla osób spragnionych ruchu i aktywnego wypoczynku!
Zwiedzanie Dubrownika wystawia na szwank nasze portfele i cierpliwość. A jednak coś sprawia, że ciągną do niego rzesze turystów. Psychologia tłumu czy może faktyczna uroda miasta?
W tym artykule poznacie kilka ciekawostek, znajdziecie informacje praktyczne o tym, jak zaplanować zwiedzanie Dubrownika oraz opowiemy Wam, czy w ogóle warto tam jechać.
Moje wrażenia z Dubrownika
Spodziewałam się, że Dubrownik będzie większy. A może te tłumy spowodowały, że nie mogłam złapać tchu? Wąskie uliczki tylko potęgują wrażenie ciasnoty, ale gdy tylko się w nie zagłębić, przynajmniej można skryć się przed wszędobylskim słońcem i tłumami turystów.
Również i ja, skuszona opowieściami o Perle Adriatyku, zawitałam do tego niezwykłego miasta. I muszę przyznać, że choć te tłumy, ceny i gorąc wystawiły na próbę moją cierpliwość, to wszystko zostało mi wynagrodzone widokami. Bo nie da się przejść obojętnie wobec tak zapierającej dech architektury. A spacer ulicami miasta, gdy w uszach dudniła fascynująca muzyka z uwielbianego przeze mnie serialu Gra o Tron pomogła się wyłączyć. Odciąć od zgiełku i skupić na tym, co oglądają oczy. Patrzeć wyżej ponad głowami turystów i dostrzegać tkankę miasta. Dzięki temu udało mi się to wszystko przeżyć i z Dubrownika wyjechać z zachwytem.
Ragusa
Powstanie Dubrownika to efekt najazdów Słowian – uchodźcy z pobliskiego Epidauros zasiedlali wysepkę, a powstałą tak miejscowość nazywano Ragusa. To jej sąsiadka z brzegu była Dubrownikiem. Miasteczka żyły ze sobą w zgodzie, co doprowadziło do ich połączenia w XII wieku. Stworzono połączenie z lądem, budowano ulice w rzymskim układzie, który widoczny jest nawet dziś. Od samego początku miasto było otoczone murami, które stale ulepszano i poszerzano. Mury te przez wiele wieków skutecznie chroniły miasto, bo aż do nadejścia wojsk napoleońskich w XIX wieku!
Potęga i upadek
Miasto pozostawało pod wpływami różnych okolicznych potęg, ale początkowo zależne było głównie od Bizancjum i Wenecji, a w późniejszych wiekach od Królestwa Węgier i Imperium Osmańskiego. Jednak te zależności były ściśle symboliczne, a arystokratyczny patrycjat rozwinął miasto na tyle, że utworzono tu Republikę Dubrownicką. Potęgę Dubrownika stanowił handel. Było to jedno z najlepiej rozwijających się europejskich kupieckich miast.
Pierwszy cios dla Dubrownika nie był zaskoczeniem – był nim po rozwój innych szlaków handlowych po wyprawie Kolumba do Ameryki. Szlaki śródziemnomorskie nie miały już tak dużego znaczenia, jak przed tym wydarzeniem. Drugi cios pojawił się nagle. Było to tragiczne w skutkach trzęsienie ziemi w 1667 roku, po którym to miasto już nie wróciło do takiego poziomu, jak sprzed kataklizmu. Miasto zostało odbudowane, by następnie znów zostać zniszczonym i odbudowanym po wojnach na Bałkanach w latach ’90.
Miasto – eksponat
Jeśli chodzi o sama atmosferę Dubrownika, to dla mnie jest ona zbyt męcząca, głośna i chaotyczna. Przynajmniej w szczycie sezonu, miasto okazało się bardzo męczące. Rozwijający się na potęgę Overtourism nie wpływa najlepiej na sytuację mieszkańców, a i sami turyści są zmęczeni sobą nawzajem. W takich warunkach niestety trudno wczuć się w atmosferę miejscowości. Zabytkowa część Dubrownika powoli staje się miastem-eskponatem, muzeum, w którym turyści przeważają nad mieszkańcami.
Tym, co przyciąga do Dubrownika, to architektura. Zjawiskowa architektura! Zachwyt nad Dubronikiem wywołuje bardzo dobrze zachowany średniowieczny układ miasta oraz potężne fortyfikacje. Nic dziwnego, że Stari Grad został wpisany na listę UNESCO. Panorama Dubrownika podziwiana z murów obronnych i innych punktów widokowych jest jedną z najlepszych rzeczy, jakie widziałam w życiu. Dobrze jest mieć jednak na uwadze konsekwencje turystyki, jakie ponoszą mieszkańcy miasta.
Co zobaczyć? | Zwiedzanie Dubrownika
Mury miejskiew Dubrowniku– To według mnie absolutne must see jeśli chodzi o zwiedzanie Dubrownika. Miasto z tej perspektywy wygąda spektakularnie! Te osoby, które jarają się architekturą będą zachwycone wycieczką.
Lovrijenac – Drugie must see w mieście. To wiekowa forteca zbudowana na cyplu wysuniętym w morze, z której można z nowej perspektywy podziwiać miasto i mury, ale z zewnątrz. Niesamowite widoki! W tym miejscu często kręcone są filmy i seriale, sama byłam świadkiem.
Kolejka linowa na Wzgórze Srd – i trzecie must have. Kolejna perspektywa, kolejny punkt widokowy – tym razem na wysokiej górze, skąd Dubrownik zdaje się być małą układanką z klocków. Stąd widać niesamowitą symetrię i doskonałą formę, w jakiej zachowały się mury oraz budynki miasta. Do tego granatowe morze i zachód słońca? Bajka! Na wzgórze można też wejść pieszo.
Pałac Rektorów – kolejne miejsce, które możecie kojarzyć w Gry o Tron, a zarazem budynek o dużym znaczeniu historycznym. Wspaniała architektura, ciekawe wystawy, piękne patio dające chwile wytchnienia w skwarny dzień. Siedziba kulturalno-historycznego muzeum. Świetna wystawa, na której niestety nie można robić zdjęć, więc nie mogę wam pokazać wnętrz. Ale to moim zdaniem, obok zakonu Franciszkanów, to drugie biletowane muzeum w mieście, które koniecznie trzeba zobaczyć.
Katedra – barokowa perła architektury (dosłownie, w końcu barok z portugalskiego oznacza perłę ;)), w której można podziwiać oryginalny obraz Tycjana oraz bogaty skarbiec.
Wielka Studnia Onofria – potężna fontanna z XV wieku. Niestety jej bogate zdobienia uległy zniszczeniu podczas trzęsienia ziemi, jednak wciąż zachwyca rozmiarami i wykonaniem. A tak dla przeciwwagi, warto poszukać Małej Fontanny Onufriego 😉
Wielka Studnia OnofriaMała Studnia Onofria
Stradun – to taki główny deptak w zabytkowym centrum. I tak jak bardzo zachwyca architekturą, tak bardzo też męczy. Tłumy, niemiłosierne tłumy. Ale chcąc niechcąc prędzej czy później tu traficie.
Zakon Franciszkanów – pkokaźnych rozmiarów kompleks, który warto odwiedzić ze względu na piękne romańsko-gotyckie i renesansowe krużganki, bibliotekę zawierającą ponad 20 000 woluminów oraz najstarszą w Europie i trzecią na świecie aptekę. Moim zdaniem to jedna z najciekawszych atrakcji w Dubrowniku.
Pałac Sponza – niegdyś bank, mennica, izba celna czy zbrojownia, obecnie archiwum miejskie i centrum kulturalne Dubrownika. Ten gotycko-renesansowy pałac wyróżnia się pięknym atrium, zdobnymi okiennicami i ciekawą kolumnadą wewnątrz. Fasadę zdobi loggia oraz rzeźby.
Kościół św. Błażeja – czyli barokowa swiątynia o pięknej fasadzie pod wezwaniem świętego Błażeja, patrona miasta.
Wyspy – dla zmęczonych miejskim zgiełkiem ciekawa alternatywa. Na wyspie Lokrum założono rezerwat przyrody, a oprócz tego znajdzuje się tam zakon benedyktynów. Na Lokrum można dopłynąć promem w 15 minut. Jeszcze lepszym pomysłem będzie rejs na piękne Wyspy Elafickie.
Stary Port – malowniczy port pełen kutrów rybackich i kolorowych łódek. Przyjemne miejsce na spacer lub kolację w jednej z portowych restauracji.
Klasztor Dominikanów – XIII wieczny klasztor zachwyca symetrycznymi schodami (można kojarzyć z Gry o Tron), pięknymi krużgankami oraz muzeum zawierającym liturgiczne eksponaty.
Pozostałe muzea i świątynie – jak się domyślacie, w Dubrowniku można zwiedzić o wiele więcej muzeów, niż wymienione powyżej. Są to: Muzeum Morskie, Muzeum Historii Naturalnej, Muzeum Etnograficzne, War Photo Limited, Muzeum Sztuki Współczesnej. Do tego liczne świątynie, takie jak kościół św. Ignacego czy synagoga.
Liczba atrakcji uniemożliwia zobaczenie wszystkiego w ciągu jednego dnia, ale jeżeli zostajecie w Dubrowniku na dłużej, to z pewnością nie będziecie się nudzić.
Jak się dostać do Dubrownika? | Zwiedzanie Dubrownika
Do Dubrownika dolecimy z Polski bezpośrednio liniamii LOT z Warszawy lub z przesiadką we Wiedniu (Ryanair, Austrian) lub Monachium (Lufthansa). Niestety, tanie linie z Polski do Dubrownika nie latają. Osoby mieszkające w zachodniej Polsce mogą skorzystać z oferty Easyjet, który lata z Berlina do Dubrownika. Oprócz tego do Dubrownika z Polski można się oczywiście dostać na pokładzie lini czarterowych, a biletów szukać np. tutaj.
Ceny biletów | Zwiedzanie Dubrownika
Ceny, jak to w LOCie, są zróżnicowane i na tej trasie bilety nie są zbyt tanie. Jeśli znajdziecie bilety w dwie strony od 500-700 zł, to już jest całkiem korzystna cena. Ale warto polować na promocje, np. w ofercie Szalone Środy. Podobne ceny będą oferować linie takie jak Lufthansa czy Austrian, na pokładzie których można dolecieć do Dubrownika z przesiadką. W przypadku tanich lini różnie bywa – zdarza się, że EasyJet oferuje bilety z Berlina do Dubrownika nawet za kilkanaście euro.
Lot do Splitu + autobus | Zwiedzanie Dubrownika
Ewentualnie można skorzystać z lotu do Splitu liniami Wizzair z Wrocławia, Gdańska, Katowic i Warszawy, a stamtąd dojechać autobusem do Dubrownika. Sama robiłam taka trasę, ale w drugą stronę. Ceny – też bywa różnie, raz bilet będzie kosztował 100 zł, a innym 500. Generalnie jest to wakacyjne połączenie i rzadko kiedy da się znaleźć bilet tańszy niż 100 zł w jedną stronę, ale warto szukać. Zazwyczaj kosztuje od 150 zł w górę, a więcej niż 300 zł w tanich liniach bym nie zapłaciła. Do tego trzeba doliczyć autobus do Dubrownika za około 10-15 euro. Rozkłady jazdy można sprawdzić tutaj.
Z własnego doświadczenia – Trzy razy lecieliśmy do Splitu i za każdym razem za bilet płaciliśmy 209 zł w jedną stronę, z czego w dwóch sytuacjach było to dosłownie dzień przed wylotem, a za każdym razem w trakcie wakacji, więc wynik całkiem niezły. Można jeszcze rozważyć lot Ryanairem do Zadaru i stamtąd autobus do Dubrownika, ale to już nieco dłuższa trasa.
Dojazd z innych krajów | Zwiedzanie Dubrownika
Wskazówka: Dubrownik leży dość blisko kilku innych bałkańskich miast w krajach graniczących z Chorwacją, na przykład niedaleko Podgoricy i Kotoru w Czarnogórze. Ja z kolei do Chorwacji jechałam z Sarajewa, z dwudniowym przystankiem w mieście Konjic. Przejazd z Konjic trwa 4-5 godzin, za bilet zapłaciłam kilkanaście euro. Rozkłady można sprawdzić na przykład tutaj albo tutaj.
Transfer z lotniska | Zwiedzanie Dubrownika
Komunikacja miejska – między głównym dworcem autobusowym a lotniskiem kursuje autobus. Bilet w jedną stronę kosztuje 40 kun. Linie kursujące na lotnisko to autobus 11, 27, 31 i 38. Rozkłady jazdy można znaleźć tutaj.
Shuttle Bus – rozkład jazdy dopasowany do przylotów i odlotów. Zatrzymuje się na przystanku przy starym mieście, na głównym dworcu autobusowym i w terminale promowym. Z lotniska odjeżdża 30 minut po każdym przylocie. Bilet kosztuje 7,5 euro w jedną stronę. Z przystanku przy porcie autobus odjeżdża w kierunku lotniska 90 minut przed każdym odlotem. Transfer jest dostęny 24 godziny na dobę przez siedem dni w tygodniu.
Ceny | Zwiedzanie Dubrownika
Zwiedzanie w Dubrowniku może nadszarpnąć podróżniczy budżet. Byłam bardzo negatywnie zaskoczona zawyżonymi kosztami pobytu w tym mieście. Dlatego starałam się znaleźć niezbyt drogie jedzenie i nocleg. Warto się na to przygotować, zwłaszcza w kwestii cen w restauracjach i noclegów. O ile ceny atrakcji w Dubrowniku są jeszcze do przeżycia i można na nich nieco zaoszczędzić, tak za hotel i kolację w restauracji zapłaci się sporo, a jak to w turystycznym miejscu bywa, tutaj wysokie ceny nie zawsze idą w parze z jakością. Najgorzej oczywiście jest w szczycie sezonu, na który też przypadła moja podróż. Poza miesiącami letnimi sytuacja w mieście może wyglądać trochę lepiej. Podsumowując, ceny w Dubrowniku są wysokie.
Bilety, godziny otwarcia | Zwiedzanie Dubrownika
100 kun chorwackich – około 60 zł
Mury miejskie i Lovrijenac – Mury miejskie – bilety są drogie, ale warto! Jeżeli macie zobaczyć tylko jedną atrakcję biletowaną, niech to będą właśnie mury. Bilet kosztuje 200 kun, czyli około 26 euro (dzieci powyżej 5 roku życia 50 kun). Można go kupić online tutaj. Kupując na miejscu trzeba nastawić się na stanie w kolejce. Warto zacząć wędrówkę wcześnie rano i unikać zwiedzania w południe (za gorąco). Przejście murów zajmuje od godziny do dwóch, w zależności od tempa spaceru. Na mury można wejść ( lub z nich wyjść) w trzech miejscach – przy Bramie Pile, przy Twierdzy św. Jana i przy ulicy Svetog Dominika.
Nie wyrzucajcie biletów, bo w trakcie zwiedzania mogą zostać sprawdzone ponownie. Mury można zwiedzać od 08:00 rano do 17:30/18:30/19:30, w zależności od miesiąca. Aktualne godziny można sprawdzić tutaj. Bilet umożliwia wejścia do fortu Lovrijenac, w twierdzy obowiązują te same godziny otwarcia. Spacer po murach jest jednokierunkowy, najlepiej rozpocząć go przy Bramie Pile.
Kolejka linowa – bilet w dwie strony kosztuje 100 koron, w jedną 60 koron, można go kupić tutaj. Kolejka w szczycie sezonu kursuje od 09:00 do 23:00, poza sezonem do 16:00, 17:00, w lutym w ogóle jest zamknięta. Aktualne godziny znajdziecie tutaj.
Pałac Rektorów – czynny od wtorku do niedzieli od 09:00 do 16:00, bilety po 100 kun.
Zakon Franciszkanów – bilet po 40 kun, ulgowy 20. Zwiedzać można od 09:00 do 18:00 od kwietnia do października oraz 09:00 do 14:00 w pozostałych miesiącach.
Klasztor Dominikanów – od maja do października od 09:00 do 17:00, w pozostałych miesiącach do 17:00. Bilet, o ile pamięć mnie mnie myli, kosztował 30 kun.
Noclegi | Zwiedzanie Dubrownika
Ze względu na wysokie ceny i szczyt sezonu, musiałam zadowolić się noclegiem w hostelu. Ale nie narzekam, bo trafiłam dobrze. Centrum zachwycającego starego miasta, rozsądne ceny, prostota i wygoda, a do tego ciekawy właściciel. Pan ten jest ogromnym fanem serialu Gra o Tron, a co więcej, był statystą na planie tej produkcji. Cały wystrój hostelu podporządkował serialowi i odniesieniom do niego, z zapałem opowiada o nim i pokazuje zdjęcia z planu, a także oprowadza wycieczki tematyczne po Dubrowniku śladem Gry o Tron. Fajne doświadczenie 😉 Hostel nazywa się Red Keep Sea/ Old Town View Kingslanding Hostel, rezerwacji dokonałam przez portal Airbnb, za dwie noce zapłaciłąm 52 dolary, co wówczas było najtańszą opcją w całym mieście. Do tego z górnego piętra rozciąga się ładny widok na dachy miasta.
Jak zwiedzać Dubrownik?
Dubrownik zwiedza się pieszo. Więkscość uliczek zabytkowego centrum jest wyłączona dla ruchu samochodowego. Poza tym to centrum wbrew pozorom nie jest zbyt duże i wszędzie dojedziecie pieszo. Jeżeli podróżujecie w sezonie, to polecam jak najwcześniejsze wstawanie, bo już od samego rana przed głównymi atrakcjami formują się kolejki. Latem też zdarza się nieznośny skwar, więc spacerowanie rankiem lub pod wieczór, gdy większość jednodniowych turystów wyjeżdża, jest całkiem rozsądnym rozwiązaniem. Warto też zobaczyć miasto z chociaż jednego punktu widokowego.
Kiedy jechać do Dubrownika?
Poza sezonem! Generalnie polecamy podróże w niskim sezonie, ale w przypadku Dubrownika to szczególnie istotne. Tak się złożyło, że zwiedzałam Dubrownik pod koniec lipca i to była mordęga. Tłumy, tłumy i jeszcze raz tłumy, ceny z kosmosu, mały wybór noclegów w niskich cenach. Nawet zerwałam się po piątej rano, żeby pospacerować po pustym mieście od szóstej i wiecie co? Nic nie pomogło, po ulicach już spacerowali turyści, a większe place i aleje były zastawione dostawczakami przywożącymi towar do licznych sklepów i restauracji. Jeśli więc tylko macie taką możliwość, wybierzcie inne miesiące niż lipiec i sierpień. A jeśli już w wakacje, to chociaż poza weekendem.
Na ile jechać do Dubrownika?
Mi zwiedzanie Dubrownika zajęło półtora dnia, ale muszę przyznać, że nie udało mi się zobaczyć wszystkich miejsc, które zaplanowałam. Fajnie jest poświęcić na to miasto minimum dwa dni. W ciągu jednego dnia jesteście w stanie przespacerować się po większości uroczych uliczek zabytkowego centrum, wejść do kilku głównych atrakcji i podziwiać panoramę miasta z jakiegoś punktu widokowego. Dubrownik jest popularnym celem jednodniowych wycieczek, więc warto tu zostać na noc, by cieszyć się jego urodą już po zmroku lub wczesnym rankiem.
Dubrovnik Card | Zwiedzanie Dubrownika
Karta zniżkowa pozwalająca na oszczędzenie pieniędzy przy aktywnym zwiedzaniu Dubrownika. Oferowane są trzy warianty czasowe karty – jednodniowa (225 kun), trzydniowa (270 kun) oraz tygodniowa (315 kun). Mając na względnie poziom cen w Dubrowniku, to koszt tych kart w porównaniu do innych europejskich miast nie jest taki zły i zakup Dubrovnik Card może się opłacić. Kartę można kupić online tutaj, dzięki czemu możecie zaoszczędzić 10% ceny.
Co jest wliczone w cenę Dubrovnik Card? Nielimitowane korzystanie z komunikacji miejskiej, różne zniżki oraz spacer do murach miejskich (must see!), darmowe wejście do Muzeum Sztuki Współczesnej, Galerii Dulcic Masle Pulitikia, do Muzeum Morskiego, do muzeum w klasztorze Franciszkanów, Muzeum Etnograficznego i jeszcze kilku miejsc, których listę znajdziecie tutaj. Na tej samej stronie znajdziecie adresy biur informacji turystycznej, w których można kupić karty na miejscu (np. w Pałacu Rektorów). Pamiętajcie, że podane wyżej ceny to koszt karty kupionej online, a zakupiona już na miejscu będzie droższa o około 30 kun.
Dubrownik – komunikacja miejska
W Dubrowniku za transport odpowiada firma Libertas, po mieście kursuje kilkanaście lini autobusowych. Bilety można kupić u kierowcy (za 15 kun) lub w kioskach z napisem Libertas (za 12 kun). Bilet całodzieny kosztuje 30 kun. Na tej stronie znajdziecie rozkłady jazdy. Z autobusów możecie skorzystać np. jeśli do Dubrownika przyjedzie autobusem z innego miasta i chcecie dostać się z dworca do centrum. W Dubrowniku sprawnie działa również Uber, korzystałam i wychodziło to nawet sensownie pod względem cenowym, także w nagłej sytuacji warto pamiętać o takiej opcji.
Gdzie zjeść w Dubrowniku?
Pizzeria Oliva – smaczne pizze na cienkim cieście. Zakres cenowy od 80 do 120 kun, czyli pizza za około 50-60 zł, a to i tak była jedna z najtańszych opcji w zabytkowym centrum…Na szczęcie jedzenie dobre. Strona z adresem i menu tutaj.
Barba – rewelacyjne miejsce w samym centrum. Mikroskopijny lokal, oblegany od rana do nocy, ale warto poczekać w kolejce. Przepyszne świeże ryby i owoce morza w street foodowym wydaniu, w dodatku to jedne z najkorzystniejszych cen w Dubrowniku, a jedzenie pycha! Polecam gorąco krewetki w tempurze. Można zamówić na wynos i zjeść tak jak inni na schodach obok.
Zuzori – restauracja serwująca kuchnię śródziemnomorską, wyróżniona gwiazdką Michelin. Pięknie podane jedzenie w zakresie cenowym 100-150 koron za danie główne. Wysoki poziom, świetne jedzenie i swobodna atmosfera. Strona z adresem i menu tutaj.
Gra o Tron w Dubrowniku | Zwiedzanie Dubrownika
Zwiedzając Dubrownik co rusz można natrafić na grupy podążające śladem serialowych bohaterów. Na miejscu znajdziecie dziesiątki biur i przewodników oferujących zwiedazanie miasta szlakiem serialu. Ceny są bardzo zróżnicowane, ale zazwyczaj zaczynają się od 150 kun. Przykład takich wycieczek znajdziecie tutaj.
Zwiedzanie Dubrownika to męcząca sprawa. Tłumy, spiekota, ceny z kosmosu. Overtourism na potęgę rozwijający się w mieście na odstrasza. Ale jakby źle nie było, to musimy przeznać, że Dubrownik jest miastem wyjątkowym. Nie bez przyczyny nazywa się go Perłą Adriatykui naszym zdaniem warto go zobaczyć chociaż raz w życiu.
Matera okazała się miastem niepokojącym, a zarazem pięknym, o wstrząsającej historii. Takiego obrotu sprawy się nie spodziewaliśmy. Wiedzieliśmy, że w tym intrygującym mieście w regionie Bazylikata kręcono między innymi Pasję Gibsona czy najnowszą część filmu o Jamsie Bondzie.
Spodziewaliśmy się, że Matera zachwyci nas swoją niezwykłą architekturą. Jednak nie przewidzieliśmy tego, że Matera nas… przygnębi. Zauroczeni kolorowymi zdjęciami miasta, pominęliśmy jej przejmującą historię, o której dowiedzieliśmy się dopiero na miejscu.Spacer kamiennymi ulicami to nieustający zachwyt, szok i niedowierzanie. Przynajmniej tak było w naszym przypadku.
Matera to najstarsze miasto świata?
Gdzie w ogóle leży ta Matera? Gdzieś na końcu świata? W Bazylikacie, na końcu włoskiego buta, jakoś pomiędzy jego szpicem a obcasem. Wśród spalonych słońcem gór i wąwozów, gdzie turystów jak na lekarstwo, a czas jakby się zatrzymał. A skoro już jesteśmy przy czasie, to historycy przyjmują, że Matera to jedno z najstarszych miast świata i najlepszy przykład osadnictwa jaskiniowego w Europie.
Stop.
Jakiego? Jaskiniowego?
Matera to… miasto wykute w skale
Właśnie tak. Domy w Materze znajdowały się w drążonych w skałach grotach, jaskiniach, otworach. Z zewnętrznej strony dobudowywano tradycyjną zabudowę, ale większą część takiego domu otulały zimne ściany. Mijały wieki, miasto przechodziło z rąk do rąk – od rzymskich, przez greckich, po burbońskie. A w Materze czas nadal stał w miejscu i nagle w XX wieku cały kraj dostał szoku – w tajemniczym mieście ludzie nadal żyją w jaskiniach, w brudzie i chorobach. Jakby nikt nie miał wcześniej o tym zielonego pojęcia. Czy to jest w ogóle możliwe?
Chrystus zatrzymał się w Eboli
Co więcej, rząd nie dowiedział się o skandalicznych warunkach życia mieszkańców Matery w wyniku jakiejś inspekcji czy raportu, a…z książki. Sam autor, Carlo Levi, nie odwiedził Matery, ale na łamach swej książki oddał głos swojej siostrze, której słowa wstrząsneły ówczesnymi Włochami. Wymownie porównywała ona Materę do dantejskiej wizji piekła. W skalnych grotach żyło około 20 000 ludzi wraz ze zwierzętami, w nędzy, brudzie i chorobach.
Matera to drzazga w oku Włochów?
Obecnie powód do dumy, turystyczne miasto wpisane na listę UNESCO, Europejska Stolica Kultury, niegdyś drzazga w oku włoskich polityków i powód do wstydu dla całego kraju. Bo jak to, w tak rozwiniętym kraju, który jest kolebką europejskiej historii jeszcze w XX wieku w jakimś miejscu ludzie żyją w jaskiniach, domach drążonych w skałach, bez prądu i kanalizacji, za to w głodzie i wieloma chorobami?
Wyludnienie Matery
W 1954 roku rząd postanowił przeprowadził akcję wysiedleńczą ludności Matery do zbudowanych dla nich nowych domów poza granicami starego miasta. Nie wzięto jednak pod uwagę pewnych przyzwyczajeń i tradycji, którymi mieszkańcy Matery jakby przesiąkli przez te wszystkie wieki. Wysiedlenia spowodowały rozbicie lokalnych społeczności i więzi, część mieszkańców nie była w stanie dostosować się do nowych, zdawać by się mogło lepszych warunków.
Matera Europejską Stolicą Kultury
Po wysiedleniu niektórzy mieszkańcy wracali do dawnych domostw, ale generalnie miasto niszczało przez trzy dekady. Dopiero w latach ’80 władze postanowiły wykorzystać turystyczny potencjał miasta oraz to, że Matera to unikat na skalę światową. Rozpoczęto renowację zaniedbanych i zniszczonych budynków, stworzono muzea, otwierano hotele i restauracje. Obecnie Matera to prężnie rozwijający się ośrodek turystyczny, który w 2019 został Europejską Stolicą Kultury, a liczne filmy w niej kręcone tylko powodują wzrost rozpoznawalności miasta.
Smutek zaklęty w murach
Jednak choćby nie wiem jak bardzo starano się odnowić wiekowe mury i zwiększyć popularność miasta, chyba nic nie jest w stanie odczarować jego tragicznej historii. Przechadzając się kamiennymi uliczkami, niemal po dachach niektórych grot i między tarasami widokowymi, ta tragiczna historia Matery staje się niemal namacalna. Odczuwa się ją w powietrzu, pyle osadzającym się na murach, w zatęchłych pomieszczeniach zmienionych na muzea.
Dopiero będąc na miejscu i po odwiedzeniu jednego z nich zdaliśmy sobie sprawę, jak wyjątkowe miejsce właśnie zwiedzamy, o jak przejmującej historii. Cała Matera taka się właśnie wydaje – przejmująco piękna, zawstydzająca, melancholijna i po prostu smutna. Dobrze jest o tym pamiętać podziwiając niezwykłe widoki z licznych tarasów widokowych – bo choć z zewnątrz zdają się one tworzyć malowniczy obrazek, to między murami skrywają się dramatyczne historie.
Matera – co zobaczyć?
Tarasy widokowe – coś nie sa mo wi tego. O każdej porze dnia i nocy, z każdej możliwej perspektywy, z góry i dołu. Dwie kamiennce dzielncie Matery leżą na wzgórzach, które opadają w dół kanionu. Dzięki temu miasto oferuje nam kilka spektakularnych punktów widokowych, na których aż zapiera dech w piersiach. Matera podziwiana z góry w trakcie zachodu słońca, gdy jej domy i ulice powoli rozbłyskają złotym światłem latarni i lamp, robi piorunujące wrażenie.
Najlepsze tarasy widokowe w Materze:
Belvedere Luigi Guerricchio
Belvedere di Piazza Giovanni Pascoli
Taras widokowy na placu pod klasztorem św. Augustyna
Droga Casalnuovo wzdłuż wąwozu
Widok z tarasu pod kościołem Santa Maria de Idris
Widoki z ulicy Madonna delle Virtu
Tak naprawdę spacerując po Materze co rusz natrafia się na punkty widokowe, skąd doskonale widać panoramę miasta i ciężko tu wypisać wszystkie z nich!
Katedra – w najwyższym punkcie Sassi w XIII wieku wybudowano romańską świątynię, która zachwyca bogato zdobionymi, barokowymi wnętrzami.
Domy wykute w skale – jest ich w mieście całkiem sporo, zostały zamienione na muzea. Można w nich zobaczyć jak żyli mieszkańcy miasta jeszcze kilkadziesiąt lat temu, chociaż obraz ten i tak jest dość mocno wyidealizowany. Naszym zdaniem nie ma sensu wchodzenia do każdego z tych domów, ale warto zobaczyć chociaż dwa czy trzy takie miejsca:
Casa Grotta nei Sassi – sporych rozmiarów grota z meblami, przyrządami obrazującymi ówczesne życie mieszkańców Matery. czynne codziennie od 09:30 do zachodu słońca, bilety po 3 euro, ulgowe po 2. Informacje o grocie znajdziecie tutaj.
Casa Noha – w tym potężnym domu nie można podziwiać zbyt wiele wystaw, ale jeżeli chcecie poznać historię Matery, to właśnie tutaj powinniście skierować swe kroki. Podczas wstrząsających projekcji filmów dowiecie się więcej, niż z niejednego przewodnika. Bilet kosztuje aż 6 euro. Można je kupić tutaj. Czynne codziennie od 10:00 do 17:00.
Kościoły – podobno jak w przypadku domostw, świątyń w materskiej Sassi są setki. Ale nie trzeba odwiedzać każdego z nich, bo już po kilku można zrozumieć o co chodzi i wczuć się w klimat:
Necropoli di Santa Lucia alle Malve – świątynia wykuta w jaskinii ozdobiona pięknymi freskami.
Santa Maria de Idris – wspaniale położony romański kościół
Chiesa di San Pietro Caveoso – kolejny pięknie ulokowany kościół, spod którego rozciąga się ładny widok na wąwóz
Park Regionalny Murgia – piękny widokowo park po drugiej stronie wąwozu, skąd rozciąga się wspaniały widok na Materę. Popularne miejsce do oglądania zachodów słońca.
Wydaje nam się, że najlepszym sposobem na zwiedzanie Matery są spokojne spacery bez dokładniejszego planu. Niech nogi Was niosą po brukowanych ulicach i zaułkach, wśród pięknych budynków i niewielkich grot, a jak przy okazji natraficie na dom lub kościół wykuty w skale i udostępniony do zwiedzania, to warto zajść i tam chociaż na chwilę.
Matera – informacje praktyczne
Jak zwiedzać Materę? Po pierwsze, trzeba trochę poczytać. Zwiedzanie Matery bez znajomośći kontekstu i historii mija się z celem. Aby dobrze zrozumieć i poznać to miasto musimy wiedzieć, skąd i po co te kamienie, jaskinie i domy. Po drugie, przygotujcie się na dużo schodów do pokonania, a latem na ciężkie upały. Po trzecie, warto zwiedzić co najmniej jedną grotę-muzeum oraz kościół wykuty w skale, bo w końcu to one są kwintesencją Matery i pozwalają nam ją zrozumieć trochę lepiej.
Jak dojechać do Matery?
Loty do Włoch
Najbliżej położone lotnisko, na które latają tanie linie lotnicze, leży w Bari w Apulii. Do Bari lecieliśmy Wizzairem z Wrocławia za 39 zł w jedną stronę (bilety kupione z rocznym wyprzedzeniem, gdy tylko to połączenie pojawiło się w siatce połączeń – dobry trik na kupno tanich biletów!). Wizzair do Bari lata również z Gdańska, Krakowa, Katowic i Warszawy, jednakże w ciągu roku siatka połączeń się zmienia i okresowo na poszczególne sezony niektóre połączenia znikają. Z Krakowa wciąż lata do Bari Ryanair. Cały czas do Apulii można też dolecieć korzystając z połączenia Ryanaira Katowice – Brindisi. Pamiętajcie, że przez epidemię koronawirusa ta siatka połączeń jest bardzo płynna.
Ceny biletów
Ceny są różne, jak to w tanich liniach. Jednego dnia bilet może kosztować 50 zł, drugiego 500. Ale generalnie nie ma problemu ze znalezieniem biletów po miej niż 300 zł w dwie strony (gołe bilety bez bagażu). Najtaniej będzie poza sezonem. Lecieliśmy we wrześniu za 80 zł w dwie strony, ale bilety kupiliśmy z prawie rocznym wyprzedzeniem. Ceny z reguły są wyższe w wakacje, święta i długie weekend. Więcej informacji praktycznych na temat planowania podróży do Apulii znajdziecie tutaj.
Transfer z lotniska
Pociągiem – Z lotniska im. Karola Wojtyły do oddalonego o 12 kilometrów Bari, odjeżdżają pociągi linii żółtej i szarej, z częstotliwością co około pół godziny. Bilet, który można kupić w automatach obok peronu, kosztują 5 euro od osoby. W automatach można płacić gotówką lub kartą. Czas przejazdu na dworzec główny w Bari, to 20 minut. Pociągi kursują mniej więcej od 5 rano do 23 wieczorem, rozkłady jazdy można sprawdzić tutaj lub w Google Maps. Perony na lotnisku są dobrze oznaczone, bez problemu znajdziecie drogę.
Autobusem nr 16 – innym rozwiązaniem jest przejazd do centrum autobusem nr 16, który zatrzymuje się tuż pod samym wyjściem z terminala. Bilety można kupić u kierowcy lub w kiosku, koszt 1,5 euro. Jest to bilet 75-minutowy. Czas przejazdu to 40-60 minut, w zależności od korków. Korzystaliśmy z tej opcji i okazała się ona średnio wygodna. Autobus jest niewielki, ludzie z walizkami tłoczyli się w nim jak sardynki w puszce, długo staliśmy w korkach. Autobus dojeżdża pod dworzec kolejowy w Bari, a kursuje w podobnym przedziale czasowym, co metro – między 5 rano a 23 wieczorem. Rozkłady jazdy można sprawdzić tutaj.
Z lotniska Brindisi – wg informacji zamieszczonych na stronie lotniska,można dojechać do Brindisi (3 euro) i Lecce (6 euro). Rozkład jazdy autobusów dostosowany jet do godzin przylotów i odlotów.
Pociąg do Matery
Przejazd do Matery – pociągi (w niedziele tylko autobusy) przewoźnika Ferrovie Appulo Lucane. Część wagonów nie jedzie do Matery i odłącza się w Almatura, więć trzeba się upewnić, że siedzimy we właściwym. Pociągi jeżdżą z różną częstotliwością, zazwyczaj co godzinę, czasem dwa w ciągu godziny, a czasem jeden pociąg co dwie godziny. Rozkłady jazdy można sprawdzić tutaj. Pociąg jedzie godzinę i 40-50 minut, także polecamy wyjazd tym o 09:49. Bilet w jedną stronę kosztuje 5 euro. Bilet można kupić w automacie kartą lub w kasie gotówką.
Gdzie spać w Materze?
Niestety nie zostaliśmy na noc w Materze, a bazę wypadową mieliśmy w Bari. Jeśli więc również planujecie zrobić sobie jednodniową wycieczkę z tego apulijskiego miasta do Matery, to możemy polecić nocleg w apartamentach Bari Primo Piano. Proste, czyste i wygodne, z balkonem, kuchnią, blisko dworca, ale w niezbyt ładnej okolicy. Rezerwowane na ostatnią chwilę, 1700 zł za 8 nocy dla dwóch osób.
Gdzie zjeść w Materze?
W L’antica Credenza – rewelacyjne miejsce. Włoskie specjały, lokalne dania, sery, wędliny i wina. Polecamy tosty z włoskimi wędlinami i truflami. Idealne miejsce na lunch lub nieśpieszną kolację z degustacją win.
Kiedy jechać do Matery?
Do Matery pojechaliśmy we wrześniu i szczerze mówiąc nie był to najlepszy pomysł. Z nieba lał się żar a miasto stało się przysłowiową patelnią. Do tego na ulicach spotkaliśmy mnóstwo turystów. Nie wyobrażamy sobie jak to wygląda w szczycie sezonu, w trakcie wakacji. Spokojniej zrobiły się wieczorem, kiedy większość jednodniowych wycieczek wyjechała. Dlatego warto zostać w Materze na noc. Polecamy wizytę w mieście poza sezonem, najlepiej też poza weekendem, np. wiosną lub jesienią.
Na ile jechać do Matery?
Matera to często wybierany kierunek jednodniowych wycieczek z pobliskiej Apulii, a nawet z Neapolu. W ciągu jednego dnia jesteśmy w stanie zwiedzić większość miejskich atrakcji, ale i w ciągu dwóch czy nawet trzech dni nie powinniśmy się nudzić. Na panoramę miasta można się gapić godzinami. Jeśli macie więcej czasu, to dwa dni wydają się optymalnym czasem na zwiedzanie Matery, a jeśli czasu wam brakuje, to nawet i w pół dnia możecie urządzić sobie spacer po głównych atrakcjach miasta.
Matera City Tour
Jeśli nie jesteście o siłach chodzić po materskich schodach, możecie skorzystać z oferty Matera City Tour. To niewielki busik z otwartym dachem, który kursuje po Sassi di Matera po najciekawszych atrakcjach i punktach widokowych. Wycieczka trwa 90 minut, bilet kosztuje 15 euro, dla dzieci 10, dzieci do 3 roku życia jadą za darmo. Informacje o godzinach wycieczek i przystankach znajdziecie tutaj.
Matera Smart Pass
Karta zniżkowa, która uprawnia do wejścia do czterech atrakcji, do zniżek w sklepach, hotelach i restauracjach oraz przejazdu autobusem do Murgia Park, skąd można podziwiać zachód słońca i panoramę całego miasta. Taki bilet online jest ważny trzy dni i kosztuje 25 euro, a można go kupić tutaj.
Wizyta w Materze jest jak podróż w czasie. Nie bez powodu miasto często „gra” w filmach Jerozolimę. To zachwycające miejsce o przejmującej historii wyróżnia się na tle pozostałych włoskich miast, a to nielada wyróżnienie. Polecamy odwiedzić Materę podczas podróży do Apulii lub zorganizować osobny wyjazd do jeszcze mało znanego regionu, jakim jest Bazylikata.
Zwiedzanie Sienysprawi, że albo jeszcze bardziej pokochacie Włochy, albo to miasto tylko mocniej utwierdzi Was w tej miłości. Zabieramy was w podróż do jednego z najpiękniejszych włoskich miasteczek. O tym, dlaczego tak bardzo uwielbiamy Sienę, przeczytacie w naszym artykule – „Siena. Druga dama Toskanii”. Z kolei tym miejscu dowiecie się co warto zobaczyć w Sienie oraz jak zaplanować wycieczkę do tego malowniczego zakątku Toskanii.
Co zobaczyć w Sienie? | Zwiedzanie Sieny
Akropol
Akropol w Sienie to miejsce, które po prostu TRZEBA zobaczyć. Zazwyczaj nie piszemy tego typu rzeczy, że coś „trzeba”. Z reguły polecamy, że coś warto. Jednak zwiedzanie Sieny bez wizyty na jej akropolu, byłoby niepełne. Katedra nie jest jedynym zabytkiem na Piazza del Duomo. Na placu jest rozmieszczony cały kompleks atrakcji, które nazywa się sieneńskim akropolem. Są to oprócz samej katedry: Biblioteka Piccolomini, krypta, Baptysterium, Muzeum Katedralne, taras widokowy, Muzeum Santa Maria della Scala oraz Oratorium San Bernardino znajdujące się już poza akropolem. Wszystkie te miejsca są OBŁĘDNE i interesujące, warto odwiedzić każde z nich.
Godziny otwarcia: Atrakcje akropolu można zwiedzać codziennie od 10:30 do 19:00 między marcem a początkiem listopada, a w pozostałych miesiącach do 17:00. W niedzielę wszystkie wymienione tu miejsca czynne są od godziny 13:30. W trakcie i po pandemii te godziny mogą się zmienić. Najlepiej sprawdzać je na oficjalnej stronie.
Katedra
Katedra w Sienie to istne arcydzieło. Wielu spiera się na temat wyższości katedry florenckiej nad sieneńską i ciężko tu wybrać, która z nich jest piękniejsza. Ta we Florencji jest niezwykła i okazała, jednak Duomo w Sienie niewiele jej ustępuje. Co więcej, oprócz spektakularnej fasady, w przeciwieństwie do katedry we Florencji, może się poszczycić przepięknym i bardzo oryginalnym wnętrzem. Ta średniowieczna świątynia powstała już w XII wieku i do tamtej pory zachwyca wystrojem. Ściany, łuki i kolumny zdobne są w czarno-białe paski z marmuru, co daje wyjątkowy efekt, nieporównywalny z żadną inną świątynią na świecie. Katedra jest potężna, ciemne sklepienie ginie w mroku. Duomo di Siena zostało zbudowane na planie krzyża, a nad wszystkim góruje potężna kopuła. Patrzcie uważnie pod nogi, gdyż w kościele znajdują się unikalne, znane na całym świecie posadzki i mozaiki. Katedrę w Sienie współtworzyli jedni z najlepszych włoskich artystów, tacy jak Donatello czy Bernini.
Co ciekawe, w XIV wieku próbowano rozbudować katedrę. Niestety, te ambitne zamiary świadczące o potędze Sieny, przerwała Czarna Śmierć, która zdziesiątkowała miasto. Gdyby plan rozbudowy się powiódł, Duomo stałoby się wówczas największą chrześcijańską świątynią na świecie. Do naszych czasów zachował się jedynie fragment budowy, stanowiący jedną ze ścian nawy bocznej. Obecnie można wchodzić na jego szczyt, na którym znajduje się świetny punkt widokowy na całe miasto. Fascynująca fasada katedry jest połączeniem francuskiego gotyku, toskańskiej architektury romańskiej oraz klasycznej. Rzeźby i płaskorzeźby na fasadzie przedstawiają różne alegorie i sceny biblijne. Obok kopuły nad całym placem góruje dzwonnica. Ilość rzeźb, mozaik, witraży, obrazów i fresków we wnętrzu robi ogromne wrażenie, a cała katedra jest niczym najlepsze muzeum. Koniecznie trzeba zobaczyć ją w środku!
Biblioteka Piccolomini
Przy katedrze znajduje się XV-wieczna Biblioteka Piccolomini, pomieszczenie o niezwykłej wartości artystycznej, zlokalizowane w starej plebani. W bibliotece znajdują się średniowieczne, niezwykle cenne księgi chóralne oraz niesamowite freski, których autorem jest Umbrian Bernardino di Betto. Barwne freski zdobiące ściany opowiadają historię kardynała Piccolominiego, który został papieżem, Piusem II. Pomysłodawcą tego przedsięwzięcia był członek jego rodziny, który w kolejnych latach już jako papież przyjął imię Piusa III. Z kolei mieniący się wszystkimi kolorami tęczy sufit prezentuje sceny mitologiczne, duszpasterskie oraz alegorie. Na środku pomieszczenia znajduje się rzeźba Trzech Gracji.
Baptysterium
Niewielkie Baptysterium znajdujące się na tyłach katedry, to kolejne miejsce, które szkoda pominąć, ze względu na niesamowite renesansowe freski. Wewnątrz znajduje się sześciokątna chrzcielnica z marmuru i brązu, której autorem jest między innymi Donatello. Baptysterium jest jednym z najlepszych przykładów malarstwa sieneńskiego w XV wieku. Zostało podzielone na trzy nawy, wszystkie zwieńczone spiczastym sklepieniem. Niemal całość, od podłogi po sufit, ozdobiona jest doskonale zachowanymi freskami. Ze wszystkich baptysteriów, które oglądaliśmy podczas tej podróży, czyli pośród Pizy, Florencji i Sieny, to ostatnie zrobiło na nas największe wrażenie, chociaż rozmiarami zdecydowanie ustępuje dwóm pozostałym.
Krypty pod Duomo
Odkrycie krypty pod katedrą miało miejsce ledwie 20 lat temu. Jest to niezwykle cenne znalezisko ze względów archeologicznych, architektonicznych, a także artystycznych – ściany krypty zdobią doskonale zachowane XIII-wieczne freski, które przedstawiają sceny ze Starego i Nowego Testamentu. Oprócz tego w krypcie można oglądać fragmenty murów świątyni, która stała w tym miejscu przed rozbudową katedry.
Muzeum Santa Maria della Scala
Muzeum znajduje się w jednym z najstarszy szpitali nie tylko we Włoszech, ale i na świecie. W szpitalu leczono porzucone dzieci, bezdomnych i potrzebujących, a jego działalność była finansowana głównie ze spadków i darowin zamożniejszych mieszkańców Sieny. W tych dawnych szpitalnych murach znajduje się też interesujący kościół Santissima Anuziata. W tym potężnym muzeum mieszczą się również wystawy czasowe, Muzeum Archeologiczne z kolekcją znalezisk etruskich, wystawa prezentująca historię szpitala, relikwie pochodzące z Konstantynopola i Ziemi Świętej, liczne ołtarze, kaplice, zdobione sale, rzeźby i dzieła sakralne. Jednak największe wrażenie robią niesamowite freski. W sezonie muzeum jest czynne tak jak inne atrakcje przy placu katedralnym, do godziny 19:00, a w czwartki do godziny 22:00. Między październikiem a marcem czynne jest w tygodniu od 10:00 do 17:00, w czewartki do 20:00, a w weekendy do 19:00.
Museo dell’Opera
Kolejnym interesującym muzeum jest niewielkie Museo dell’Opera, w którego pięknych wnętrzach przechowywane są między innymi skarby z katedry. W muzeum można podziwiać rzeźby z fasady katedry zaprojektowane przez pierwszego mistrza budowy, Pisano. Przedstawiają one wyobrażenia Sybilli, starożytnych proroków i filozofów. Oprócz tego w muzeum znajduje się ogromny witraż z XIII wieku, sławne rzeźby spod ręki Donatello oraz ołtarz autorstwa Duccio di Buoninsegna, który uznaje się za arcydzieło włoskiej sztuki obrazkowej z XIV wieku. W kolejnych salach placówki zwiedzających zadziwiają liczne meble i przedmioty liturgiczne, ornaty, złote relikwiarze, rękopisy. W muzeum katedralnym nie może też zabraknąć sakralnych obrazów i paneli. Najbardziej znany z nich to Madonna degli Occhi Grossi, który jest przykładem sieneńskiej szkoły malarskiej XIII wieku, a mieszkańcy Sieny mieli się do niego modlić przed jedną z wygranych średniowiecznych bitew.
Facciatione
Z Museum dell’Opera prowadzi wyjście na Facciatione. Jest to fragment ściany nowej fasady katedry, która w czasach średniowiecza miała zostać znacznie powiększona. Już wtedy wiadomo było, że w początkowym planie pojawiły się błędy konstrukcyjne. Do ostatecznego zaniechania tej budowli pełnej rozmachu doszło po epidemii dżumy, która spowodowała znaczny regres gospodarczy miasta. Większość nowej budowli rozebrano, a do czasów współczesnych zachowała się jedna z jej ze ścian. Na szczycie tejże ściany znajduje się jeden z najlepszych punktów widokowych w mieście oraz świetne miejsce do podziwiania katedry z ciekawej perspektywy.
Pubblico Palace
Pubblico Palace to średniowieczny, potężnych rozmiarów ratusz w Sienie. Gotycki pałac jest głównym punktem na Piazze del Campo, czyli centralnym placu miasta. W budynku ratusza skrywa się kilka interesujących dla nas atrakcji. Orientalne okna z kolumnami wewnątrz, są typowym przykładem gotyku sieneńskiego. Ten interesujący budynek budowany był etapami. Pubblico Palace robi ogromne wrażenie oglądany od tyłu, gdyż z Piazza Mercato dobrze widoczne stają się rozmiary ratusza. Interesujący jest także wewnętrzny dziedziniec ratusza, którego ściany wieńczą flanki. Daje to ciekawy efekt patrząc od dołu, bo widok na flanki i niebo przywodzi na myśl znaczek pocztowy.
Torre del Mangia
Zwiedzanie Sieny nie możne obyć się bez wizyty na jednym z punktów widokowych, a ten jest naszym zdaniem najlepszy. 400 schodów do pokonania, które raczej pokonały nas, ale było warto. Widok z ratuszowej wieży był jednym z najpiękniejszych, jakie widzieliśmy w życiu. Jeżeli będąc w Sienie macie do wyboru zobaczenie tylko jednej biletowanej atrakcji, niech to będzie właśnie ten punkt widokowy. Chyba nic więcej już się nie da napisać, to po prostu trzeba zobaczyć.
Praktycznie – Na wieżę można wejść codziennie, od października do końca lutego od 10:00 do 16:00, w sezonie letnim do godziny 19:00. Na wieżę wchodzi się w grupach, zdarzają się kolejki. Bilet wstępu na samą wieżę kosztuje 10 euro.
Museo Civico
Museo Civico, czyli Muzeum Miejskie znajdujące się w ratuszu, jest naszym zdaniem najciekawszym muzeum w Sienie. Można w nim podziwiać przepięknie zdobione sale ratuszowe i słynne freski, w tym „Alegorię dobrego rządu”. Niesamowite malowidła ścienne sporo nam mówią o ciekawej historii Sieny.
Praktycznie – Muzeum Miejskie czynne jest dla zwiedzających od listopada do 15 marcia od 10:00 do 18:00, a od 16 marca do 31 października od 10:00 do 19:00, codziennie. Bilety kosztują 9 euro. Zniżki przewidziane są dla studentów, seniorów i młodzieży od 11 do 19 roku życia. Bilet można kupić online lub na miejscu. Dzieci poniżej 11 roku życia wchodzą za darmo.
Wskazówka: Oferowane są również bilety łączone na zwiedzanie Museo Civico i wejście na Torre del Mangia za 15 euro.
Loty do Włoch | Zwiedzanie Sieny
W Sienie nie ma lotniska, dlatego konieczny będzie lot do któregoś z pobliskich miast. Najwygodniej będzie dolecieć do Pizy, Florencji, Bolonii, ewentualnie do Rzymu i z tych miast dojechać do Sieny wynajętym autem, pociągiem lub autobusem. Do Pizy lata Ryanair z Krakowa, Gdańska i Warszawy oraz sezonowo z Wrocławia. Do Rzymu dolecicie Ryanairem z Krakowa, Poznania, Warszawy i Wrocławia. Z kolei Wizzair operuje na trasach między Bolonią a Krakowem i Warszawą oraz Rzymem a Krakowem i Warszawą. Do Bolonii dolecicie Ryanairem z Krakowa, Warszawy, Katowic i Wrocławia. Do Florencji niestety tanie linie nie latają, ale można tam dolecieć narodowymi liniamii z różnych europejskich miast, np. z Wiednia czy Londynu.
Ceny biletów lotniczych | Zwiedzanie Sieny
Loty do Pizy, Bolonii czy Rzymu nie są aż tak tanie, jak na przykład do Bergamo, ale bez większego problemu można znaleźć takie po mniej niż 300 zł w dwie strony. Oczywiście rozpiętość cenowa jest ogromna, jednego dnia bilet może kosztować 50 zł, drugiego 500. Ceny windują w górę zwłaszcza w okresie świąt, Nowego Roku, długich weekendów i wakacji. Warto rozważyć wyjazd poza sezonem, kiedy ceny zazwyczaj są korzystniejsze. Na tych trasach często pojawiają się promocje, zwłaszcza do Bolonii. Swoje bilety do Pizy i dwa razy do Bolonii kupiliśmy po 39 zł w jedną stronę. Ostatnio lecieliśmy do Pizy, a wracaliśmy z Bolonii. Podczas naszej pierwszej wizyty w Sienie jechaliśmy do niej pociągiem z Florencji, a wyjeżdżaliśmy Flixbusem do Rzymu. Jest to dobry patent, jeśli planujecie objazdówkę lub cena biletu w jedną stronę jest niekorzystna – wówczas warto sprawdzić połączenia z innymi pobliskimi lotniskami. Pamiętajcie, że podane ceny obejmują tylko „goły bilet”, bez bagażu dodatkowego i innych udogodnień.
Transfer z lotnisk | Zwiedzanie Sieny
Dojazd z lotniska we Florencji – tramwaj T2 na dworzec kolejowy Firenze Santa Maria Novella. Tramwaj jeździ mniej więcej od 5 rano do północy co 20 minut, bilet jednorazowy kosztuje 1,5 euro. Bilety można kupić na peronie w automacie lub w aplikacji „Nugo”. Rozkład jazdy do sprawdzenia na tej stronie. Druga opcją jest autobus Volanibus, kursujący przez cały tydzień od wczesnych godzin porannych do północy. Rozkład jazdy można sprawdzić na tej stronie. Bilet w jedną stronę kosztuje 6 euro, w dwie strony 10. Można go kupić u kierowcy (wtedy tylko w jedną stronę; można też płacić kartą), w kasachna dworcu SMN we Florencji oraz na lotnisku. Dokładne lokalizacje można sprawdzić na tej samej stronie, co wskazana powyżej.
Dojazd na lotnisko w Bolonii – pod wejściem głównym do dworca kolejowego startuje autobus lotniskowy, czas przejazdu to około pół godziny, bilet kosztuje 6 euro i kupuje się go online, w automatach na lotnisku/dworcu lub w kasach TPER. Rozkłady jazdy znajdziecie tutaj. Nie sugerujcie się Google Maps, które wskazuje, że na lotnisko jeździ autobus nr 40. Sprawdzaliśmy i takiego numeru w ogóle nie ma. Prawdopodobnie mapy błędnie pokazują numer autobusu, który opisujemy powyżej. Busy kursują co 11 minut mniej więcej od 5 rano do północy. Oprócz tego na dworzec kolejowy w Bolonii można dojechać nowym, szybkim pociągiem za 8 euro.
Dojazd z lotniska w Pizie – lotnisko jest na tyle blisko miasta, że można się nawet pokusić o spacer na nogach. Z lotniska na dworzec kolejowy odjeżdża kolejka, mniej więcej od 6 rano do północy, co około 5-10 minut. Bilet w jedną stronę kosztuje 5 euro. Można je kupić w automatach na lotnisku i na dworcu kolejowym w Pizie. Można też w Google Maps sprawdzić dojazd autobusem miejskim do centrum Pizy. Sam przystanek znajduje się kilkadziesiąt metrów przed parkinkiem lotniskowym po prawej stronie. Obok przystanku w kiosku kupicie bilety na przejazd za 1,5 euro. Z Pizy odjeżdżają też bezpośrednie autobusy do Florencji, więc nie musicie zahaczać jeszcze o dworzec kolejowy w Pizie. Wszystkich przewoźników, rozkłady jazdy i ceny znajdziecie na tej stronie.
Dojazd do Sieny | Zwiedzanie Sieny
Po Włoszech bardzo wygodnie jest poruszać się pociągami. Do miasta można dojechać bezpośrednim pociągiem z Florencji lub autobusem (np. Flixbus) z Rzymu, Bolonii, Mediolanu, Werony czy Neapolu. Pociągi z Florencji do Sieny kursują średnio co godzinę przez cały dzień, 10 minut po każdej pełnej godzinie. Aktualne rozkłady można sprawdzić na stronie Trenitalia. Bilet w jedną stronę kosztuje 9,5 euro. Czas przejazdu to 1,5 godziny. Florencja jest dużym miastem, więc bez problemu dostaniecie się do niej pociągiem/autobusem z każdego większego włoskiego miasta. Dojazd pociągiem z Pizy do Sieny zakłada przesiadkę w Empoli, czas przejazdu to około 1,5 godziny, bilet kosztuje 11 euro i jest to stałą cena (połączenia regionalne). Lecąc do Bolonii, dojazd do Sieny wychodzi lepiej cenowo u Flixbusa, niż pociągiem. A jeśli już pociągiem, to z przesiadką we Florencji. Podobnie jest w przypadku dojazdu z Rzymu. Warto sprawdzić połączenie Flixbusa, a jeśli zdecydujecie się na przejazd pociągiem, to konieczna będzie przesiadka, np. w Grosetto.
W przypadku połączeń regionalnych przejazd z Rzymu do Sieny będzie kosztował około 17 euro. Bilety na Flixbusa mają bardzo korzystne ceny, zaczynają się od kilku euro w jedną stronę nawet na kilka dni przed wylotem. Jednakże kupowanie biletów u tego przewoźnika wygląda tak, że im bliżej wyjazdu, tym trudniej o tanie bilety, bo najtańsza pula wyprzedaje się dość szybko. Dlatego lepiej pomyśleć o tym wcześniej. Bilety na pociągi regionalne, np. z Florencji do Sieny, zawsze oferują identyczne ceny i można je zakupić nawet na ostatnią chwilę – online (do 5 minut przed planowanym odjazdem), w kasach lub automatach Trenitalia. Bilety na szybkie pociągi Frescia drożeją, im bliżej wyjazdu. Pamiętajcie, aby zakupiony w kasie lub automacie bilet skasować w kasowniku na peronie, inaczej w wagonie w przypadku kontroli otrzymacie mandat.
Dojazd z dworca do miasta – zabytkowe centrum położone jest na wzgórzach, a sam dworzec kolejowy kawałek od niego oddalony. Na szczęście do bram centro storico dojeżdżają spod dworca autobusy miejskie. Bilet za 1,5 euro można kupić w kafejce na dworcu. Rozkłady jazdy można sprawdzić w Google Maps lub w planerze podróży na tej stronie.
Gdzie spać w Sienie? | Zwiedzanie Sieny
Możemy polecić Wam cudowny pensjonat w centrum miasta. Co najlepsze, był to pierwszy, najtańszy nocleg, jaki wyświetlił nam się na Booking.com. Zachęciła nas cena i niesamowity widok na miasto. Mowa tu o Albergo Bernini. Wspaniała właścicielka, przemiła obsługa. Proste, wygodne i bardzo czyste pokoje. Do tego drobne udogodnienia, takie jak lodówka, książki o Sienie czy ogólno dostępna kawa, herbata, rogaliki, słodycze i przekąski. Atmosfera tego miejsca jest świetna, podobnie jak lokalizacja. Ten niewielki pensjonat znajduje się niemal w centrum miasta, ale trochę na uboczu, przy spokojnej ulicy. Ale tym, co najbardziej nas urzekło, to niezwykły taras z widokiem na historyczne centrum Sieny. Coś niezwykłego! Na tarasie znajdują się stoliki, przy których można zjeść śniadanie lub pić wino długo w noc. Za noc w Albergo Bernini dla dwóch osób płaciliśmy 30 euro.
Nie ma problemu ze znalezieniem noclegu np. na Booking.com, chociaż ceny hoteli w Sienie nie należą do najniższych. Za noc dla dwóch osób trzeba liczyć tak conajmniej 100-120 zł i więcej. Zwłaszcza drożej jest w szczycie sezonu. Warto też sprawdzać stronę Airbnb, można tam często znaleźć korzystniejsze ceny, niż na Bookingu. Polecamy też szukać noclegów z wyprzedzeniem, bo wtedy macie większe szanse na znalezienie fajnych ofert w dobrych cenach.
Gdzie zjeść w Sienie? | Zwiedzanie Sieny
Próbowaliśmy w kilku miejscach i trzy z nich są godne polecenia. Przede wszystkim rewelacyjna Antica Trattoria Papei. Miejsce bardzo oblegane, cudem załapaliśmy się na ostatni wolny stolik. Jeśli chcecie gdzieś spróbować lokalnych dań, mięsa albo sławnego steka bissteca alla fiorentina, to tylko tutaj. Chyba w żadnym innym miejscu podczas naszej wycieczki po Toskanii nie widzieliśmy tak korzystnych cen. I urozmaiconego menu! Ciężko było się zdecydować…kawałkie mięsa z królika z szałwi i rozmarynie? Kaczka w pomidorach? Jagnięcina z grilla? Grillowane toskańskie kiełbaski? Toskańskie parppadelle z mięsem z dzika? Ale spokojnie, dania bezmięsne też są. Zakres cenowy? 8-13 euro. Atmosfera? Cudowna. Kilogram steku fiorentina kosztuje tu 39 euro. Polecamy Wam zwłaszcza królika w pomidorach oraz makaron z mięsem z dzika. Warto pomyśleć o wcześniejszej rezerwacji. Lokal znajduje się w dobrej lokalizacji, kilkadziesiąt metrów za Piazza del Campo. Tutaj znajdziecie stronę z adresem i menu.
A jeśli macie ochotę na pizzę, to gorąco polecamy Wam lokal o nazwie La Piccola Caccineria. Miejsce to jest wielkości komórki pod schodami, sprzedaje się tu pizzę na kawałki lub całą, jak kto woli. Pierwszy raz jadłam tu w 2015, potem w 2020 i nadal ich pizza z truflami pozostaje jedną z moich najlepszych pizz w życiu. Myślę, że zadziałały tutaj trufle, które w Sienie jadłam po raz pierwszy i je absolutnie uwielbiam.Do tego dużą ilością serca, salami. Niebo! Cienkie (ale nie takie jak neapolitańskie), chrupiące ciasto, pyszne składniki, świetnie kompnujące się smaki. Kawałek pizzy (spory) kosztuje 1,5-2 euro, średnia 6-8, duża 8-14 euro. Ta duża jest naprawdę ogromna. Tutaj znajdziecie ich stronę z adresem i menu. Z tego co pamiętam, to na miejscu menu jest bardziej rozbudowane.
Karty muzealne | Zwiedzanie Sieny
Najlepszym rozwiązaniem jest zakup biletu łączonego Opa Si Pass lub Acropolis Pass. Polecamy ten drugi wariant, ponieważ w cenę biletu wliczony jest także wstęp do Muzeum Santa Maria della Scala. Kupując taką kartę oszczędzacie 50% na poszczególnych wejściach, a karta jest ważna przez 3 dni. Ile Acropoli Pass kosztuje? W szczycie sezonu 20/18 euro (w zależności od miesiąca) poza sezonem 13 euro (i to jest dobry powód, żeby podróżować poza sezonem!). Aktualne ceny można sprawdzić na oficjalnej stronie Duomo. Dzieci do 6 lat wchodzą za darmo. Bilety można kupić na miejscu lub przez internet. Opa di Pass kosztuje odpowiednio 15/13/8 euro. Wszystkie te atrakcje można zwiedzać codziennie od 10:30 do 19:00 między marcem a początkiem listopada, a w pozostałych miesiącach do 17:00. W niedzielę wszystkie wymienione tu miejsca czynne są od godziny 13:30. Katedra może mieć inne godziny otwarcia ze względu na różne święta religijne, dlatego aktualne godziny najlepiej sprawdzać na oficjalnej stronie.
Kiedy i na ile jechać? | Zwiedzanie Sieny
Większość atrakcji Sieny położona jest blisko siebie. Miasteczko można zwiedzić w ciągu jednego intensywnego dnia lub weekendu – jest tu co robić, więc będą to bardzo aktywne dwa dni. Siena to też przyjemna baza wypadowa na zwiedzanie okolicy. Co do terminu wyjazdu, to generalnie warto jechać przez cały rok, ale najbardziej polecamy wiosnę lub jesień, kiedy temperatury i ceny są niższe niż latem, a turystów mniej. My odwiedziliśmy Sienę raz we wrześniu (trochę deszczowo, ale ciepło) oraz w lutym (bez deszczu, ale chłodno) i w obu przypadkach zwiedzało nam się bardzo przyjemnie. Chociaż chcemy odwiedzić jeszcze Sienę wiosną, aby zobaczyć jak wygląda podczas słonecznej pogody.
Zwiedzanie Sieny to jeden z najlepszych pomysłów podczas pobytu w Toskani. Uwielbiamy to miasto za klimat, żywotność, architekturę, spektakularne widoki, zabytki i świetną kuchnię. Mamy nadzieję, że polubicie się ze Sieną równie mocno!
